Теміржода пайдалану техникалық ережесі

3.10. Түзу телімдердегі жолдың екі тіндеріндегі рельстер қалпақшала- 
рының төбесі бір деңгейде болуы тиіс. «ҚТЖ» ¥К» АҚ тиісті нұсқаулығымен 
белгіленген нормаларға сәйкес жолдардың түзу телімдерінде рельстің бір ті- 
нін екіншісінен 6 мм-ге биіктете ұстауға рұқсат етіледі. Жолдың қисық телім- 
деріндегі сыртқы пішінінің биіктемесі қисықтың радиусына және одан өтетін 
қозғалыс жылдамдықтарына байланысты «ҚТЖ» ¥К» АҚ белгілейді.

Сыртқы рельс тінінің  биіктемесі 150 мм-ден аспауы тиіс. Қажет  болған жағдайларда басты жолдың қисық телімдерінде сыртқы рельс  тінінің мак-симальді биіктемесі Министрліктің  рұқсатымен 150 мм-ден де жоғары бо-луына жол беріледі.

Рельстік тіндердің  орналасу деңгейіндегі жолдардың түзу және қисық телімдеріндегі белгіленген  нормалардан рұқсат етілетін ауытқуларының  мәндерін «ҚТЖ» ¥К» АҚ белгілейді.

3.11. Аса ірі және маңызды жасанды құрылыстардың тізбесін және оларға 
бақылу жүргізу тәртібін, сондай-ақ жер төсемінің деформацияланып немесе 
күрделі инженерлік-техникалық жағдайларда жатқан телімдерін бақылау 
тәртібін «ҚТЖ» ¥К» АҚ басшылығы белгілейді.

«ҚТЖ» ¥К» АҚ басшылығы  бекіткен тізбе бойынша көпірлер мен тон-нельдер бақылаулық-габариттік құрылғылармен қоршалады, хабарландыру сигналын берумен және бөгегіш бағдаршамдарымен жабдықталады.

Жасанды құрылыстар «ҚТЖ»  ¥К» АҚ белгілеген нормалар бойынша  өртке қарсы қолданылатын құралдармен  жабдықталуы тиіс, ал қажет болған жағдайларда оларды тексеруге арналатын айлабұйымдар болуы тиіс.

Барлық көпірлер жүккөтергіштігі  бойынша «ҚТЖ» ¥К» АҚ бекіткен қолданыстағы есептік нормалардың  және тиісті нұсқаулықтардың негізінде  жіктемеленуі тиіс.

3.12. Темір жолдың және құрылыстардың күйін бақылау үшін жолдарда 
жолөлшегіш вагондар мен арбашалар, ақаутапқыш вагондар, ақаутапқыш 
автомотрисалар, ақаутапқыш арбашалар, ақаутапқылық зертханалар, 
көпірлік, тоннельдік жол зерттеуші, габариттік-зерттеуші, сынақтық, 
жөндеу-зерттеу-сүңгуірлік станциялар қолданылуы тиіс.

Басты жолдарды жолөлшегіш вагондарымен тексерудің мерзімділі-гін  жылдамдықтары 60 км/сағ асатын жолаушы  таситын поездар жүретін маршрут  бойынша кем дегенде айына  екі рет «ҚТЖ» ¥К» АҚ белгілейді.

Рельстер және бағыттамалық бұрмалар

3.13. Басты және станциялық жолдардағы рельстер мен бағыттамалық 
бұрмалар қуаттылығы және күйі бойынша пайдалану жағдайларына

 
16

(жүкөткізгіштігіне, осьтік  салмақ әсерлеріне және поездардың  қозғалыс жылдамдықтарына) сәйкес  болуы тиіс.

Рельстер мен бағыттамалы бұрамалардың тозу нормалары «ҚТЖ» ¥К» АҚ нұсқаулығымен белгіленеді.

3.14. Бағыттамалы бұрмалардың төмендегі маркалы айқастырмалары 
болуы тиіс:

басты және қабылдау-жөнелту  жолаушы тасушы жолдарда 1/11-ден тік  емес, ал айқаспалы және жеке бұрмалары - 1/9-дан тік емес, жолау-шы поездары тек қана бұрманың түзу жолы арқылы өтетін бағыттамалық бұрмалардың 1/9 маркалы айқастырмалары болуы мүмкін. 1/9 маркалы бағыттамалы бұрмалар арқылы, егер мұндай бұрмаларды 1/11 маркасы-на ауыстыру бағыттамалық тарылымдардың (қылталардың) қайта құруын тудыратындықтан дәл қазіргі уақытта мүмкін болмаса, жолаушы поезда-рын бүйірлік жолға бұруға рұқсат беріледі:

жүк тасу қозғалысының қабылдау-жөнелту  жолдарында - 1/9-дан тік емес, ал симметриялықтарында - 1/6-дан тік емес;

басқа жолдарда - 1/8-ден, ал симметриялықтарында 1/4,5-тен тік емес болуы тиіс.

Барлық қарсы бағытты (противошерстных) бағыттамалық бұрмалардың  үшкірлерінің алдынан бастап жолдарда тепкіш білеулер (отбойные брусья) төселуі  тиіс.

Қисық телімдердегі басты  жолдарға жаңадан бағыттамалық бұрмаларды төсеуге жол берілмейді. Айрықша жағдайларда мұндай төсеу тек қана «ҚТЖ» ¥К» АҚ рұқсатымен жүргізілуі мүмкін.

Айқастырмалы бағыттамалық бұрмаларды және тұйық қиылысуларды жаңадан қолдану тек қана «ҚТЖ»  ¥К» АҚ Жол департаментінің рұқсатымен жүргізілуі мүмкін.

Орталықтандырылған стрелкалар климаттық және басқа жағдайларға  байланысты механикаландырылған тазарту  немесе қар еріту құрылғыла-рымен  жабдықталады.

3.15. Төменде келтірілген ақаулылықтардың ең болмағанда біреуі- 
не жол берілген бағыттамалық бұрмаларды және тұйық қиылысуларды 
пайдалануға тыйым салынады, олар:

стрелкалық үшкірлердің  және айқастырмалардың жылжымалы өзекшілерінің  тартымдардан ажырауы;

үшкірде және доғал айқастырманың  өзекшесінде бірінші тартымның  қарсы тұсында, үшкір айқастырманың өзекшесінде - өзекшенің ұшында стрелканың жабық күйінде өлшенетін үшкірдің рамалық рельстен, айқастырманың жылжымалы өзекшесінің жақтаудан 4 мм-ге және одан астамға кейін қалуы:

үшкірдің немесе жылжымалы  өзекшенің үгітілуі, бұл кезде жалдың озып жаншуының (набегание) қауіпі туындайды және барлық жағдайда ұзындығы:

басты жолдарда 200 мм және одан астам

қабылдау-жөнелту жолдарында 300 мм

басқа станциялық жолдарда 400 мм үгітілуі орын алады.

17

 

 

үшкірдің рамалық рельстің қарсысында және жылжымалы өзекшенің жақтаудың қарсысында 2мм-ге және одан астамға төмендеуі, ал үшкірдің немесе жылжымалы өзекшенің қалпақшасының ені үстіңгі бетінде 50 мм және одан астам болып келетін қимасында өлшенеді.

айқастырманың өзекшесінің  жүмыстық қыры мен жанама рельстің қалпақшасының жұмыстық қырының арасындағы қашықтық 1472 мм-ден кем;

жанамарельспенжақтаудыңқалпақшаларыныңжұмыстыққырларының  арасындағы қашықтық 1435 мм-ден астам; үшкірдің немесе рамалық рел ьстің  омырылуы (излом); айқастырманың (өзекшенің, жақтаудың немесе жанама рельстің) омырылуы;

Бір бұрандамалы ішпекте  бір немесе екі бұрандамалық ішпекте  екі жанама рельстік бұрандаманың ажырауы (үзілуі).

Рамалық рельстердің, үшкірлердің, жақтаулардың және айқастырма-лардың өзекшелерінің вертикальдік тозуы және тозу нормаларынан асып кет-кендегі оларды пайдалану тәртібі «ҚТЖ» ¥К» АҚ нұсқаулығымен белгіленеді.

3.16. Басты жолдардағы рельстер «ҚТЖ» ¥К» АҚ Жол департаменті бе- 
кіткен кесте бойынша ақаутапқыш вагонмен тексерілуі тиіс.

Басты қабылдау-жөнелту  жолдарындағы рельстер мен бағыттамалық бұрмалар жол дистанциясының бастығы бекіткен кесте бойынша ақаутапқыш арбашаларментексеріледі. Қауіпті ақаулары бар (ауыр ақаулар) рельстер мен бағыттамалы бұрмалардың элементтері арқылы поездарды өткізу тәртібін оларды ауыстырғанға дейін «ҚТЖ» ¥К» АҚ белгілейді.

3.17. Станцияларда бағыттамалы бұрмалар мен тұйық қиылысуларды 
төсеу және алып тастау «ҚТЖ» ¥К» АҚ басшылығының өкімімен 
жүргізіледі.

Жаңадан төселген және қайта  құрылған станциялардағы бағыттамалық бұрмалар мен тұйық қиылысуларды және аралықтардағы бағыттамалық бұрмаларды «ҚТЖ» ¥К» АҚ басшылығы тағайындайтын комиссия пайдалануға қабылдайды және олар әдетте, тәуелділікке қосылады. Тәуелділікке уақытша қосылмаған бағыттамалық бұрмалар да комиссия та-рапынан қабылдануы мүмкін, алайда бұл жағдайда комиссияның төрағасы үшкірлерді қарап шығудың, бекітудің және осы стрелкаларды тексерудің тәртібін белгілейді.

3.18. Келесі орталықтандырылмаған стрелкалар бақылаулық стрелкалық 
құлыптармен жарақтандырылуы тиіс:

поездардың қабылдануы және жөнелтілуі жүргізілетін жолдарда орналасқан, сондай-ақ қорғағыш стрелкалар;

1-ші класты қауіпті  жүктері (жарылғыш заттары) бар  вагондардың тұрағы үшін бөлінген  жолдарға апаратын стрелкалар;

қалпына келтіретін және өрттен қорғайтын поездардың тұрағы үшін арналған жолдарға апаратын стрелкалар;

сақтандырғыш және үстағыш  тұйықтарға апаратын стрелкалар;

ақаутапқыш вагондардың, жолөлшегіш вагондардың, теміржол-құрылыстық машиналарының тұрақтауы үшін бөлінген жолдарға апаратын стрелкалар.

18

Стрелкалар және айқастырмалардың жылжымалы өзекшелері (дөңестік және сұрыптау жолдарында орналасқандарынан басқасы), соның ішінде орталықтандырылғандары және бақылаулық құлыптары барла-ры, ілінбелі құлыптармен оларды жабудың мүмкіндігі болуы үшін типтік айлабұйымдармен жарақтандырылуы тиіс. Бұл айлабұйымдар үшкірдің рамалық рельске, айқастырманың жылжымалы өзекшесін жақтауға тығыз жанасуын қамтамасыз етуі тиіс.

3.19. Орталықтандырылмаған стрелкалар басты және қабылдау-жөнелту 
жолдарында орналасқан жарықтандырылатын немесе жарықтандырыл- 
майтын стрелкалық нұсқағыштармен жарақтандырулуы тиіс. Бұл туралы 
станцияның техникалық-жарлық актісінде көрсетіледі.

Электрлік орталықтандырылуға қосылған стрелкалар және сұрыптау парктерінің  дөңесасты қылталарының стрелкалары  нұсқағыштармен жаб-дыкталмайды.

3.20. Бағыттамалық бұрамалардың және тұйық қиылысулардың 
жөндеуін және ағымдағы күтімін, стрелкалық нұсқағыштардың, 
лақтырғыш табандықтардың, лақтырғыш үшкірлердің, лақтырғыш 
стрелкалардың," вагондардың, бұрылмалы білеулердің, топсалық-иінді 
тұйықтағыштардың орнатуын, жөндеуін және күтіп ұстауын жол дистан- 
циясы жүргізеді. Осы құрылғылардың құрамындағы СОБ құралдарының 
жөндеуін және оларға қызмет көрсетуді белгі беру және байланыс дис- 
танциясы жүргізеді.

Темір жолдардың қиылыстары, өтпелері және қосылыстары

3.21. Темір жол желілерінің басқа темір жол желілерімен, трамвай, трол- 
лейбус желілерімен, автомобиль жолдарымен және қалалық көшелермен 
қиылысулары Құрылыстық нормалар мен Ережелердің және мемлекеттік 
органдарымен келісілген тиісті нұсқаулығының талаптарымен сәйкестікте 
жүзеге асырылуы тиіс.

Пайдаланылатын темір  жол өтпелері арқылы трамвай, троллейбус қозғалысын ашуға тыйым салынады. Пайдаланылатын темір жол өтпелері арқылы автобус қозғалысын ашу әр жеке жағдайда «ҚТЖ» ¥К» АҚ басшылығының рұқсатымен жүзеге асырылады.

Темір жол желілерінің  бір деңгейдегі автомобиль жолдарымен қиылысатын және жасанды құрылыстардың  астынан өту орындарын «ҚТЖ»  ¥К» АҚ басшылығы белгілейді.

22. Темір жол желілері арқылы олардың белгіленбеген жерлерінен көлік құралдары мен өздігінен жүретін машиналардың өтуіне, сондай-ақ мал айдап өтуге тыйым салынады. Осы талаптардың орындалуына бақылау жүргізу жол дистанцияларының қызметкерлеріне, ал станцияларда соны-мен қатар станциялардың қызметкерлеріне де жүктеледі.
23. Темір жол және автомобиль көлігі қозғалысының қарқындылығына қарай темір жол өтпелері төрт категорияға бөлінеді. Темір жол өтпелерінің

19

 

 

 

 

категориялығын, күтіп ұстау және оларға қызмет көрсету  тәртібін «ҚТЖ» ¥К» АҚ тиісті нұсқаулығы белгілейді.

Электрмен жабдықтаудың бойлық желілерімен жабдықталған телімдерде орналасқан немесе жақын жерде басқа да электрмен жабдықтаудың тұрақты көздерімен қамтамасыз етілген I және II категориялық, сондай-ақ III және IV категориялы барлық темір жол өтпелерінің электрмен жарықтандыруы болуы тиіс, ал қажет болған жағдайларда олар өтіп жатқан поездарды қарау үшін арналған прожекторлы қондырғылармен жабдықталуы тиіс.

Темір жол өтпелерінің  электрмен үздіксіз жабдықталуын және олардың сыртқы жарықтандыруын электрмен  жабдықтау дистанциялары қамтамасыз етеді.

3.24. Темір жол өтпелері басқарылатын және басқарылмайтын болып 
бөлінеді.

Басқарылатындарға көлік  құралдарының жүргізушілерін темір  жол өтпесіне поездың жақындап келе жатқанын хабарлайтын өтпелік сигнал беру құрылғыларымен жабдықталған немесе оларға кезекші қызметкерлер арқылы қызмет көрсетілетін темір жол өтпелері жатады.

Өтпелік сигнал беру құрылғыларымен жарақтандырылмаған және кезек-ші қызметкер тарапынан оларға қызмет көрсетілмейтін темір жол өтпелері басқарылмайтын өтпелерге жатады.

Кезекші қызметкерлердің  қызмет көрсетуіндегі темір жол  өтпелерінің поездық локомотивтердің және арнайы өздігінен жүретін құрамның маши-нистерімен радиобайланысы, ең жақын орналасқан станциямен немесе пос-тымен, ал диспетчерлік орталықтандырумен жарақтандырылған телімдер-де - поезд диспетчерімен тікелей телефон байланысы болуы тиіс.

Өтпелік сигнал берудің, автоматтық тоспалардың, телефон байланысының және радиобайланысының жарамды  күтіп ұсталуын және жұмысын сигнал беру және байланыс дистанциялары қамтамасыз етеді.

3.25. Темір жол өтпелерінің бағаншалармен немесе сүйенетін 
жақтаулармен қоршалған типтік төсемі және кіреберістері болуы тиіс. Темір жол өтгіелеріне таяған жерлерде ескертпелік белгілері болуы тиіс: поездар келетін жағынан - ысқырық берілетіні жөніндегі «С» сигнал белгісі, ал 
автомобиль жолының жағынан Жол қозғалысы ережелеріне сәйкес «ҚТЖ» 
¥К» АҚ нұсқаулығымен қарастырылған белгілер.

Поездар келетін  жағынан қанағаттанарлықсыз көрінімі бар, кезекші қызметкер арқылы қызмет көрсетілмейтін темір жол өтпесінің алдына қосымша «С» сигнал белгісі қойылуы тиіс. «С» сигнал белгілерін орнатудың тәртібін «ҚТЖ» ¥К» АҚ белгілейді.

3.26. Темір жол өтпесі арқылы жүкпен немесе жүксіз ірі габариттік және 
ауыр салмақты көлік құралдарының, баяу жүрісті машиналардың және 
автопоездардың қозғалысына әр жеке алынған жағдайда тек қана жол дис- 
танциясы бастығының жазбаша рұқсаты арқылы жол беріледі және жол 
шеберінің немесе жол бригадирінің бақылауымен, ал электрлендірілген те- 
лімдерде тасымалданатын жүктің биіктігі 4,5 м-ден жоғары болғанда - элек- 
трмен жабдықтау дистанциясы өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады.