Техникалық норматив

3.3Техникалық нормативтерді реттеу.

         Техникалық реттеу негізіне халықаралық принциптер, талаптар мен стандарттар, сәйкестікті бағалау тәртіптері, тексеру және бақылау жүйесі, сондай-ақ Қазақстанда қолданылып жүрген техникалық регламенттер алынуы қажет.

     Қазақстан Республикасында техникалық реттеудің  мемлекеттік жүйесін құрудың  негізгі мақсаты халықаралық  тәжірибеге өту және Дүниежүзілік сауда  ұйымының техникалық реттеу ережелерін енгізу.Ол үшін мына мәселелерді шешу қажет:

-шағын кәсіпкерлікті дамыту;

-мемлекеттік кәсіпкерлердің жұмысына араласу деңгейін төмендету;

-саудадағы техникалық кедергілерді жою және Қазақстан аумағында, халықаралық экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастыққа жағдай жасау;

     өнімнің адамдардың өмірі мен денсаулығына, мүліктеріне және қоршаған ортаға қауіпсіздігін қамтамасыз ету;

-еліміздің экономикалық, әскери, индустриалдық потенциалын нығайту;

-тұтынушыны алданудан сақтау;

-дайындаушылардың және сатушылардың тарататын өнімдерінің сапа деңгейіне жауапкершілігін күшейту;

-өнім дайындаушыларға сенімділікті қамтамасыз ететін кешенді шараларды анықтау және енгізу;

-ведомстволық мүддені болдырмау.

       Техникалық реттеу жүйесін құру және дамыту мына принциптерге негізделуі қажет:

-техникалық регламенттердің және стандарттауға қатысты нормативтік құжаттардың түрлері мен санаттарының бірлестігіне;

-өнімге талаптарды белгілеу ережелерінің бірлестігіне;

-халықаралық нормалар мен Дүниежүзілік сауда ұйымының талаптарымен үйлестіруге;

-елдің экономикасының, материалдық-техникалық базасының, жағдайының және ғылыми-техникалық даму деңгейіне сәйкестігіне;

-тіркеу және  сертификаттау органдарының тәуелсіздігіне.

     Қазақстан Республикасында техникалық реттеудің  мемлекеттік жүйесін енгізу екі  деңгейдегі заңдар мен нормативтік  құжаттар тобын құруға мүмкіндік береді:

-жоғарғы деңгей - техникалық регламент;

     Төменгі деңгей — халықаралық талаптармен және нормалармен үйлестірілген ерікті стандарттар. Бұл стандарттар өндірушілерге техникалық регламенттерді дұрыс түсінуге және орындауға көмектеседі.

     Қазақстан Республикасында техникалық заңдарды қалыптастыру Дүние жүзілік сауда  ұйымының ережелерін сақтай отырып, мемлекетаралық деңгейде техникалық реттеу саласында атқарылып жатқан жұмыстармен тығыз байланысты жүргізілуі тиіс.Техникалық реттеу саласындағы заңдар мен нормативтік құжаттар халықаралық және еуропалық аналогтарымен, отандық және халықаралық ғылыми-техникалық және технологиялық жетістіктермен сәйкестікке келтірілуге тиіс.

     Мемлекеттік техникалық реттеу жүйесінде стандарттау  жұмыстары және стандарттар қажетті:

-техникалық  регламенттерді орындаудың дәлелді  базасын және өнім мен қызметке  қатысты нақтылы техникалық регламенттердің, соның ішінде тексеру және сынау әдістерінің талаптарына сәйкестігін бағалау тәртібін құруға; 

-ресурстардың  барлық түрлерін үнемдеуге және  тиісті пайдалануға мүмкіндік  туғызуға;

-өнімнің сапасына  және қауіпсіздігіне алдын ала болжамаланған талаптарды қолдануға;

-сәйкестендіруге,  техникалық және ақпараттық сыйымдылыққа, өнімдердің өзара алмасымдылығына  мүмкіндік туғызуға;

-жалпы немесе  қолданбалы түрдегі инновациялық  шешімдер мен зерттеулердің нәтижелерін  енгізуге;

-өнімді біркелкілендіруге және жалған өнімдерді анықтауға мүмкіндік туғызуға;

-халықаралық  ИСО 9000, 14000 - сериялы стандарттарының  негізінде мекемелерде сапа менеджменті  мен қоршаған ортаны басқару  жүйелерін, еңбек қауіпсіздігін  енгізуге көмектесуге;

-елімізде мына  жүйелерді енгізуге: өнімді штрих кодтау, техникалық-экономикалық ақпараттарды сыныптау және кодтау.Стандарттаудың мемлекеттік жүйесі экономиканың басты салаларындағы проблемаларды шешуге бағытталуға тиісті.