Автор: Пользователь скрыл имя, 21 Февраля 2013 в 22:53, курс лекций
1. Қазақстан Республикасының темір жолдарын техникалық пайдалану ережелері темір жолдардың және темір жол көлігі қызметкерлерінің жұмыс тәртібінің аса маңызды құрылыстарының, құрылғыларының және жыл-жымалы құрамының негізгі ережелерін, негізгі өлшемдерін және оларға қойылатын талаптарды, поездар қозғалысын ұйымдастыру жүйесін және сигнал беру принциптерін белгілейді.
Поездар қозғалысын сигнал беру және байланыстың дербес құралы ретін-де қолданылатын автоматты локомотивтік сигнал беру кезінде, локомотивтік бағдаршамдардың сигналдары бойынша жүріп өткенде, электрлі-бұздығандық жүиеде және телефондық байланыс қүралдары кезінде ұйымдастыру тәртібі сондаи-ақ поездарды уақытын шектеулеп жөнелту тәртібі Поездар қозғалысы мен маневрлік жұмыстар жөніндегі нұсқаулықпен белгіленеді.
16.26. Жекелген азәрекетті телімдерде және кірме жолдарында поездар қозғалысын:
жетекші локомотивтің машинисіне поездық радиобайланыс арқылы тікелеи берілетш поезд диспетчерінің бұйрықтары бойынша;
бір бұздығанды қолданып;
бір локомотивті қолданып жүзеге асыруға рұқсат етіледі.
Осы байланыс құралдары кезіндегі телімдердің және кірме жолдардың тізімш және поездар қозғалысын ұйымдастыру тәртібін "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілейді.
16.27. Автоматтық блоктау кезінде:
а) поездың блок-телімнен орын алуына рұқсат
ретінде шығу немесе
өтпелі бағдаршамның рұқсаттық көрсетуі
қызмет етеді;
б) айрықшалық ретінде, ұзаққа созылатын
өрлерде орналасқан өтпелі
оағдаршамдарда (кіру бағдаршамдарының
алдында тұрғандарынан басқа)
әр жекелеген жағдайда "ҚТЖ" ¥К АҚ
басшылығының рұқсатымен шарт-
ты рұқсаттық сигналды - Т әрпі түріндегі
шағылыстырғыш белгісі бар
қалқанды орнатуға жол беріледі.
103
Осы сигналдың бар болуы жүк поезы үшін бағдаршамның қызыл шамынан тоқтамай өтуге рүқсат болып есептеледі.
Бүл ретте машинист поезды, қызыл шамы бар бағдаршамды 20 км/сағ аспайтын жылдамдықпен ерекше қырағылықпен және егер ары қарай қозғалысына кедергі кездессе дереу оны тоқтатуға әзірлікпен жүргізуі тиіс;
в) поезд қызыл шамы бар өтпелі бағдаршамның, сондай-ақ көрсетуі түсініксіз немесе сөнген бағдаршамның алдында тоқтағаннан кейін, егер ма-шинист алдында жатқан блок-телімде поезд бар екенін көрсе немесе білсе, оған блок-телім босамайынша қозғалысты жалғастыруға тыйым салына-ды. Егер машинист алдағы блок-телімде поездың бар екендігін білмесе, ол тоқтағаннан кейін автотежегішті босатуы тиіс, және егер осы уақыт ішінде бағдаршамда рүқсаттық шам жанбаса, поезды келесі бағдаршамға дейін 20 км/сағ аспайтын жылдамдыкпен, ерекше қырағылықпен және егер ары қарай қозғалысына кедергі кездессе дереу поезды тоқтатуға дайын бола от-ырып жүргізуі тиіс.
Тыйым салушы көрсетуі бар өтпелі бағдаршамнан белгіленген тәртіппен жүріп өткеннен кейін локомотивтік бағдаршамда рүқсаттық көрсету пай-да болған жағдайда, машинист локомотивтік бағдаршамның көрсетулерін басшылыққа алып, бірақ та 40 км/сағ жылдамдықтан асырмай келесі бағдаршамға дейін жүре алады.
Локомотивтік бағдаршамда
рұқсаттық шам жанып түрғанда
шамдары өшкен өтпелік
16.28. Жартылай автоматтық блоктау кезінде:
аралықтан орын алуға рұқсат ретінде шығу немесе өтпелі бағдаршамының рұқсаттық көрсетуі қызмет етеді;
біржолды телімдерде шығу бағдаршамын ашу үшін поезд бара жатқан көршілес станция бойынша кезекшіден блок-аппарат арқылы келісімдік блоктау сигналын алу қажет немесе блок-жүйені тиісті қозғалыс бағытына ауыстырып қосу керек.
16.29. Сигнал беру және байланыстың дербес қүралы ретінде қолданылатын автоматты локомотивтік сигнал беруі кезінде:
бірінші блок-телімге орналасуға рұқсат ретінде шығу бағдаршамының рұқсаттық көрсетуі болып табылады;
келесі блок-телімге шығуға рұқсат ретінде локомотивтік бағдаршамның рұқсаттық көрсетуі болып есептеледі.
Сигнал беру және байланыстың барлық құралдарының әрекеті тоқтап қалған кезде поездардың қозғалысы біржолдық телімдерде жазбаша хабар-ландыруларды қолдана отырып, ал қосжолды телімдерде — поездың стан-циялар арасындағы аралықты жүріп өтуіне белгіленген шектеуленген уақыт бойынша жүргізіледі.
Сигнал беру және байланыстың барлық құралдарының әрекеті тоқтап қалған кездегі поездар қозғалысын ұйымдастыру тәртібі Поездар қозғалысы және маневрлі жұмыстар жөніндегі нұсқалықпен белгіленеді.
104
Поездар қозғалысының тәртібі
16.30. Темір жолдар торабындағы барынша рұқсат етілетін жолаушылар және жүк поездары қозғалысының жылдамдықтарын жолдардың құрылымына және жылжымалы құрамның типтеріне байланысты Министрлік белгілейді.
Поездардың аралықтар және станциялар бойынша қозғалысының жылдамдықтарын "ҚТЖ" ¥К" АҚ басшылығы белгілейді және олар поездар қозғалысының кестесінде қарастырылады. Бұл ретте, бүйірлік жолдарға қарай қозғалыс жылдамдығы бағыттамалы бұрмалар бойынша 1/11 маркалы және одан да тік айқастырмадан 40 км/сағ аспауы, жолау-шы поездарының 1/9 маркалы бағыттамалы бұрмалар бойынша 25 км/сағ аспауы, 1/11 маркалы айқастырмасы бар Р 65 типті рельстерден жасалған бұрмалар бойынша — 50 км/сағ аспауы, 1/11 маркалы айқастырмасы бар симметриялық бағыттамалы бұрмалар бойынша — 70 км/сағ аспауы, 1/18 маркалы айқастырмасы бар бұрмалар бойынша — 80 км/сағ аспауы, 1/22 маркалы айқастармамен — 120 км/сағ аспауы тиіс.
Бір сары (жыпылықтамайтын) шамы жанып тұрған бағдаршамнан жүріп өту жылдамдығы жолаушы және жүк поездары үшін 60 км/сағ аспауы тиіс.
Автоблоктаумен жабдықталған телімде келесі бағдаршамнан талап етілетін тежегіштік жолдан кем қашықтықта орналасқан, ал автоблоктаумен жабдықталмаған телімдерде толық қызметтік тежеу кезінде негізгі сигналдан тежегіштік жолдан кем қашықтықта орналасқан бір сары (жыпылықтамайтын) шамы жанып тұрған бағдаршамды "ҚТЖ" ¥К АҚ басшылығы белгілегенінен аспайтын жылдамдықпен жүріп өтуге рұқсат етіледі.
Вагондарын алдына қаратқан
поездың қозғалыс жылдамдығы 25 км/сағ
аспауы тиіс; шаруашылықтық поездар
үшін локомотивте және арнайы жылжымалы
құрамда радиобайланыс бар
Түйықталған станциялық жолдарга қабылдау кезінде поезд қозғалысы-ның жылдамдығы қабылдау жолының басталған жерінде 25 км/сағ аспауы тиіс.
Жолдың келесі телімінде
басқа моторвагондық поезд
Жылдамдықтың азайтылуы талап етілетін жерлердегі қозғалыс жылдамдығы ескертпеде немесе "ҚТЖ" ¥К" АҚ басшыл ығының бұйрығында көрсетілгендегіге сәйкес болуы тиіс, ал мұндай нұсқаулар жоқ кезінде -25 км/сағ жоғары болмауы тиіс.
16.31. Поездардың жүріп өтуі кезінде локомотивтік бригадалардың ерекше қырағылығын қамтамасыз ету және оларды жұмыстар жүргізіліп жатқаны туралы ескерту қажет болған жағдайларда поездарға жазбаша ескертпелер беріледі.
105
Ескертпелер келесі жағдайларда беріледі:
жолдың, түйіспелі торап құрылғыларының, өтпелік сигаал берудің жасанды және басқа құрылыстардың ақауылылығы кезінде, сондай-ақ жылдамдықтың азайтылуын немесе жолда тоқтауды талап ететін жағдайда;
сигнал беру және байланыс құралдарының жаңа түрлерін пайдалануға еңгізгенде, сондай-ақ жаңа бағдаршамдарды қосқанда, қолданыстағыларының орнын ауыстырғанда немесе оларды алып тастағанда және бағдаршамды жабық күйіне келтіруге мүмкін болмайтын олардың ақаулылығы кезінде;
автоматты локомотивтік сигнал берудің жол құрылғыларының ақауылығы кезінде;
тиеу габаритінің шегінен асатын жүктері бар поезды жөнелткенде, осы поездың жүріп өту кезінде жылдамдықты төмендету немесе ерекше шарттарды орындау қажет болған жағдайда;
қосжолды аралықта қартағалағыш, балластағыш, жолтөсегіш, көтергіш кран, шағылтас тазалығыш және басқа машиналардың жұмысы кезінде;
осы телім үшін белгіленген жылдамдықпен жүре алмайтын жылжымалы құрамды поезға қойғанда;
алынбалы жылжымалы бірліктердің жұмысы кезінде, сондай-ақ жол вагоншаларында ауыр жүктерді тасымалдағанда;
жылдамдықтың азайтылуы немесе поездың жолда келе жатқанда тоқтауы қажет болатын барлық басқа жағдайларда, сондай-ақ локомотив бригадаларын поездың жүріп өтуінің ерекше шарттары жөнінде ескерту қажет болғанда.
Поездарға ескертпелер беру Поездар қозғалысы және маневрлік жұмыс жөніндегі нұсқаулықта белгіленген тәртіпке сәйкес жүргізіледі.
16.32. Қосжолды аралықтарда әр басты жол әдетте, поездардың белгіленген бір бағытпен қозғалысы үшін қызмет етеді.
Көпжолды телімдерде әр басты жолмен қозғалыс тәртібін тасымалдау бөлімшесінің басшылығы белгілейді.
Поездар қозғалысын үш-немесе
төрттінді жолдардың
16.33. Поездар қозғалысын реттеу үшін поезд диспетчерінің бұйырығы бойынша поездардың теріс жолмен жөнелтілуі қолданылуы мүмкін.
Жолаушы поездарының теріс жолмен жөнелтілуіне әр жекелеген жағдайда тасымалдау бөлімшесі бойынша кезекшінің бұйырығымен айрықшалық ретінде ғана жол беріледі.
Поездардың теріс жолмен жүріп өтуі кезіндегі қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету шаралары Поездар қозғалысы және маневрлік жұмыс жөніндегі нұсқаулықпен белгіленеді.
16.34. Қажет болғанда, поездардың біріктірілуі және осы поездардың әрқайсысының басында әрекеттегі локомотивтермен біріктірілген күйінде жүріп өтуі қолданылуы мүмкін.
106
Мұндай поездардың қозғалысын ұйымдастыру тәртібін тасымалдау бөлімшелерінің басшылығы белгілейді.
16.35. Поездардың вагондарын алға қойып жүруі келесі жағдайда рұқсат етіледі:
темір жолдың кірме жолдарына қарай және кері қозғалысы кезінде;
шаруашылықтық, қалпына келтіру және өртсөндіргіш поездардың қозғалысы кезінде;
шаруашылықтық, қалпына келтіру және өртсөндіргіш поездардың қозғалысы кезінде.
Мұндай поездың басында қозғалыс бағытына қараған жағында өтпелік алаңшасы бар вагон қойылады, оның үстінде жолдың бос болуын қадағалауға және қозғалыс немесе адамдардың қауіпсіздігіне қауіп төнген жағдайда поезды тоқтату шараларын қабылдауға міндетті қызметкер болуы тиіс.
Локомотивтер, моторвагонды поездар және арнайы
өздігінен жүретін жылжымалы құрам
мащинистерінің поездарды жүргізуінің тәртібі
16.36. Машинист:
локомотивтің (моторвагонды поездың), арнайы өздігінен жүретін жыл-жымалы құрамның, қызмет көрсетілетін телімнің пішінін, оның үстінде тұрақты сигналдардың, сигналдық нұсқағыштардың және белгілердің орналасуын және олардың арналымын, сондай-ақ қызмет көрсетілетін телімдегі темір жол өтпелерінің орналасқан жерлерін білуге, поездар қозғалысының кестесі қасында болуына;
локомотивті (моторвагонды поезды), арнайы жылжымалы құрамды қабылдап алу кезінде тежегіштердің, құмсалғыштардың және радиобайланыстың, дыбыс сигаалын беруге арналған аспаптардың әрекетіне ерекше көңіл бөле отырып жарамдылығына көз жеткізуге журналындағы жазбалар бойынша автоматты локомотивтік сигнал берудің және қауіпсіздік құрылғылары әрекетінің түзулігіне көз жеткізуге; сигналдық құрал-жабдықтардың, өрттен қорғану құралдарының бар болуын тексеруге;
поездың қозғалыс кестесін дәлме-дәл ұстана отырып қауіпсіз жүріп өтуін қамтамасыз етуге міндетті.
16.37. Локомотивті поездың құрамына, ал арнайы өздігінен жүретін жылжымалы құрамды шаруашылық поезының құрамына тіркегеннен кейін машинист:
локомотивтің, арнайы өздігінен
жүретін жылжымалы құрамның поезд
құрамының бірінші вагонымен дұ
тежегіш магистральді қысылған
ауамен толтыруға, қысымның төмендеуі
белгіленген нормалардан
поездың тежегіштермен қамтамасыз етілуі жөнінде анықтама алуға, ондағы көрсетілген соңғы вагонның нөмірін натурлық парақпен салыстыруға
107
және поездағы тежегіштік
басылудың белгіленген
натурлық парақ бойынша жук және жүк-жолаушы поезының құрамымен - Темір жолдар бойынша жүктерді тасымалдау ережелерінде және Темір жолдармен қауіпті жүктерді тасымалдау ережелерінде аталған, адамдар отыратын, жекелеген категориялардағы жүктері бар вагондардың, сондай-ақ ашық жылжымалы қүрамның бар-жоғы жөнінде тексеріп қарап шығуға; натурлық парақ бойынша жолаушы және пошталы-багаждық поездың қүрамымен - жүк-багажымен және багажбен тиелген жүк вагондарының бар-жоғын түгендеген тексеріп шығуға міндетті.
Егер локомотив жеке шақыруы бар радиостанциясымен жарақтандырылған болса, радиостанцияны басқару пультінде поездың тағайындалған нөмірін енгізуі тиіс.
Локомотивті вагондарының электрлі жылытуы бар жолаушы поезының қүрамына тіркегеннен кейін машинист, электрмеханик вагонаралық жоғары вольтті электрлі жалғастырғыштарды қосуы үшін токқабылдағыштарды төмен түсіруге міндетті.