Автор: Пользователь скрыл имя, 21 Февраля 2013 в 22:53, курс лекций
1. Қазақстан Республикасының темір жолдарын техникалық пайдалану ережелері темір жолдардың және темір жол көлігі қызметкерлерінің жұмыс тәртібінің аса маңызды құрылыстарының, құрылғыларының және жыл-жымалы құрамының негізгі ережелерін, негізгі өлшемдерін және оларға қойылатын талаптарды, поездар қозғалысын ұйымдастыру жүйесін және сигнал беру принциптерін белгілейді.
Төменде көрсетілетін ақаулылықтардың ең болмағанда біреуі бар ло-комотивтерді, моторвагонды және арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамды пайдалануға шығаруға тыйым салынады:
дыбыс сигналын беруге арналатын аспаптың ақаулылығы;
пневматикалық, электрлі-пневматикалық, қол тежегіштерінің немесе сығымдағыштың ақаулылығы;
ең болмағанда бір тартымдық электрқозғалтқыштың ақаулылығы неме-се өшіп қалуы;
қозғалу жетегінің ақаулылығы;
дизель тоңазытқышы желдеткішінің, тартымдық электрқозғалтқыштың немесе түзеткіш қоңдырғының ақаулылығы;
автоматты локомотивтік сигнал беруінің немесе қауіпсіздік құрылғыларының ақаулылығы;
жылдамдық өлшегіштің және тіркегіш құрылғының ақаулылығы;
поездық және маневрлік радиобайланыс құрылғыларының ақаулылығы, ал моторвагонды жылжымалы құрамда — "жолаушы — машинист" байланысының ақаулылығы;
автотіркегіш құрылғыларының ақаулылығы, соның ішінде ағытқыш иін-тірек шынжырының үзілуі немесе оның деформациясы;
құмды беру жүйесінің ақаулылығы;
бағдаршамның, буферлік шамның, жарықтандырудың, бақылау немесе өлшеу аспабының ақаулылығы;
қамыттағы, серіппегіштік ілінудегі немесе серіппегіштің түпкі табағындагы жарық, серіппегіштік табақтың сынуы;
букс корпусындағы жарық;
букстық немесе моторлы-осьтік подшипниктің ақаулылығы;
құрылымдағы қарастырылған тетіктердің жол үстіне құлауынан сақтандыратын құрылғының жоқтығы немесе ақаулылығы;
тартымдық тісті берілістің ең болмағанда бір ғана тісінің жарығы немесе омырығы;
66
майдың ағуын тудыратын тісті беріліс қаптамасының ақаулылығы;
жоғары вольтті камераның қорғағыш блоктауының ақаулылығы;
токқабылдағыштың ақаулылығы;
өртсөндіру құралдарының ақаулылығы;
қысқа тұйықталу токтарынан, асқын жүктелу және асқын кернеуден қорғау, дизельді апаттық тоқтату құрылғыларының ақаулылығы;
дизельден тарсылдау, бөтен шуыл дыбыстарының шығуы;
қоректендіргіш аспаптың, сақтандырғыш клапанның су деңгейін көрсеткіш аспабың ақаулылығы, паровоз қазанының от қорабының бақылаулық тығынынан су ағуы;
электржабдығының қорғағыш қаптамаларының жоқ болуы;
гидродемпферлердің, шоғырлағыш батареясының ақаулылығы.
Мұндай бақылау пункттері негізгі деполарда, арнайы жылжымалы құрамға арналған деполарда, ал қажет болғанда локомотивтер мен арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамдарға техникалық қызмет көрсету және олардың айналымы пунктерінде болуы тиіс.
12.7. Локомотивтерде және моторвагонды жылжымалы
құрамда, сондай-
ақ арнайы өздігінен жүретін жылжымалы
құрамда орнатылған маномет-
рлер және сақтандырғыш клапандар пломбылануы
тиіс, ал паровоздардың
қазандарындағы бақылаулық тығындардың
таңбалары болуы тиіс. Элек-
тровоздарда және тепловоздарда, сондай-ақ
электр энергиясының және
отынның шығындалуын тіркейтін аппараттар
мен аспаптар пломбылануы
тиіс.
Электровоздардағы, тепловоздардағы
және моторвагонды жылжымалы құрамдағы
электрлік қорғаныс құрылғылары, өрт
сөндіру құралдары, өрт сөндіру
автоматикасы, локомотивтер мен моторвагонды
жылжымалы құрамдағы манометрле
12.8. Локомотив бригадаларының құрамын және
олардың локомотив-
тер мен моторвагонды поездарға қызмет
көрсету тәртібін, соның ішінде бір
машинист қызмет көрсеткен жағдайдағы
нақты тәртібін «ҚТЖ" ¥К" АҚ
басшылығы локомотивтердің және моторвагондық
поездардың типіне, сон-
дай-ақ, "ҚТЖ" ¥К" АҚ бекіткен жергілікті
жағдайларға байланысты қызмет
көрсету жүйелерінің негізінде белгіленеді.
Арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрам бригадасының құрамы осы арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамды басқару үшін
67
қызметкерлер бөлінген жағдайда және көліктік режимде қызмет көрсете алатын жағдайда ғана оның типіне және арналымына байланысты белгіле-
неді.
Электрлік және тепловоздық тартым кезінде бір локомотив оригада-сы бірнеше локомотивтерге немесе бір кабинадан басқарылатын тұрақты түрде бір-біріне қосылған секцияларға қызмет көрсете алады.
9.9-тармаққа және осы Ережелерде белгіленген басқа да талаптарға сәйкес қауіпсіздік-құрылғыларымен қамтамасыз етілуіне және жабдықталуына қарай локомотивтерге және моторвагондық поездарға бір машинистің қызмет көрсетуін сатылап енгізуге рұқсат етіледі.
Шығару, беру, диспетчерлік, шаруашылықтық және басқа жұмыстар түрлерінде, маневрлік жұмыстарда пайдаланылатын, ұзақ еңістері және өрлері жоқ азәрекетті телімдердегі жүк қозғалысындағы локомотивтерге, сондай-ақ электр поездары мен дизель-поездарын қоспағанда жолаушы қозғалысындағы локомотивтік тартымдағы поездық локомотивтерге бір машинистің қызмет көрсетуіне рұқсат етіледі.
12.9. Деполық жолдарда және кәсіпорындар
жолдарында жұмыстық
күйіндегі локомотивтерді,
моторвагондық және арнайы өздігінен
жүретін
жылжымалы құрамды оларға қызмет көрсету
ережелерін білетін және
оларды қалай тоқтатуды білетін
қызметкерлердің бақылауынсыз, ал қалған
станциялық жолдарда - машинистсіз немесе
оның көмекшісінсіз қалдыруға
тыйым салынады.
12.10. Қатты отынмен істейтін әр паровозда жарамды ұшқынұстағыш немесе ұшқын өшіргіш аспаптары болуы тиіс.
Вагондарға техникалық қызмет көрсету және оларды жөндеу
12.11. Вагондарға техникалық қызмет
көрсету және оларды жөндеу
техникалық қызмет көрсету пункттерінде,
жүк және жолаушы деполарын-
да және зауыттарда жүргізіледі.
Техникалық қызмет көрсету кезінде:
түзілімдер мен тетіктердің күйі және олардың белгіленген өлшемдерге
сәйкестігі;
тежегішқұрал-жабдықтың,
генератор жетегі әрекетінің және вагонасты құрал-жабдықтың бекітілуінің түзулігі тексеріледі. Ағытқыш иінтірек шынжырларының, автотіркегіштің және автотежегіштердің босатуының түзуілігіне ерекше көңіл бөлінуі тиіс;
жүрістік бөліктердің (арабшалардың) күйі және түзулігі тексеріледі.
Арбашаның екі жағынан сырғығыштар арасындағы жиынтық саңылау ЦНИИ-ДВЗ типті хоппер-мөлшерлегіштерді қоса төртосьті жүк вагондарының барлық типтерінде көмір, ыстық агломераттарды, апатит-терді тасымалдауға арналатын, саңылаулары ары кеткенде 12 мм және кем дегенде 6 мм болуы тиіс хопперлерден және ЦНИИ-2, ЦНИИ-3 хоппер-мөлшерлегіштерінен, ВС-50 думпкарларынан басқа ары кеткенде 20 мм
68
және кем дегенде 4 мм болуы, ал ВС-80, ВС-82, ВС-85 думпкарларында ары кеткенде 20 мм және кем дегенде 12 мм болуы тиіс.
Сегізосьтік цистернаның бір шетіндегі екі жағынан қосып біріктіретін және шүберіндік арқалықтардың сырғығыштарының арасындағы саңылаулары жиынтығында 4-тен 15 мм-ге дейін болуы тиіс;
цистерналар қораптары мен қазандарының тасымалданатын жүктердің сақтанымдылығын кепілдей алатын түзулігі;
өтпелі алаңшалардың, арнайы басқыштардың және тұтқалардың түзулігі;
жылжымалы құрам тетіктерінің және құрал-жабдықтарының жол үстіне құлауынан сақтандыратын құрылғылардың болуы және түзулігі тексеріледі.
Ақаулылықтары бар және техникалық қызмет көрсетуге ұсынылмаған вагондарды жүк тиеуге және адамдарды отырғызу үшін беруге тыйым салынады. Олардың жарамды деп танылғаны туралы арнайы журналға жазба енгізілуі тиіс.
Техникалық қызмет көрсету пункттері жоқ станцияларда жүк тиеуге қойылатын бос вагондар, сондай-ақ осындай станцияларда қосарланған операциялар үшін пайдалануға белгіленген жүк тиелген вагондар тексері-луі тиіс, ал қажет болған жағдайда тиеу станциясының алдында орналасқан ең жақын қызмет көрсету пунктінде жөнделуі тиіс.
Вагондарды техникалық қызмет көрсетуге ұсынудың және олардың жарамдылығы жөнінде хабарландыру тәртібін «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы белгілейді.
12.12. Қалыптастыру және тарқату станцияларында,
жолда келе
жатқанда — поездар қозғалысының
кестесінде қарастырылған станциялар-
да поездың әр вагоны техникалық қызмет
көрсетуден өтуі, ал ақаулылығы
анықталғанда - жөнделуі тиіс. Бұл станцияларда
вагондардың ағытпай
жөндеуін ұйымдастырады.
Техникалық қызмет көрсету пункттері жоқ станцияларда әр вагон поезға қосылуының алдында тексерілуі және техникалық қызмет көрсету пункті бар ең жақын станцияға дейін жүріп жетуі үшін әзірленуі тиіс.
Поездарды техникалық қызмет көрсетуге ұсынудың және олардың әзірлігі жөнінде хабарландыру тәртібін, сондай-ақ техникалық қызмет көрсету пункттері жоқ станцияларда вагондарды поезға қосудың алдында тексеру және жөндеу тәртібін «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы белгілейді.
12.13. Жүк және жолаушы вагондарына
техникалық қызмет көрсету
пункттерінің қызметкерлері вагондарға
техникалық қызмет көрсетуді және
оларды жөндеуді технологиялық процеске
және поездар қозғалысының ке-
стесіне сәйкес дер кезінде жүргізуі
тиіс.
Қозғалыс қауіпсіздігі үшін және вагондардың «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы белгілеген кепілді телім шегінде поезд құрамында жарамды күйінде жүріп өтуі үшін жауапкершілік аталған пункттердің қызметкерлеріне жүктеледі.
Жүк поездарына арналған кепілдік телімдер локомотивтер айнала-тын телімдердің ұзындығына, автотежегіштердің толық сынауын жүргізу
69
қажеттілігіне, вагондарға сапалы техникалық қызмет көрсетілуіне және оларды коммерциялық тексеруге байланысты белгіленеді.
Жолаушы поездары құрамдарын қалыптастыру станцияларының және құрамдардың айналуы станцияларының қызметкерлері жолаушы вагондарының поезд құрамында қалыптастыру және айналым пунктінен поездың тарқатылатын (межелі) соңғы пунктіне дейін қауіпсіз жүріп өтуі үшін жауапты болады.
4-БӨЛІМ ПОЕЗДАР ҚОЗҒАЛЫСЫН ҮЙЫМДАРСТЫРУ
13-ТАРАУ ПОЕЗДАР ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ КЕСТЕСІ
13.1. Қозғалыс кестесі поездар қозғалысын ұйымдастырудың негізі болып табылады, ол барлық бөлімшелердің қызметін біріктіреді және темір жолдардың пайдалану жұмысының жоспарын көрсетеді.
Поездар қозғалысының кестесі
— темір жол көлігінің барлық
қызметкерлері үшін бұлжымас заң, оның
орындалуы темір жолдар жұмысының
ең маңызды сапалық
Қазақстан Республикасының темір жолдарымен жүріп өтетін барлық категориялы жолаушы поездары қозғалысының кестесін «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы бекітеді.
ТМД елдеріне жүріп өтетін жолаушы поездары қозғалысының кесте-сі «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығымен, тиісті темір жолдарының басшылары-мен келісімделеді және Достастық мүше-мемлекеттерінің темір жол көлігі жөніндегі Кеңесінің Дирекциясымен бекітіледі.
Поездар қозғалысының кестесін ұстану және оның бұзылуының алдын алу - поездар қозғалысын ұйымдастыруға қатысы бар барлық қызметкерлер үшін басты орында болуы тиіс.
Поездардың кесте бойынша қозғалысы әрекеттегі нормативтерді ұстану — станциялар, деполар, тартымдық қосалқы станциялар, техникалық қызмет көрсету пункттері және темір жолдардың по-ездар қозғалысына қатысы бар басқа да бөлімшелері жұмысының технологиялық процесін дұрыс ұйымдастыру және орындау арқылы қамтамасыз етіледі.
Поездар қозғалысының кестесін бұзуға рұқсат етілмейді. Айрықша жағдайларда, техникалық құралдардың істен шыгуынан немесе табиғи апат құбылысынан поездар қозғалысы кестесінің бұзылуы орын алғанда, барлық қызметтердің қызметкерлері кешіккен жолаушы және жүк поездарын ке-стеге енгізу үшін жедел шаралар қолдануға және олардың қауіпсіз жүріп өтуін қамтамасыз етуге міндетті.
13.2. Поездар қозғалысының кестесі:
жолаушыларды және жүктерді тасымалдау жөніндегі қажеттіліктердің қанағаттандырылуын;
поездар қозғалысының қауіпсіздігін;
телімдердің откізушілік және тасымалдық қабілетінің және станциялардың өңдеушілік қабілетінің барынша тиімді пайдаланылуын;
жылжымалы құрамның ұтымды пайдаланылуын;
локомотив бригадаларының
үздіксіз жұмысың белгіленген
71
жолды, құрылыстарды, СОБ, байланыс және электрмен жабдықтау құрылғыларын ағымдағы күтіп ұстау және жөндеу бойынша жұмыстар жүргізу мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.
13.3. Поездарды тағайындау және қалдыру жөнінде
шешім
қабылдайтындар:
а) Қазақстан Республикасының шегінде жүріп
өтетін жергілікті
қатынастағы жолаушы, пошталы-багаждық
және жүк-жолаушы, қаламаңы
поездарын — «ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы;
б) ТМД елдеріне жүріп өтетін жолаушы поездарын
— «ҚТЖ" ¥К" АҚ
ұсынысы бойынша Достастық мүше-мемлекеттерінің
темір жол көлігі
жөніндегі Кеңесінің Дирекциясы;