Инвестициялық жобалардың тиімділігін бағалау әдістері

Қазіргі уақытта жобаның  ТЭН әзірлеу аяқталды. Жоба пысықтау сатысында.

Екібастұз МАЭС-1 кеңейту және қайта  жөндеу 

Жобаның мақсаты:

• 1590 МВт-қа станцияның белгіленген қуатын ұлғайту;
• Елдің энергияға тапшы өңірлеріндегі электр энергиялары жеткізулерін қамтамасыз ету.

Жобаның орындаушысы: «Екібастұз МАЭС-1» ЖШС.

Жобаны іске асыру кезеңі: 2010 – 2014 жж.

Іске асыру орны:   Екібастұз қаласы, Павлодар облысы.

Жобаны іске асырудан күтілетін  нәтиже:

• жылына 9,8 млрд. кВтс қосымша электр энергиясын өндіру;
• құрылыс кезеңінде 1200 жаң жұмыс орындарын, пайдалану кезеңінде – 128 жұмыс орындарын құру.

Жобаны іске асыру сатысы:

Жобаның ТЭН және ЖСҚ әзірленді. Энергия сүзгіні орнату мақсатында № 5 энергия блогында құрылыс-жөндеу жұмыстары жүргізілуде.  

«Самұрық-Қазына» ұлттық әл ауқат  қоры» акционерлік қоғамының іске асырылған инвестициялық жобалары.

Солтүстік Қазақстан – Ақтөбе облысы»  өңіраралық электр беру желісін салу

Жобаның мақсаты:

• Ресей электр энергиясының импортына Ақтөбе облысының тәуелділігін болдырмау;
• Ақтөбе облысының электр желісін Қазақстанның бірыңғай электр энергетикасы жүйесіне қосу арқылы Қазақстанның ұлттық электр желісінің сенімді әрі қауіпсіз жұмыс істеуін қамтамасыз ету.

Жобаның бастамашысы: «Батыс-транзит» АҚ.

Іске асыру кезеңі: 2006 жыл – 2008 жылғы IV-тоқсан.

Жобаның өлшемдері:

• 500 кВ ЖЖ «Жетіқара» КС - «Үлкі» КС жалпы ұзындығы – 486 км.

Жобаның құрауыштары:

• талшықты-оптикалық байланыс желісін (ТОБЖ) қоса алғанда, ұзындығы 486 км 500 кВ ЖЖ салу;
• қолданыстағы 500/220/10 кВ «Үлкі» КС және  500/110/35/6 кВ «Жетіқара» КС кеңейту және жаңғырту.
• 500 кВ ЖЖ Жетіқара-Үлкі салуды «Промстрой-Энерго» ЖШС жүзеге асырды.

Салынған объектіні пайдалануға  қабылдау туралы жұмыс комиссиясының  актісін 29.12.2008 ж. № 176 бұйрыққа сәйкес «Батыс транзит» АҚ-ның бас директоры бекітті.

Көлемі ірі тантал ұнтақтары  өндірісін ұйымдастыру

Жобаның мақсаты:

• Жетілген әрі жарқыншақты бөлшек нысанды көлемі ірі өндірісті ұйымдастыру;
• нанотехнологиялар саласын дамыту үшін негіз болып табылатын инновациялық технологияларды әзірлеу және енгізу;
• қосылған құны жоғары және өнімділігі жоғары деңгейдегі өнімді өндіру;
• Қазақстанның электрондық өнеркәсібін қалыптастыруға салым;
• «ҮМЗ» АҚ-ның экспорт мүмкіндіктерін кеңейту, конденсатор салушы компаниялар үшін ірі өнім берушілер арасына компанияның кіруі (нарық үлесі – 5-7%).

Қатысушылар: «Үлбі металлургия зауыты» АҚ («Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ-ның еншілес кәсіпорны).

Іске асыру кезеңі: 2001 – 2009 жылдар.

Жоба объектілерінің орналасқан оны: Өскемен қ., Шығыс Қазақстан облысы.

Өндірістік қуаттылығы: жылына әртүрлі класты 73 тонна тантал ұнтағы.

2008 жылы көлемі ірі конденсатор  ұнтағы өнеркәсіптік өндірісін  құру жөнінде құрылыс-монтаж жұмыстары  аяқталды. 2009 жылы көлемі ірі тантал  ұнтағының өндірісі өнеркәсіптк  пайдалануға берілді, «Танталдан  көлемі ірі ұнтақ өндіру, 2-ші  кезек. 10-ғимарат. Өнеркәсіп учаскесі»  салынған объектіні қабылдау  туралы № 4728 қабылдау комиссиясының  актісіне қол қойылды.

ДАЙЫН ТОҚЫМА БҰЙЫМДАРЫН ӨНДІРІС

Жобаның мақсаты: Жергілікті мақта-мата шикізатын пайдалана отырып, мақта-мата трикотаж матасын және дайын тігін бұйымдарын шығаруды ұйымдастыру.

Жобаның орындаушысы: «Ютекс» АҚ

Іске асыру кезеңі: 2005 – 2008 жылдар.

Орналасқан орны: Оңтүстік Қазақстан облысы, Шымкент қ.

Жоба қуаттылығы: жылына 720 000 төсек жабдығының жиынтығы.

Объект 2008 жылғы 18 сәуірде  пайдалануға енгізілді.

Қазақстанның Солтүстік-Оңтүстігі  транзитінің екінші 500 кВ ЖЖ салу

Жобаның мақсаты:

• Солтүстік-Оңтүстік бағытында электр энергиясын берудің өткізу қабілетін 4,5 млрд.кВт/с-тан 7,5 млрд.кВт/с (1350 МВт) дейін ұлғайту есебінен Қазақстанның оңтүстік облыстарында электр энергиясына тапшылықты болдырмау;
• Қазақстанның ҰЭЖ сенімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету;
• Қазақстанның ҰЭЖ-нің транзит әлеуетін ұлғайту;
• Қазақстан, Ресей және Орталық Азия энергия жүйесінің паралельді жұмысының сенімділігі мен тұрақтылығын қамтамасыз ету.

Жобаның қатысушылары: «KEGOC» АҚ.

Іске асыру кезеңі: 2004 – 2009 жылдар.

Жобаның өлшемдері:

Қазақстанның Солтүстік-Оңтүстігі  транзитінің екінші 500 кВ ЖЖ жалпы ұзындығы – 1096,94км.

Жобада үш учаскеде салу көзделді:

1-учаске. 500 кВ ЖЖ (№514) Алматы –  Фрунзе 500 кВ «Шу» КС кіріп жатқан 500 кВ «ЮКГРЭС» – «Шу» ЖЖ салу, нажағайдан қорғаушы тросқа кіріктірілген талшықты-оптикалық байланыс желісін (ТОБЖ) ұйымдастыру, 500 кВ «Шу» КС салу.  500 кВ «ЮКГРЭС» КС кеңейту және жаңғырту. 500 кВ «Алматы» КС жаңғырту. Учаскенің ұзындығы -  248,11 км.

2-учаске. ТОБЖ ұйымдастырылған 500 кВ «Екібастұз – Ағадыр» ЖЖ салу. 500 кВ КС 1150 кВ «Екібастұз» және 500 кВ «Ағадыр» ЖЖ кеңейту және жаңғырту. Учаскенің ұзындығы -  462,6 км.

3-учаске. ТОБЖ ұйымдастырылған 500 кВ «Ағадыр – ЮКГРЭС» ЖЖ салу. 500 кВ «Ағадыр – ЮКГРЭС» ЖЖ-ін  500 кВ «Ағадыр» және «ЮКГРЭС» КС біріктіру. Учаскенің ұзындығы – 386,22 км.

Қазіргі уақытта құрылыс  жұмыстары аяқталды; тиісті объектілерді Мемлекеттік қабылдау комиссиясы пайдалануға  қабылдады.

Астана қ. локомотив жинау зауытын  салу

Жобаның мақсаты:

Қазақстан Республикасының  және Таяу шетелдердің теміржол саласындағы  қазіргі заманғы магистральдық  локомотивтерге мұқтаждығын қанағаттандыру.

General Electric компаниясының технологиясы негізінде отандық локомотив жасаудағы жаңа бағытты құру – «Evolution»сериялы тепловоздар өндірісін ұйымдастыру.

Қатысушылар: «Қазақстан темір жолы» ҰК»АҚ, General Eleсtric (АҚШ).

Іске асыру кезеңі: 2008-2010 жылдар.

Жоба объектілерінің орналасқан орны: Астана қ., индустриалдық парк, арнайы экономикалық аймақта (АЭА).

Зауыттың өндіріс қуаты: жылына 150 локомотив.

2009 жылғы 3 шілдеде локомотив жинау зауытын ашудың ресми салтанаты болып өтті. 2009 жылғы 7 желтоқсанда ҚР Премьер-Министрінің қатысуымен «Evolution» сериялы бірінші тепловоз шығару салтанатты рәсімі болды.

«Самұрық-Қазына» АҚ инновациялық жобаларының тізімі

Қазіргі кезде «Самұрық-Қазына»  АҚ 8 ірі ұлттық компаниялардың 19 инновациялық жобаларын бақылауда:

 

Кесте  1 - «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
1	Деароматизациялау катализаторлары  және реактивті отындарды алу  технологиясы	Деароматизациялау катализаторларды жасау  және РЕ, Т6 маркалы реактивті отындарды  алу технологиясы
2	Конденсаттарды фенол, күкіртті сутегі мен мұнай өнімдерінен жергілікті тазарту жүйесі	Зарарсыздандыру және шыныққан бетті  ұнтақ не кесек электродтарды  пайдалану арқылы Е-200 қондырғылған технологиялық қонденсатты фенол, күкіртті сутегі мен мұнай өнімдерінен  тазартудың жаңа электрохимиялық технологиясын  әзірлеу
3	Табиғи/ілеспе газдарды қайта өңдеу  арқылы қозғалтқыш отынын өндіру технологиясы	Ілеспе газды қайта өңдеу арқылы жаңа катализаторлар мен мұнай-химиялық синтез өнімдерін өндіру. Жоба шеңберінде ілеспе мұнай газдар технологиясын  бағалы өнімдерге айналдыру көзделуде
4	Қабаттардағы мұнай Беруді көтеру,тасымалды оңтайландыру және мұнайды  қайта өңдеу әдістерінің  3D гидродинамикалық модельдерге арналған бағдарламалық қамтамасыз ету	Қабаттардағы мұнай беруді көтеру, тасымалды оңтайландыру және мұнайды  қайта өңдеу әдістерінің экономикалық тиімділігін көтеру үшін 3D гидродинамикалық моделін және түпкі бағдарламалық  өнімдерді жасау
5	«Өзенмұнайгаз» ӨБ мазутталған топырақты  утилизациялау	Мазутталған топырақты  бейтараптандыру мен тарихи ластанған топырақтар құнарлылығын қалпына келтіру үшін құрамында гумат бар қиысты материалдарды қолдану технологиясын әзірлеу
6	Қозғалтқыш отынына арналған жоғары октанды қосымшалар	Ауырланған мұнай фракцияларынан (олардың антидетонациялық тұрақтылығын көтері мен оның толық жануын көбейту  үшін) жанаржағармай үшін жоғары октанды  қосымша жасау технологиясын  әзірлеу және енгізу

 

 

 

 Кесте 2 - «Қазақстан Темір Жолы» ҰҚ» АҚ 

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
7	«Келісімді және саудалық жұмыс» БЖА	Тасымал құжаттарын дайындау, көрсетілген қызметтерді есепке алу және тариф белгілеу үрдісі барысында жүк тасымалын жоспарлау үрдісінің жариялылығын қамтамасыз ету және құжат айналымын автоматизациялау  үшін жүк тасымалы жөніндегі рәсімдеу, есептеу, жоспарлау үрдістерін автоматизациялау
8	«Alstom Transport» бірлесіп, атқыш жетектердің  өндірісін ұйымдастыру	Жаңа кезеңдегі атқыш жетектерді өндіру. Электрожетектерді өндірудің  алғашқы сатыдағы қуаты – жылына 1500 бірлік, кейін жылына 3000 бірлікке дейін көбейтілмек
9	Эксплуатациялық инфроқұрылым нысандарын басқарудың машықтанған жүйесі. Эксплуатациялық  инфроқұрылым нысандарын басқаруда  жол шаруашылығын, электрлендіру  мен қуатпен жабдықтау, байланыс пен СЦБ қызметтерін автоматизациялау	Жолаушылар тасымалы мен орындарды  сақтық қорда ұстаудың ашық ұлттық машықтандырылған жүйесін әзірлеу  және енгізу. Бұл жоба тұтынушыларға  теміржол билеттерін онлайн және өзіне-өзі  қызмет көрсететін транзакциялық терминал, ұялы телефон және call-орталығы көмегімен  сатып алуға мүмкіндік береді.
10	«Арғымақ» ЖТ БЖА	Жолаушылар тасымалы мен орындарды  сақтық қорда ұстаудың ашық ұлттық машықтандырылған жүйесін әзірлеу  және енгізу. Бұл жоба тұтынушыларға  теміржол билеттерін онлайн және өзіне-өзі  қызмет көрсететін транзакциялық терминал, ұялы телефон және call-орталығы көмегімен  сатып алуға мүмкіндік береді.
11	«Локомотив» АҚ тепловоздарында дизельді отын үшін БЖА	Жұмыстың барлық тәртіптерінде қолдану  мен жабдықтану барысында тепловоздағы дизельді отынды есептеу үрдісін  автоматизациялау
12	Стансаның машықтандырылған жұмысы	Станса жұмысын басқарудың машықтандырылған жүйесін құру және енгізу, соның  ішінде вагондардың дағды бойынша  шығынға жазу, вагондарды саудалық қарау, жергілікті вагондармен жұмыс, вагондар мен локомотивтердің стансалық  пен кіріс жолдарында алмасуын бақылау, стансада қозғалмалы құрамды қорғау, электронды құжат айналымын жүргізу.

 

Кесте 3 - «Казатомпром» ҰАК» АҚ

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
13	«Қазатомпром» ҰАК» АҚ уран өндіруші кәсіпорындарында уранның пероксидті тұндырмасын  енгізу	ASTM стандартына сәйкес уранның химиялық  концентраттарын шығару әдістерін  жетілдіру және қайта бөлудің  санын азайту арқылы өзіндік  құнды азайту
14	Нанокатолизаторды пайдалану арқылы күкірт қышқылын алу	Ангидридті күкірт ангидридтіне тотықтырудың тиімдірек тәсілін табу. Тотығу катализаторы ретінде темір оксидінің наноұнтағын  пайдаланып, күкірт қышқылын алудың қысқартылған технологиясы әзірленді
15	Жылу сорғы қондырғыларын (ЖСҚ) өндіру мен енгізуді ұйымдастыру	Жылу сорғы қондырғыларының өндірісін  жолға қою мен қызмет көрсету  орталығын ашу. Қуат пен қорларды үнемдеу
16	Нанокатолизаторды пайдалану арқылы күкірт қышқылын алу	Ангидридті күкірт ангидридтіне тотықтырудың тиімдірек тәсілін табу. Тотығу катализаторы ретінде темір оксидінің наноұнтағын  пайдаланып, күкірт қышқылын алудың қысқартылған технологиясы әзірленді

 

Кесте 4 - «Қазпошта» АҚ

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
17	Мобильді Postman	Пошталық, қаржылық агенттік қызметтерді көрсету үшін курьерлерді мобильді жабдықтармен қамтамасыз ету. Мобильді жабдықтар арқылы курьер келесі шарттарды орындайды: Зейнетақы мен жәрдемақыны үйден төлеу; Коммуналдық төлемдерді үйден қабылдау және т.б.

 

Кесте 5 - «KEGOC» АҚ

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
18	Қазақстанның зияткерлік энергожүйесі	Белсенді бейімделген НЭЖ (ББ НЭЖ) электр қуатын беретін желілердің өткізу қабілеттігін жоғарлатуды, ең жоғарғы  деңгейдегі өзіндік тексеруді, жүйелік  апаттардың алдын алуды, желілерне  бақылау күшейтуді, нақты уақыт  тәртібінде мәліметтерді өңдеуді, бақылаудың жаңа сапасын және желілерді сыртқы әсерден қорғауды қамтамасыз етеді. ББ НЭЖ құру мақсатында бірқатар басымдыққа ие инновациялық технологияларды қолдану жоспарда бар, соның ішінде: -       Өтпелі тәртіптердіі бақылау жүйесі -       Ауыспалы ток берудің икемді жүйелері (FACTS) -       МЭК 61850 протоколдары негізінде сандық қосалқы стансалар

 

 

Кесте 6 - «Қазақтелеком» АҚ

 

	Жобаның атауы	Жобаның қысқаша сипаттамасы
19	FTTH желілерін құру	Астана мен Алматы қалаларында  және облыс орталықтарында көп пәтерлі  үйлер мен VIP коттедждерді 100 % қамтитын FTTH мүмкіндігі бар әмбебап тал  жіпті- оптикалық желісін құру. 2015 жылдың басына қарай  желінің жалпы енгізілетін сыйымдылығы – 576488 порт

 

«Самұрық-Қазына» АҚ мақсаты Қазақстанды  дүниежүзілік экономикалық өсім мен  ұлттық компаниялардың қарқынды инновациялық дамуы тұрғысынан зияткерлік тартымдылық  орталығына айналдыру.

Қазіргі кезде, Дүниежүзілік экономикалық форуммен жарияланған 2011-2012 жылдардағы бәсекеге қабілеттілігі туралы Ғаламдық есеп бойынша Қазақстан 72-орын алып отыр. Бұл ретте мемлекеттің экономикасы  озық мемлекеттердегідей шапшаң өсуі мүмкін, бірақ осы сәтте инновациялар экономикамыздың ең әлсіз түйіні болып табылады.

Экспорттың шикізаттық бағыты Қазақстанның экономикалық мүдделеріне үйлеспейді. Бұл ұлттық экономиканың сыртқы факторлардан тәуелділіктің жоғары дәрежесін  алдын ала анықтайды, атап айтқанда – дүниежүзілік шикізат, әсіресе  көмірсутегі нарықтарының конъюнктурасы  динамикасынан.