Тәжірибелік-эксперименттік жұмыс

оқушылардың 15 % «Маған ребустарды шешу және құрастыру ұнайды, өйткені мен жасырын сөздерді табуды жақсы көремін» деп жауап берді;

оушылардың 25 %  «Мен есептерді және сөзжұмбақтарды құрастыруды жақсы көремін, өйткені бұны жасау маған қызық» деп жауап берді.

Анықтау эксперименттін негізінде біз келесі нәтиже алдық:

 Когнитивті өлшем бойынша: сынып оқушыларында математикаға деген танымдық қызығушылықтары деңгейінің келесі көрсеткіштері байқалады:

Даму деңгейі	Эксперименталды сынып	Бақылау сыныбы
Жоғары	14%	13%
Орташа	41%	41%
Төмен	45%	46%

 

Нәтижелері № 3, №4  суреттерде көрсетілген.

 

3 сурет – Когнитивті өлшем  бойынша эксперименталды сынып  оқушыларының танымдық қызығушылықтары  деңгейінің диагностикасы 

 

4 сурет – Когнитивті өлшем  бойынша бақылау сынып оқушыларының танымдық қызығушылықтары деңгейінің диагностикасы

 

Эмоционалды-мотивациялық өлшемдер бойынша: сынып оқушыларында математикаға деген танымдық қызығушылықтары деңгейінің келесі көрсеткіштері байқалады:

Даму деңгейі	Эксперименталды сынып	Бақылау сыныбы
Жоғары	32%	30%
Орташа	50%	51%
Төмен	18%	19%

Нәтижелері № 5,№6 диаграммаларда көрсетілген.

5 сурет – Эмоционалды-мотивациялық  өлшем бойынша эксперименталды  сынып оқушыларының танымдық  қызығушылықтары деңгейінің диагностикасы

 

6 сурет – Эмоционалды-мотивациялық  өлшем бойынша бақылау сынып  оқушыларының танымдық қызығушылықтары  деңгейінің диагностикасы 

 

Әрекеттік өлшем бойынша: сынып оқушыларында математикаға деген танымдық қызығушылықтары деңгейінің келесі көрсеткіштері байқалады:

Даму деңгейі	Эксперименталды сынып	Бақылау сыныбы
Жоғары	36%	35%
Орташа	50%	51%
Төмен	14%	14%

Нәтижелері № 7, № 8 диаграммаларда көрсетілген.

7 сурет – Әрекеттік өлшем  бойынша эксперименталды сынып оқушыларының танымдық қызығушылықтары деңгейінің диагностикасы

 

8 сурет – Әрекеттік өлшем  бойынша бақылау сынып оқушыларының  танымдық қызығушылықтары деңгейінің  диагностикасы 

 

Осылайша, сынып оқушыларының математика пәніне деген танымдық қызығушылықтарының деңгейі орташа екені анықталды.

 

 

2.2 Кіші мектеп жасындағы  оқушылардың тaнымдық қызығушылықтарын  сыныптан тыс жұмыстар aрқылы  дaмыту тәжірибесі

 

Эксперименттің екінші кезеңі қалыптастыру эксперименті болды.

Қалыптастыру экспериментінің мақсаты: кіші мектеп жасындағы оқушылардың математика пәніне деген танымдық қызығушылықтарын қалыптастыру.

Осы кезеңде сыныптан тыс іс шаралар математика пәнінен танымдық қызығушылықты қалыптастыру бойынша құралған.

Эксперимент кезінде үйірме сабактарында сабақтан тыс өткізілген үзінді келтірейік.

Үйірме сабақтарынан үзінді. «Математика пәнінен олимпиада». Олимпиада тапсырмалары келесі кезеңде көрсетілген, орташа деңгейдегі тапсырмалар тапқырлыққа, ребустарға және т.б. негізделіп құрылған. Олимпиадаға 6 оқушы қатысты.

Олимпиада тапсырмалары:

1. Бөшкеде 36 шелек су болды. Гүлдерге  су құю үшін 26 су алынды, ал  содан соң бөшкеге 14 шелек су  құйды. Бөшкеде қанша шелек су  болды? Құйғанға қарағанда, бөшкеден  неше шелек артық су алды?

Қатысушылардың жауабы: «Егер 36 шелек болса, ал одан 26 шелек су алды, яғни, 36-26=10 шелек су қалды. 10 шелек суға 14 шелек су құйды, 10+14=24 шелек су болды.

 

Бұл сұрақтарға жауап бере отырып 26 шелек су алды, ал 14 шелек су

 

құйды, 26-14=12 шелек су болады. Яғни, құйғанға қарағанда12 шелек суға артық алды».

 

2. Айгүлге 3 дәрі қабылдап алу керек. Әрбір дәріні 20 минут сайын қабылдау қажет. Бұл дәрілер қанша уақытқа жетеді?

Қатысушылардың бұл сұраққа жауабы әртүрлі болды. Олардың біреуі: «Бірінші рет Айгүл дәріні 20 минут өткен соң қабылдайды, содан соң тағыда 20 минут өткен соң қабылдайды және тағы да. Сондықтан, 20+20+20=60 минут немесе бір сағат. Яғни, бұл дәрілер оған бір сағат тең жетеді».

Келесі жауаб осындай болды: «Айгүл қазір бір дәріні қабылдайды, 20 минутты санамағанда. Бірінші дәріден соң Айгүл 20 минутты есептеп алғаннан кейін, екінші дәріні қабылдайды. Содаң соң тағы да 20 минутты есептеп алғаннан кейін, үшінші дәріні қабылдайды.

Сондықтан, 20+20+40 минут. Сонымен, Айгүлге үш дәріні қабылдау үшін 40 минут қажет».

3. Түсіп қалған сандарды қой:

_ - 19 + 2 = 12 _+_+_=12

_ - 19 + 2 = 12 _+_+_=12

15 - _ +3 = 8 12 – 2 - _=3

9 - _> 4 _ + 4 <6

Қатысушылар шешті осылай:

29-19+2=12 4+4+4=12

15-10+3=8 12-2-7=3

1+4<6

4. 9 бет қағаз болды. Кейбіреулерін 3 бөлікке бөлді. Барлығы болды 15 бет. Қанша бет қағазды бөлікке  бөлді?

Оқушылардың жауабы:

1. Шығады, үш қағазды бөлікке бөлді.
2. 6. Бұл сандардың ішінде қандай сан жіберілген? Жаз оны:
3. 76, 72, 68, 64, _ , 56, 52.
4. Оқушылардың жауабы: «Барлық сандарды, егер солға қарай санаса, кемиді 4-ке; ал егер оңға қарай санаса, ондаі 4-ке артады, яғни бұл сан 60». 76, 72, 68, 64, 60 , 56, 52.

Олимпиаданың қорытындысын жасай келе, келесі нәтижелер шыңарылды.

Екі қатысушы тапсырмаларды қатесіз орындады.

Ажар 6 тапсырмада қате жіберді. Әділ және Мағжан екі тапсырмада қате жіберді. Жамал олимпиадада берілген тапсырманың ішінен тек жартысын ғана орындады.

Сабақтарды және үйірме сабақтарын бақылаудың нәтижесінде топтың 5 мүшесінде танымдық қызығушылықтың жоғары деңгейде екенң анықталды. 3 оқушыда олимпиада барысында байқалды. Екі оқушы тапсырманы – 100%, және бір оқушы - 84% орындады. 11 оұқушы орташа деңгейді көрсетті. Олардың ішінен олимиадаға екі оқушы қатысты және 65%. орташа көрсеткішті көрсетті. Орташадан тқмен деңгей алты оқушыда, бірақ олимпиадаға олардың ішінен бір оқушы қатысып тапсырманы 50% орындады.

Олимпиаданы аяқталуымен оған қатысқан оқушылармен жұмыс нәтижелері таллданды және қиындықтары бойынша сқрақтар қойылды. Сұрақтардың нәтижелері бойынша жаңа білім алуда оқушылар олимпиаданың тапсырмаларын орындауда қызығушылық танытқаны анықталды.  Бұл олардың танымдық қызығушылықтарының жоғарылағанын білдіреді.

Үйірме сабағының үлгісі

«Жұлдызды сәт».

Сабақтың материалдары ойын формасында келтірілген. Осы іс-шараның  мақсаты – математика пәніне деген қызығушылықтарын дамыту. Ойын сайыс түрінде өтеді және оған жеті оқушы қатысты. 

1 Тур.

Бірінші турда қатысушыларға мынадай тапсырмалар беріледі:

1. Ақырдың жанында көгершіндер мен торғайлар болды. Торғайлар 10. Егер торғайлар көгершіндерден 2 ге артық болса, барлық құстар қанша?

Баларадың пайымдауы: «Егер торғайлар 2 ге артық және олардың саны 10 болса, сонда көгершіндер 2 ге кем болғаны. Яғни 10-2=8, ақырдың жанында  8 көгершін болған

Барлық құстарды анықтау үшін барлық торғайлар мен көгершіндерді қосу керек, яғни 10+8=18, барлығы 18 құс.

2. 5 бұрышты жұлдызды құрастыру  үшін қанша сіріңке қажет болды?

Балалар ұстел үстінде сіріңкелер арқылы бесбұрышты жұлдызды қрады, содан кейін 7 сіріңке керек екені анықтайды.

3. Әлияда 5 жаңғақ болды. Біреуін  ағасына берді, сосын оларда жаңғақтар  тең болды. Алғашқыда ағасында  неше жаңғақ болған?

Осы тапсырманы қатысушылар былай тұсіндіреді: «Әлияда 5 жаңғақ болды, ағасына бір жаңғқа бергеннен кейін Әлияда 4 жаңғақ қалды. Егер ағасы екеуінде жаңғақтар тең болса, ағасында да 4 жаңғақ болғаны. Яғни ағасында  1 жаңғаққа кем болғаны : 4-1=3, ағасында 3 жаңғақ болған. ореха у брата».

2 ТУР.

Екінші турда қатысушыларға әріптерден геометриялық фигураны құрастыруға беріледі:

И М Д П А Р И А

Балалар әртүрлі сөздерді құрастырады: пир, мир, Ира, Дима, ПИРАМИДА,

3 ТУР.

Үшінші турда сұрақтар қатары беріледі және  жауабын дұрыс таңдау керек.

КВАДРАТ, ТЕҢ, ҮШБҰРЫШ – бұлар геометриялық фигуралар..

(ТЕҢ – математикалық амал.)

10, +, 22 – бұл сандар.

(+ - бұл арифметикалық знак.)

35, 20, У – бұл сандар.

(У – бұл әріп.)

Осы турдың аяқталуымен ең төмен жинаға, екі қатысушы ойыннан шығып, жоғары ұпай жинаған екі оқушы келесі турға өтеді.

4ТУР.

Тапсырма: сөздерден көп сөздер құрстыру

МАТЕМАТИКА

Осы турда берілген сөздерден ең көп сөз құрастырған қатысушы жеңімпаз болып  анықталады.

Қорытындылай келгенде, қатсыушылар ойынды, берген жауаптарын  қызыға талқылады. Осындай ойындар математика пәніне деген қызығушылықтарының дамуына септігін тигізеді. 

Әрбір іс-шара алдын ала жоспарланады, мұғаліммен талқыланады және үйірмеге қатысушылар мұғаліге көмектеседі. Қатысушылар алдын ала тапсрымаларды, танмдық жаттығуларды дайындайды

ҮЙІРМЕ ЖҰМЫСЫННЫҢ ҮЗІНДІСІ.

Қызықты математика

   Жалпы  білім  беретін  мектептің 3 сыныбына арналған  математика  оқулығы беттеріндегі оқушылардың  логикалық ойлау қабілетін дамытуға  бағытталған стандартты емес  жаттығулар алынып, шешудің тиімді  тәсілдері көрсетілген және сабақ  жүргізу барысында ойын элементтері пайдаланып, өткізу жоспарларын түзуге мысал-бағыттар берілген.

4.Кестені  толтыр:

Текшенің қыры	3 см	4см	5см	6см	8см
Текшенің көлемі
Бір жағының  ауданы

5.Кім жылдам есептейді?

150*2:10

180:3+40

720:20*5

1000:2+500

6. Бөшкеде 200 л бензин бар еді. Одан бірнеше литр бензин құйып  алғанда, онда құйып алғаннан 4 есе  артық бензин қалды. Бөшкеде неше  литр бензин қалды?

 

7. Үш жәшікте 90 кг шеге бар. Бірінші  және екінші жәшікте 66 кг, ал екінші  және үшінші жәшікте 54 кг. Әр жәшікте неше кг шеге бар?

 

1. Бір қорапта 69 дәптер, ал екінші қорапта одан 3 есе кем дәптер бар едді. Екі қораптағы дәптерлердің  саны бірдей болу үшін неше дәптерді бірінші қораптан екінші қорапқа салу керек?
2. Автобусқа 4 адам мінді, ал түскендер одан 2 есе артық болды.Аялдамадан жүріп кеткенде автобуста 42 жолаушы болды. Аялдамаға дейін автобуста неше адам болған еді?

4. Сандарды 15 шығатындай етіп сызықшамен

 

Жыл бойы өткенді қайталау.

 

1. Соңғы қоңырауға 238 төменгі сынып  оқушысы және 2 есе артық жоғары сынып оқушылары қатысты. Соңғы қоңырауға барлығы неше оқушы қатысты?

 

1. Амалдарды орында:

20-ға  арттыр
20	80	286	200	980

 

3.Теңдеулерді шеш:

Х-220=136*2            400-х=98*3

 

I тоқсан

         Өз бетінше  орындауға арналған тапсырмалар мен жаттығулар

Тақырыбы: Өрнек құру

1. Өрнек құрып, оның мәндерін тап:

А) 650 мен 350 санарының қосындысынан 90-ы азайт;

Ә) 326 мен 99 сандарының айырмасын 157-ге арттыр;

Б) 56 мен 14 сандарының қосындысынан 90 мен 46 сандарының айырмасын азайт;