Теміржода пайдалану техникалық ережесі

Станцияларда жетекші  локомотивтің (моторвагондық поездың), арнайы өздігінен жүретін жылжымалы  құрамның машинисі және поезға қызмет көрсететін барлық қалған қызметкерлер станция бойынша кезекшінің нұсқауларына бағынады, ал диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдердің станцияларында — поезд дисптечерінің нұсқауларына бағынады.

"ҚТЖ" ¥К АҚ  басшылығына, азәрекетті телімдерде  станциялар бойынша кезекшілердің  кезекшілігін алып тастағанда  осы станциялардағы по-ездар қозғалысын басқаруды көршілес станция бойынша кезекшіге, егер оның станциясы іргелес станциялардың стрелкалары мен сигналдарын телебасқару құрылғыларымен жабдықталған болса, немесе диспетчер-лік бақылау құрылғылары бар телімдерде — поезд диспетчеріне поездар қозғалысының, соның ішінде бір машинист қызмет көрсететін, қауіпсіздігін қамтамасыз ететін тәртіпті белгілей отырып жүктеуіне рұқсат етіледі.

16.3. Әр жолаушы, пошталы-багаждық, жүк-жолаушы және адам таси- 
тын поезд, әдетте, белгіленген жолға, ал жүк поездары — белгіленген жол 
топтарына қабылдануы тиіс.

93

Станцияда тоқтамайтын  поездар әдетте, басты жолдармен  өткізілуі тиіс.

Поездарды қабылдау-жөнелту  үшін жолдарды пайдалану тәртібі  станцияның техникалық-жарлық актісінде  көрсетілуі тиіс.

16.4. Станция бойынша кезекші поездарды дер кезінде қабылдау үшін 
бос жолдардың болуын қамтамасыз етуге міндетті. Ешбір қажетсіздіксіз по- 
езды жабық кіру сигналының алдында кез келген кідіртуі үшін станция бой- 
ынша кезекші жауапкершілікті болады.

Жүріп өтетін поездардан ағытылған және жүк тиеу, түсіру, жөндеу үшін беруге және басқа операцияларға арналатын жекелген вагондардың немесе вагондар тобының қабылдау-жөнелту жолдарында болуына тыйым салына-ды.

Аралық станцияларда қабылдау-жөнелту жолдарына жекелген вагондардың немесе вагондар тобының уақытша шығуына тек поезд диспетчерінің рұқсатымен ғана жол берілуі мүмкін.

Ұстағыш тұйықтарға кез  келген жылжымалы құрамды қоюға, ал сақтандырғыш тұйықтарға — адамдар  орналасқан жолаушы немесе жүк ва-гондарын, қауіпті жүгі бар жүк вагондарын қоюға тыйым салынады.

Бір машинист қызмет көрсететін жолаушы поезын қабылдау, жөнелту  алдында станция бойынша кезекші, ал диспетчерлік орталықтандырумен  жабдықталған телімдерде - поезд диспетчері маршртуттың әзірлігі және сигналдардың ашылғаны туралы машинисті хабарландыруға міндетті.

Станция бойынша кезекші  жергілікті жағдайларға және поездар  қозғалысының көлеміне байланысты мұндай хабарламаны машинис-ке дер кезінде  бере алмайтын станциялар тізімін және бұл реттегі поез-дар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібін "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілейді.

16.5. Станция бастығы поездарды қабылдау мен жөнелтуге және әсіресе 
СОБ құрылғыларының қалыпты жұмысы бұзылған жағдайдағы маневрлер 
жүргізуге байланысты операцияларды орындау кезінде станция бойын- 
ша кезекшілердің, орталықтандыру посты операторларының, стрелкалық 
қосынның сигналшылары мен кезекшілерінің жұмысын бақылауға міндет- 
ті. Станция бастығы станция бойынша кезекшілердің жұмысын қозғалыс 
қауіпсіздігін сөзсіз қамтамасыз ете отырып поездардың кідірістеріне жол 
берілмейтіндей етіп ұйымдастыруы тиіс.

Станция бойынша кезекшінің бөлмесі оқшау болуы тиіс. Станция  бойын-ша кезекшінің бөлмесіне кіру құқығына тек станция бастығы, станция  бой-ынша кезекшімен бірлесе отырып тікелей жұмыс істейтін немесе өздерінің лауазымдық қызметін атқаратын, станция бойынша кезекшінің әрекеттерін және басқару аспаптарының жарамдылығын тексеретін қызметкерлер ғана ие болады.

Өздірінің штаттарында  тасымалдар қызметінің қызметкерлері  қарастырылмаған станцияларда поездарды қабылдау және жөнелту, ма-неврлерді жүргізу, бағытттамалы бұрмаларға техникалық қызмет көрсету, жолаушыларға қызмет көрсету, жүктерді қабылдау және беру операция-

94

ларын "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы  белгілеген тәртіппен басқа қызметтердің қызметкерлері орындайды.

Поездарды қабылдау

16.6. Поездарды станцияға  қабылдау станцияның техникалық-жарлық  актісімен осыған арналған бос  жолдарға және тек ашық кіру  сигналы кезінде ғана жүргізіледі,  ал жолаушы поездарын сонымен  қатар автоматты локомо-тивтік  сигнал берудің құрылғыларымен жабдықталған жолдарға жүргізілуі тиіс. Мұндай құрылғылармен жабдықталмаған жолдарға қабылдаған кез-де жолаушы поездары қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібін "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілейді.

Жекелген станцияларда, екі моторвагонды поездарды қою үшін жолдың ұзындығы жеткілікті болғанда, жолды маршруттық бағдаршаммен осы по-ездар қабылдана алатын екі телімге бөлуге рұқсат етіледі.

Қабылдау жолын бөлетін  маршруттық бағдаршамның артындағы  жол телімінде моторвагондық  поезд тұрғанда, екінші моторвагондық поезд кіру (маршруттық) бағдаршамындағы арнайы сигнал бойынша осы бағдаршамға дейінгі бос телімге қабылданады. Кіру (маршруттық) бағдаршамының көрсетулері қабылдау жолын бөлетін маршруттық бағдаршамның көрсетулеріне тәуелді болуы тиіс.

Қарсы бағыттардағы екі  моторвагондық поездарды мұндай жолға бір-мезгілде қабылдауға тыйым  салынады.

Моторвагонды поездарды  жолдың жекелген телімдеріне қабылдауға рұқсат берілген станциялардың тізімін  және жолаушылардың қауіпсіздігін  және поездар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету тәртібін "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілейді.

Осы станциялар үшін белгіленген  моторвагонды поездарды қабылдау тәртібін, сондай-ақ станцияға жекелген локомотивтер мен алынбайтын тип-тегі дрезиналарды қабылдау кезінде де пайдалануға рұқсат етыеді.

Станцияда орналасқан депоға немесе деподан поездар құрамдарына  қойылуға бара жатқан итермелеуші локомотивтерді және локомотивтерді станцияға қабылдау үшін жолдардың белгілібір телімдері  белгіленуі мүмкін. Станцияларды және поездар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қабылдау тәртібін "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілейді.

Қажет болған жағдайларда  қалпына келтіру және өртсөндіргіш поездарын, қосалқы локомотивтерді, вагонсыз локомотивтерді, қартазалағыштарды, арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамды, сон-дай-ақ шаруашылықтық поездарды (аралықты жабу арқылы жүргізілетін жұмыстар кезінде) станциялық жолдардың бос телімдеріне қабылдауға рұқсат беріледі. Мұндай поездарды қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ететін қабылдау тәртібін Поездар қозғалысы және маневрлік жұмыстар жөніндегі нұсқаулық белгілейді.

16.7. Станция бойынша  кезекшіге маршруттың поезды  қабылдауға әзір, стрелкалар жабық,  қабылдау жолы бос және қабылдау  машрутының

95

 

стрелкаларындағы маневрлер тоқтатылғанына көз жеткізіп болмайынша 
кіру бағдаршамын ашуға тыйым салынады.

Кіру бағдаршамын станция  бойынша кезекшінің жеке өзі немесе оның нұсқауымен орталықтандыру постының операторы ашуы тиіс. Диспетчерлік орталықтандырумен жабдықталған телімдерде кіру бағдаршамын поезд диспетчері ашады.

Кіру бағдаршамы, келіп  жеткен поездың бірінші доңғалақтар  жұбы одан өткен сәтте автоматты  түрде жабылуы тиіс, ал электрлік  рельс тізбектері жоқ станцияларда оны станция бойынша кезекші, орталықтандыру постының операторы  немесе стрелкалық қосынның кезекшісі келген поездың бүкіл құрамы бағдаршамнан өтіп болғанда жабады.

16.8. Кіру бағдаршамының тыйым салушы көрсетуі кезінде немесе негізгі шамдары сөніп тұрған жағдайда поезды станцияға қабылдауға рұқсат 
етілмейді. Кіру бағдаршамының тыйым салушы көрсетуі немесе негізгі 
шамдары сөніп тұрған кезде поездың станцияға қабылдануы тек айрықша 
жағдайда ғана және Поездар қозғалысы мен маневрлік жұмыстар жөніндегі 
нұсқаулықта белгіленген тәртіпке сәйкес станция бойынша кезекшінің арнайы рұқсатымен шақырушы сигнал бойынша жүзеге асырылуы мүмкін.

Поездың станцияға шақыру сигналы немесе станция кезекшісінің арнайы 
рұқсаты бойынша қабылдануы кезіндегі қозғалыс жылдамдығы ары кеткен- 
де 20 км/сағ болуы тиіс, бұл ретте машинист поезды ерекше қырағылықпен 
жүргізуге және ары қарай қозғалысы үшін кедергі кездесе дереу тоқтауға дайын болуға міндетті.

16.9. танция бойынша кезекші, ал диспетчерлік орталықтандыруы бар телімдерде поезд диспетчері поезды қабылдаудан бұрын:

поезды қабылдау жолының  бос екендігіне көз жеткізуі;

жолға және поезды қабылдау маршрутына шығумен жүргізілетін маневрлерді тоқтатуға;

поезды қабылдау маршрутын  әзірлеуге;

кіру бағдаршамын ашуға  міндетті.

Станция бойынша кезекшілердің  және поезд диспетчерлерінің поезды қабылдаумен байланысты операцияларды орындау бойынша әрекеттерінің тәртібі. Поездар қозғалысы және маневрлік жұмыс жөніндегі нұсқаулықпен белгіленеді.

16.10. Қарсы бағыттардағы поездарды, егер станцияға кіреберісте ең болмағанда бір жағынан созылмалы еңіс орналасқан болса және бұл ретте осы еңіске қарама-қарсы жақтан поезды қабылдау маршруты басқа поезды қабылдау маршрутынан (сақтандырғыш түйықпен немесе жолдардың өзара орналасуымен) оқшауланбаған болса, бірмезгілде станцияға қабылдауға тыйым салынады.

Қосжолды және көпжолды желілердің аралық станцияларында қарсы 
бағыттардағы поездарды бірмезгілде қабылдауға сонымен қатар, тежегіштік жолының ұзындығында 0,006 мәнінен жоғары тік еңісі бар жағынан келе жатқан поезды қабылдау маршрутының жалғасы жолаушы, пошта-багаждық, жүк-жолаушы немесе адам таситын поезды қабылдау маршрутын кесіп өтетін жағдайда тыйым салынады.

96

Поездарды бірмезгілде  қабылдау рұқсат етілмейтін станцияларда, олар бірмезгілде келіп жеткен жағдайда бірінші кезекте жабық кіру сигналының алдында тоқтау немесе орнынан қозғалу  жағдайы едәуір ыңғайсыз поезд қабылданады.

16.11. Станцияға келген поезд шығу сигналы мен қабылдау жолының 
шектік бағаншасының арасында, ал шығу сигналы жоқ жерде — шектік 
бағаншалардың арасында тоқтауы тиіс.

Поездың соңы шектік бағаншаның сыртында қалған жағдайында сиг-налшы  немесе стрелкалық посттың кезекшісі  бұл жөнінде поезды қабылдау жолының пайдалы ұзындығының шектерінде орналастыру шараларына кірісетін станция бойынша кезекшіге дереу хабарлауға міндетті.

Стрелкаларының электрлі орталықтандыруы бар станцияларда поездың қабылдау жолының пайдалы  ұзындығының шектерінде орналастырылуына бақылауды станция бойынша кезекші, ал диспетчерлік орталықтандыруы бар телімдерде — бақылау аспаптарының көрсетулері бойынша поезд дис-петчері жүргізеді.

Егер поезды -қабылдау жолының пайдалы ұзындығының  шектерінде орналастыру мүмкін болмаса, станция кезекшісі жылжымалы құрамның іргеле жолдармен қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ететін шаралар қабылдауға міндетті.

16.12. Станция кезекшісі келіп жеткен әр поезды, оның күйін, поезд 
сигналдарының бар-жоғын және көрсетулерінің дұрыстығын қадағалай 
отырып қарсы алады.

Поездарды қабылдау жолдары  алыста орналасқан болса немесе жергі-лікті  жағдайларға байланысты станция  кезекшісінің поездарды қарсы алуға  мүмкіндігі болмаса, оларды сигналшылар  немесе стрелкалық қосынның ке-зекшілері  қарсы алуы тиіс.

Поездың станцияға толық құрамында келіп жектендігіне станция ке-зекшісі сигналшының, стрелкалық посты кезекшісінің баяндауы бойынша немесе жеке өзі көз жеткізеді, ал стрелкалары отралықтандырылмаған те-лімдерде — тасымалдау бөлімшелерінің басшылығы тағайындаған басқа да қызметкерлердің баяндауы бойынша көз жеткізеді.

Станцияға жолаушы, пошталы-багаждық, адам таситын неме-се жүк-жолаушы  поезы келгеннен соң станция  кезекшісі, ал диспет-черлік орталықтандыруымен жабдықталған телімдерде — поезд  диспетчері станцияның техникалық-жарлық актінде қарастырылған осы поездардың қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған қажетті шаралар қабылдайды.

Станция бойынша кезекшілері  жоқ диспетчерлік орталықтандыруы  бар телімдерде, ал автоматтық блоктауы бар телімдерде орналасқан станция-ларда станция бойынша кезекші жергілікті жағдайларға байланысты поезды қарсы ала алмайтын және басқа қызметкерлері (сигналшылар, стрелкалық қосынның кезекшілері) жоқ болған жағдайда поездардың келуі басқару аспаптарының көрсетулері бойынша бақыланады, сонымен қатар, поездың станцияға толық құрамымен келіп жетуін поездық локомотивтің машинисі

97

тежегіштік магастральдің  бүтіндігін сипаттайтын аспаптардың  көрсетулері бойынша бақылауы тиіс.

Станция бойынша кезекшілер поездарды қарсы ала алмайтын станциялардың тізімін және поездарды қабылдау кезіндегі қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету шарттарын "ҚТЖ" ¥К АҚ тасымалдар бөлімшелерінің басшылығы белгілейді.

16.13. Әр поездың келуінің немесе жүріп өтуінің нақты уақытын және оның нөмірін станция бойынша кезекші поездар қозғалысының журналында белгілеуге және поезды жіберген көршілес станция бойынша кезекшіге және поезд диспетчеріне дереу хабарлауға және сонымен қатар, автоматтаныдырылған басқару жүйесіне тиісті ақпараттың жіберілуін қамтамасыз етуге міндетті.

Қозғалысы қарқынды телімдерде поездардың келуі және жөнелтілуі жөнінде мәліметтер жіберудің тәртібі Поездар қозғалысы және маневрлік жұмыс жөніндегі нүсқаулықпен белгіленеді.

Поездарды жөнелту

16.14. Станция бойынша кезекшіге поездарды біржолдық және теріс жол бойынша қосжолдық телімдерде поезд бара жатқан станция бойынша кезекшінің келісімінсіз жөнелтуге тыйым салынады.