Музыкалық психология, музыкалық білім беру психологиясы, музыкалық іс-әрекет психологиясы

Қайрат (ерік)

Қайрат ұғымы. Біз ақыл көріністері арқылы сыртқы заттар туралы, яғни олардығ өзі, ісі һәм күші туралы білім аламыз. Ішкі сезімдер арқылы жанымызда түрлі күйдің болғанын білеміз һәм ол күйді жағымды нежағымсыз деп бағалаймыз. Ал енді, жанымызда тағы бір күш, тағы бір көрініс бар. Жан бір нәрсені істеуге, болдыруға ұмьылады, яки істемеске, болдырмасқа ұмтылады. Және бұл ұмтылу соқыр ұмтылу емес, аңды (саналы – Ұ.Ә.) ұмтылу.

Ал енді, адамның  қайрат қатыспай, еріксіз істейтін істері де болады. Мысалы:

1) импульс ісі,

2) рефлекс ісі,

3) соқыр сезім (инстикт) ісі.

Қайрат түрлері. Қайрат төмендегі түрлерге, дұрысырақ айтқанда, басқыштарға бөлінеді: тартылу, ұмтылу, һәм тілеу.

Қайраттың керектігі. Қайрат адам өмірінде аса қымбат орын алады. Адамның дене һәм жан ісін тізгендеп, белгілі жолға салып өркендететін сол қайрат.

Шынында, қайрат жұмсалмай адам абайлы бола алмайды. Қайраттың ішкі сезімдерге де әсері  мол. Қайнап келіп қалған ашуды біз  сол қайраттың қаруымен басамыз  ғой ...

 

Кітапты араб жазуынан көшіріп баспаға  дайындаған,

түсініктемесі мен соңғы сөзін жазған Ұлықман Әбілдаұлы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Косымша Б

(міндетті)

Музыкалық психология, музыкалық білім беру психологиясы, музыкалық іс-әрекет психологиясы пәні бойынша ұсынатын тест сұрақтары

 

$$$ 1 Тұлға қатегориясына әр түрлі анықтама кімдер берді?

А) философтар, педагогтар, филологтар

В)*философтар, педагогтар, тарихшылар

С) социологтар, педагогтар, тарихшылар

D) педагогтар, психологтар, музыканттар

Е) психологтар, музыканттар, экологтар

$$$ 2 Музыка мұғалімінің қасиетіне жатпайтыны

А) музыкалығы, өзін музыкант деп санауы

В)*музыка мұғалімінің  кәсіби шеберлігінің деңгейін көтермеу

С) балаларға деген махаббаты, эмпатийлығы

D) музыкалық  педагогикалық сезгіштілігі

Е) мұғалімнің әртістілігі

$$$ 3 Музыкалық педагогикалық құрылысында келесі элементтер көрінеді

А) мазмұны, мотивациясы, шеберлігі

В)*мотивациясы, мазмұнды-мағыналығы, коммуникативті-орындаушылығы

С) орындаушылығы, эстетикалығы, мотивациясы, мазмұнды - мағыналығы

D) көркем - интеллектуалдығы, мотивациясы, мазмұнды - мағыналығыц

Е) коммуникативті - орындаушылығы, көркем - интелектуалдығы, мазмұнды – мағыналығы

$$$ 4 Мазмұнды-мағыналығы қандай мақсат ретінде қаралады

А) музыкалық-педагогикалық

В)*көркем - коммуникативтік

С) мотивациялық

D) мазмұнды - мағыналы

Е) орындаушылық

$$$ 5 Музыкалық-педагогикалық қатынасына қандай элементтер жатады

А) орындаушылық

В)*музыкалық – орындаушылық

С) әртістілік

D)  музыкалық - педагогикалық

Е) музыкалық - психологиялық

$$$ 6 «Интелегент» - тұлғаның қандай бөлігі болып табылады

А) қарапайым  бөлігі

В)*негізгі бөлігі

С) музыка бөлігі

D)  орындаушылық бөлігі

Е) әртістік бөлігі

$$$ 7 Музыкалық-педагогикалық қатынас педагог-музыканттың кәсіби шығармашылығының бір бөлігі ретінде қаралады да, ол қандай жүйе ретінде қалыптасады

А) материал жүйесінде

В)*функция жүйесінде

С) мағыналы жүйе

D) қарапайым жүйе

Е) күрделі жүйе

$$$ 8 Мотивация элементі бұл ...

А) педагогиканың  қатынастың негізі

В)*музыкалық - педагогиканың қатынасы

С) музыкалық  қатынастың негізі

D) психологиялық  қатынастың негізі

Е) педагогика - психологиялық қатынастың негізі

$$$ 9 Адамның өз мақсатына жету жолындағы кездесетін қиыншылықтар мен бөгетшіліктерді өтуін білуді қалай атайды?

А) еркіндік

В)*еріктік

С) еріксіз

D) психологиялық

Е) педагогикалық

$$$ 10 Еріктік импульсі деген не?

А) адамның психологиялық әрекетінен

В)*адамның сана сезімінің келеуі, не сана сезімінің  ішіндегі

С) адамның педагогикалық әрекеті

D) адамның психологиялық мақсаты

Е) сана сезімі

$$$ 11 Музыкалық-педагогикалық қатынасына қандай элемент жатады

А) орындаушылық

В)*музыкалық орындаушылық

С) әртістілік

D) музыкалық-педагогикалық

Е) музыкалық  ерік

$$$ 12 Тұлғаға өмірлік қажеттілікті, мақсатты, маңыздылықты не қажет етеді

А) қарапайым  ерік

В)*ерікті бағыттайды және өнімдейді

С) жай ерік

D) әртістік ерік

Е) музыкалық  ерік

$$$ 13 Ерік интелектіні ақиқаттауға қажет, ал интелект ...

А) өнімдейді

В)*ерікті бағыттайды және өнімдейді

С) еріктейді

D) музыкалық  ерікті бағыттайды

Е) күрделі ерік

$$$ 14 Мақсатқа жету, шешу барысында көрінеді, кәсіби қиыншылықтарды жеңе білуде байқалады, осының бәрі адамның интелектінің дамуында

А) қиқарлық

В)*ерктік пен  өжеттілік

С) ерік

D) ерік пен  қиқарлық

Е) интелект

$$$ 15 Классикалық музыканың басқадай музыкадан кейін қалуы ол кімге байланысты?

А) дәрігерлерге

В)*өзімізге

С) композиторларға

D) өзгелерге

Е) барлығы дұрыс

$$$ 16 Музыка сүйер адамды бала бастан тәрбиелеу кімнің міндеті?

А) ел басының

В)*қоғамның

С) мұғалімдердің

D) ата - аналардың

Е) депутаттардың

$$$ 17 Музыкалық тіл, жанр, стиль және рухани құндылық мәдениет принципі ол:

А) жеке қабылдау

В)*парапар қабылдау

С) түгелдей қабылдау

D) бөліп - бөліп қабылдау

Е) барлығы дұрыс

$$$ 18 Музыкалық қабылдау адамның алдына бір-бірімен байланыстылық мақсатты қойып отыр. Олар қандай?

А) парапар қабылдауның  шарты бойынша музыкалық тіл  жетіктігін меңгеру

В) түрлі музыкалық  сауаттылығын меңгеру кезінде есту қаблетіне биіктік-ырғақтық қатынасының ұйымдастыруы

С) музыканың  тақырыптың дамуын байқауы, дамушы нұсқауы  және қорытынды бөлімдерін экспозициядан  айыруы

D)*музыкадағы  өзгерістерді білу, тақырыптылық мақсаттығы, айырмашылығы, бағыттылығы және өзінің санасына қабылданған музыканың бейнесі

Е) барлық жауап  дұрыс

$$$ 19 Ағылшын психолог Вернон Ли музыканы қабылдайалатыны адамдардың неше түрі болады деді?

А) бір түрі

В)*екі түрі

С) үш түрі

D) төрт түрі

Е) бес түрі

$$$ 20 Баланың музыка қабылдау зейіні толық жағына көп көңіл бөлінеді

А) Музыкалық  дамуының олшың, көрнекті бейнеге, тақырыпқа, динамикалық және бояу кезеңдеріне

В)*еркініне, динамикасына, бояуына, артикуляцияларға, фразаларға

С) бейнелерге, динамикасына, артикуляцияларына

D) музыкалық  тақырыпқа, фразаларға

Е) болуына, оның көрнекті бейнесіне

$$$ 21 Ал үлкен кісілердің қабылдау зейіне неге көп көңіл бөлінеді, толық жауабын бер?

А) екпініне, динамикасына, бояуына, артикуляцияларға, фразаларға

В)*музыкалық дамуының олшық, көрнекті бейнеге, тақырыпқа, динамикалық және болу кезеңдеріне

С) тақырыпқа, динамикалық  және болу кезеңдеріне

D) артикуляцияларға, фразаларға

Е) музыкалық  тақырыпқа, динамикасына

$$$ 22 Неменеге байланысты музыка мұғалімі балаларды музыканы қабылдауды үйретеді, тәрбиелейді?

А) психологиясына байланысты

В)*жол ерекшелігіне

С) отбасының  тәрбиесіне

D) мінезіне

Е) келбетіне

$$$ 23 Оқудың дамулығы мен тәрбиесі баланың қандай дамуына бағытталады?

А) жас ерекшелігіне

В)*психологиясына

С) келбетіне

D) мінезіне

Е) отбасына

$$$ 24 Музыкалық тәрбиенің негізгі мақсаты:

А) мұғалім музыканың  қадірін жеткізе білуі керек

В)*мұғалім музыканың суреттеу - бейнелеу мүмкіншілігін балаға жеткізе білуі керек

С) ата - аналары музыканың әдемілігін түсіндірулері қажет

D) қоғам музыка туралы плакаттар көшелерге ілу керек

Е) баланың достары  музыканың бейнесін көрсете білуі  керек

$$$ 25 Музыка сабағындағы іс-әрекеттер түрлі, кезектігін ауыстырып отырған жөн. Осылардың ішіндегі ең негізгісі қайсысы?

А) музыка тыңдауда кіріспе сөзбен

В)*көркем-бейнелік ойлауына, эмоциялық атмосфераға, қызығуына, эстетикалық талаптарға т.б. оқушыға  жан-жақты өсуіне, дамуына жағдай жасауы

С) ән орындау, үйрету, қайталау, еске алу т.с.с.

D) аудиотаспа, бейне  таспаны қолдану

Е) теориялық негіздері т.б.

$$$ 26 Музыкалық қабылдаудың даму жолындағы әдіс-тәсілдерінің негізгі жолы:

А) өлең айтуы

В)*өзіне музыка жазуы (шығары)

С) күйді тартуы

D) би билеуі

Е) шығарма жазуы

$$$ 27 Композитор, ол:

А)*жоғары деңгейдегі музыкант

В) төмен деңгейдегі музыкант

С) орташа деңгейдегі музыкант

D) мүлдем музыкант емес

Е) ешқандай жауабы дұрыс емес

$$$ 28 «Мен музыкалық шығарманы біртұтастай, бір көріністен байқаймын. Шығарманың музыкалық идеясы болу керек, оның негізгі түйіні, ортасы, сол ортада өзінің ойын, шығармашылығын сол ортаға әкелуі». Бұл кімнің айтқан сөзі?

А) Лазурский

В)*Моцарт

С) А.Фулье

D) В.Мендушевский

Е) Д.Кабалевский

$$$ 29 Музыка сабағында дәлелденді ...

А) музыка сабағы керек екені

В) композициялық, шығармашылық кезеңдер ойын ретінде ашылады

С) музыка сабағының  мұғалімі актер екені

D) музыка сабағына  қызығушылықпен келеді

Е)*барлығы дұрыс

$$$ 30 Адамның өзіндік тұлғалығының психологиялық қасиеттері қалаай аталады?

А) педагогикалық  қаблет

В)*музыкалық  қаблет

С) психологиялық  қаблет

D) есту қаблеті

Е) орындаушылық қаблет

$$$ 31 «Амузия» деген ұғым нені білдіреді?

А) музыкаға деген  қабілеті жататын адамдарды

В)*музыкаға деген  ешқандай қаблеті жатпайтын адамдарды

С) музыкаға деген  сүйіспеншілік

D) музыкалық  қаблеті бар адамдарды

Е) музыкалық-педагогикалық  қаблеті бар адамдарды

$$$ 32 Психологтар музыкалық қаблетті неше жыл зерттеп келеді?

А) 100 жылдай

В)*150 жылдай

С) 155 жылдай

D) 160 жылдай 

Е) 130 жылдай

$$$ 33 ... музыкалық қаблет ... ырғақтық және гармониялық есту сезімін жатқызады, бұл саздылығын, күйін есту, екпін мен өлшемді сезінуі, тональдікті сезінуі т.с.с. кімнің сөзі

А) Б.М.Теплов

В)*Н.А.Римский - Корсаков

С) Г.Ревеш

D) Чайковский

Е) К.Сишор

$$$ 34 ... сазды сезінуі, есту сезімінің қаблеттілігі, ырғақ сезімі т.с. кімнің сөзі

А) Н.А.Римский - Корсаков

В)*Б.М.Теплов

С) Г.Ревеш

D) Чайковский

Е) К.Сишор

$$$ 35 Кім дыбыстың биіктігін жақсы сезеді?

А) дирижер

В)*скрипкашы

С) сыбысшы

D) пианист

Е) домбырашы

$$$ 36 Музыкалық қабылдауды, орындаушылықты, әндетудің мүмкіншілігін қалай атайды?

А) күрделі музыкалық  қаблет

В)*қарпайым музыкалық  қаблет

С) музыкалық қаблет

D) музыкалық - педагогикалық қабілет

Е) музыкалық - психологиялық қаблет

$$$ 37 Кәсіби музыкалық іс-әректінде, музыкалық форманы сезінуі, стилді байқауы, музыкалық дарындылығын қалай айтады

А) қарапайым  музыкалық қаблет