Автор: Пользователь скрыл имя, 13 Декабря 2011 в 15:58, курсовая работа
Бүгінгі таңда ел экономикасының нарықтық жолға көшуіне байланысты жаңа кәсіпкерлік қызметтердің пайда болуы бастауына сәйкес әрбір мекеменің, кәсіпорынның және фирманың табыстарымен шығыстары бухгалтерлік есеппен байланысты есептеліп отырады.
КІРІСПЕ.................................................................................................................3
I. Фирманың кірістер мен шығыстар туралы жалпы түсінік.....................5
1.1. Кірістер мен шығыстардың мәні............................................................6
1.2. Кірістер мен шығыстардың есептілігі .................................................7
II. Кірістер мен шығыстар есептерінің ұйымдастрырылуы.......................9
2.1. Негізгі құралдардың бухгалтерлік есебінің міндеті......................10
2.2. Негізгі құралдардың кіріс есебі...........................................................12
2.3. Негізгі емес қызметтер бойынша шығыстардың есебі..............16
2.4. Кезең шығыстарының есебі................................................................18
Қортынды .............................................................................................................23
Қолдалынған әдебиеттер тізімі...........................................................................25
7470
-"Басқа да" шоты басқа да
қызметтер бойынша шыққан
Кесте 2.3.3.
7470 - шоты бойынша жасалатын шоттар корреспонденциясы
| Қатар
№ |
Шаруашылык операциялардың мазмұны | Сомасы, теңге | Шоттар корреспонденциясы | |
| |
|
|
дебет | Кредит |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| 1 | Қысқа мерзімді қаржылық инвестицияның ағымдағы өзгерістерінің нәтижесінде алынған зиян көрсетіледі | 80000 | 7470 | 1150 1130 |
| 2 | Сатып алу және номиналдық құнының арасындағы айырма сомасы есептен шығарылды | 60000 | 7470 | 1150 |
| 3 | Негізгі құралдар мен материалдық активтердің ағымдағы жалғаға берілгендері бойынша есептелген амортизациясы | 200000 | 7470 | 2730 2421 |
| 4 | Сомалық айырмасы бойынша шығыстары көрсетіледі | 3000 | 7470 | 2940 |
| 5 | Жыл аяғында 7470 шотта есепке алынғын шығысы, жиынтық табыс шотына есептен шығарылады | 343000 | 5410 | 7470 |
7410
- 7470 шоттар бойынша жасалатын
аналитикалық (талдамалық) есеп шығындардың
баптарына қарай жүргізіледі, ондай шығындардың
номенклатурасын кәсіпорынның өзі әзірлейді,
сол шығын баптары бойынша тізімдеме жүргізіледі.
2.4. Кезең шығыстарының есебі
Өнім өндіруге кеткен шығыстардан кезеңдік шығыстары болады және олар өндіріс көлеміне тэуелді емес, түрақты сипатқа ие, сатылған өнімнің, көрсетілген қызметтің нақты бір түрімен байланысты емес. Кәсіпорын еш нәрсе өндірмесе де, белгілі бір кезең шығыстарын жасайды. Кезең шығыстарына мыналар жатады:
Бұл шығыстар
тауар-материалдық қорлардың қалдығына
жатқызылмайды,олар өзі орын алған есептік
кезеңнің жиынтық табысын азайтып есептен
шығарылады. Олар сатылмаған өнімнің және
аяқталмаған өндірістің қалдықтарына
жатқызылмайды. Жалпы және әкімшілік шығыстары.шығыстың
бұл түріне бүкіл және өндірістік - шаруашылық
қызметін басқаруға байланысты кезеңдік
шығыстар жатады. Жалпы және әкімшілік
шығындарының талдамалы есебі келесі
шығыс баптарының типтік номенклатурасы
бойынша жүргізіледі.
Кесте 2.3.4
Жалпы
және әкімшілік шығыстарының типтік
номенклатурасы
| Баптар
№ |
Шығыс баптарының мазмұны |
| 1 | 2 |
| 1 | әкімшілік персоналға жататын кызметкерлердін, еңбек ақысы |
| 2 | Шаруашылық және қызмет көрметумен айналысатын қызметкерлердің еңбек ақысы |
| 3 | Басқарушы әкімшілік аппаратын, қызмет көрсететін қүрылымдық бөлімшелерін, материалдық - техникалық және транспорттық қызмет көрсететіндерін ұстау. Оның ішінде қызмет бабында пайдаланатын жеңіл транспортты үстаудың шығысы және қызмет бабы үшін жеке жеңіл транспортты пайдалану шығысын компенсациялау |
| 4 | Байланыс торабы, дабыл қағу құралдары, есептеу орталықтары және басқа да өндіріске жатпайтын техникалық құралдары (жалпы шаруашылыққа арналған негізгі құралдардың тозуы; ғимараттардың ағымдық жөндеуге және үстауға кеткен шығыстары және жалпы шаруашылыққа арналған инвентарлы) |
| 5 | өазба саласындағы дайындық жүмыстары бойынша шығындары,егер олар күрделі шығындарға жатпайтын болса |
| 6 | Салынып жатқан обьектіні басқаруға кеткен шығыны, еренде олар болмаса, онда оның орнын техникалық қадағаушылар атқарады, сондай-ақ жаңадан салынган обьектіні пайдалануға кеткен шығындар |
| 7 | Жобаларда және ҚМЖ (СМР) бітпегендерді қалпына келтіру бойынша шығыстары, сондай-ақ бақылау жүргізумен байланысты шығыстары және басқа да шығындары |
| 8 | әкімшілік басқару жүйесін және құралын жетілдірумен байлынысты шығыстары | |
| 9 | Банкі көрсеткен қызметтерді төлеу | |
| 10 | Басқа кйымдардың жалпы шаруашылық басқаруды жүзеге асыруға кеткен қызметі үшін төлем жасау, егерде кэсіпорында ондай функционалдық қызметі болмаса | |
| 11 | әкімшілік басқару персоналдарына жүмсалған іссапар шығыстары | |
| 12 | Кеңселік, баспалық, почта-телеграфтық және телефондық шығыстары | |
| 13 | өкілеттік шығыстары | |
| 14 | Қызмет көрсететін өндіріс пен шаруашылықтарды үхтау бойынша шығыстары | |
| 15 | Жүмыс күшін қабылдауды ұйымдастыруға, мамандарды оқытуға, компенсацияға, комиссиондық шығыстарға кеткен шығындары | |
| 16 | Жалпы шаруашылық
арналымындағы негізгі | |
| 17 | Салықтар, алымдар | |
| 18 | Коммуналдық қызмет, қызметкерлердің еңбегін қорғау, өртке қарсы қорғау шығыстары, сауықтару шығыстары, директорлар кеңесіне кеткен шығыстар және басқа да жалпы шаруашылық сипаттағы шығыстары | |
| 19 | Тауар-материалдық қорларының қоймада кем шығуын қалпына келтіру шығындары,нормадан тыс жоғалтулар және басқа да өндірістік емес шығыстары | |
| 20 | Орташа жалақы деңгейінде, уақытша еңбекке жарамсыздығвна жәрдем ақы төлеу | |
| 21 | Басқару аппаратының еңбке стажын төлеу, яғни бір жолғы марапаттау төлемдерін жасау | |
| 22 | Ақпараттық және аудиторлық қызметті төлеу | |
| 23 | Денсаулық сақтау обьектілерін, мектеп жасына дейінгі ұйымдарды, мэдениет, спорт, тұрғын үй қорларын ұстау шығыстары | |
| 24 | Кэсіпорынды қайта қүрудан босаған еңбеккерлерге, қысқарған қызметкерлерге, армия қатарына шақырылған азаматтарға төлем жасау | |
| 25 | Шот шығындары | |
| 26 | Табысты жасырғанда төленетін айыппұлдар мен өсімақылар Үрланған, жоғалған мүліктердің матириалды жауапты табылмаған немесе дэлелденбеген жағдайда, оларды қалпына еткен шығындары және т.б. | |
Қажет болған жағдайда кәсіпорын осы келтірілген типтік номанклатураны толықтыра алады немесе кәсіпорын оларды әрбір экономика саласының ерекшеліктеріне қарап қысқартуға да,біріктіруге де құқығы бар. Өндіріс шыгындарының аналитикалыц есебі.Бұл есеп өнімнің бір өлшемінің іс жүзіндегі өзіндік құнын есептеуді қамтамасыз етуге арналған. Бұл әрбір калькуляциялық обьектке ашылған карточкалар немесе арналған ведомосы арқылы жүзеге асады. Осы ведомостарда шығындардьң баптары, ал баяндауыш ведомостарда - айдың басы мен соңындағы цехтар бойынша аяқталмаған өндіріс қалдықтары, ай ішіндегі шығындар, дайын өнімді, түпкілікті ауқымды, аяқталмаған өндіріс жетістпеушіліктерін, қайтымды қалдықтарды есептен шығару және басқа да есептен шығарулар көрсетіледі. Ведомостарға тиісті мәліметтерді жазу үшін қажетті кұжаттар мен талдамалық кестелер негіз болады. Ведомостар бойынша жиынтық эр цех бойынша көрсетіледі, ал аяқталмаған өндіріс қалдықтарының сомасы -Бас кітапта көрсетілген 8010 - шот бойынша қалдықтарға тең болу тиіс. өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алу ведомостарының деректері бойынша шығарылған өнімінің нақты өзіндік құны айқындалады. Соңғысын өнімге қоса тіркелген қағаз арқылы қоймаларда кіріске алады. Өндірілген өнімнің құнына 1330 "Дайын өнім" шоты дебетеледі де, 8010 шот кредиттеледі. Ал көрсетілген қызметке 7010 шот дебеттеледі де, 8010 шот кредиттеледі. Пайыздар бойынша шығысқа - банк несиесі және жабдықтаушылардың берген несиесі бойынша, мүлікті жалға беру бойынша төленетін пайыздар жатады. Пайыздар - несие алушының ақша капиталын несиеге алғаны үшін несие берушіге төленетін табыстың бір бөлігі. Пайыздарды өтеудің көзі қарыз капиталын пайдалану процесінен туындайтын қүн болып табылады.
Үстеме шығыстары. Үстеме шығыстарға өндіріске қызмет көрсетумен және негізгі және көмекші цехтардың жұмыс ұйымдастрымен байланысты шығыстары жатады, оларды тікелей дайын өнім түрлеріне жатқызуға болмайды.
Үстеме шығыстарға, әдетте, біршама жалпы сипатқа ие болады: - кешендік сипаты - шығыстар құрамында барлық экономикалық элементтер шығындары көрініс табады:
екі және одан көп бұйымдар шығарған кезде бұл шығыстарды тікелей белгілі бір бұйымға жатқызуға қиынға түседі, демек олар дайын өнімнің арасына таратылады және аяқталмаған өндіріске де жатқызылады.
Кесте 2.1.10 - Үстеме шығыстары
| Қатар
№ |
|
| |
| 1. | Өндіріс жабдықтары мен көлік құралдарының амортизациясы |
| 2. | Жөндеу қорына қаржы бөлу немесе өндіріс жабдықтары мен көлік құралдарын жөндеу жөніндегі шығындары |
| 3. | Жабдықтар мен көлік құралдарын пайдалану жөніндегі шығындары |
| 4. | Аспаптар мен ыңғайластырылған құрылғыларды жөндеу және қалпына келтіру |
| 5. | Құрал жабдықтармен байланысты басқада шығыстары |
| |
| 6. | Өндіріті шикізатпен, материалдармен, отынмен, энергиямен қамтамасыз ету бойынша шығындары |
| 7. | Цех аппараттарын үстау, еңбек ақыдан аударылатын аударымды қоса алғанда |
| 8. | Ғимараттардың, қондырғылардаң, және басқа да мүліктердің амортизациясы |
| 9. | Ғимараттардың, кондырғылардың жөндеу қорына аударымдар жасау немесе оларды жөндеу бойынша шығындары |
| 10. | Ғимараттарды, қондырғыларды, инвентарларды күтіп үстау шығындары |
| 11. | Сынақтар, тэжірибелер, зерттеулер жүргізу жөніндегі шығындары |
| 12. | Рационализаторлық және өнертапқыштық жөніндегі шығыстары |
| 13. | Цехтар қызметкерлерінің еңбегін қорғау: қауіпсіздік техникасының құралдарын күтіп-үстау, пайдалану және ағымдық жөндеу жөніндегі шығындары; еңбекті қорғау жөніндегі және т.б. шығындары |
| 14. | Басқа да үстеме шығындары ( іс сапар шығыстары, берілген кепілдіктер үшін қызмет көрсету шығындары және өнім өндіру бойынша құрал - жабдықтарды жөндеу) |
| 15. | Өнімсіз шығындардың барлығы, оның ішінде: ішкі өндірістік себептері юойынша тоқтап қалудан болған шығындары, цехтарда сақтау кезінде материалдық игіліктендің бұлінуінен болған шығындары; табиғи кему нормаларының шегінде материалдақ жетіспеуінен және аяқталмаған өндірістен болған шығындары; басқа да өнімсіз шығындар |
Үстеме шығындарды тарату тәсілі өндірістің ерекшелігіне және есептік саясатына тәуелді болып келеді. Негізінен ол шаруашылық есеп саясытына сәкес көрініс табады.
- цех құнына пара-пар етіп немесе шикізат құны шегерілген цехтың өзіндік құнына пара-пар етіп таратылады;