Автор: Пользователь скрыл имя, 04 Марта 2013 в 20:25, курсовая работа
Жұмыстың өзектілігі. Соңғы жылдары шағын және орта бизнес Қазақстан Республикасының экономикасындағы ролі артып келе жатыр. 2009 жылы Қазақстандағы шағын және орта бизнес секторымен өндірілген жиынтық өнімдердің ЖІӨ - ге қатынасы 23% - ды құрады, ал 2010 жылы осы сектор субъектілерінің бұл макроэкономикалық индикаторындағы үлесі 20% - дан астам шамаға жетті. Осы статистикалық мәліметтер көрсетіп отырғандай шағын және орта кәсіпкерлік секторының қазақстан экономикасындағы маңыздылығы барған сайын салмақты болып келеді.
Кіріспе.........................................................................................................................
1.тарау. Өтпелі кезең жағдайында шағын және орта бизнесті дамытудың объективті қажеттілігін.............................................................................................
1.1 Шағын және орта бизнес түсінігі.......................................................................
1.2 Қазақстан экономикасындағы шағын және орта бизнестің рөлі .............................................
2. тарау. ҚР шағын және орта бизнестің даму тенденциялары ................................................
2.1.ҚР – дағы шағын және орта бизнестің жағдайы..........................................
2.2.Сұлтан ЖШС-нің экономикада дамуы мен қиыншылықтар..........................
3.тарау. ҚР – дағы шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту проблемалары............................................................................................................
3.1.ҚР – дағы шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту проблемалары мен оларды шешу жолдары(Сұлтан ЖШС мысалында)................................................................................................................
Қорытынды................................................................................................................
Қолданылған әдебиеттер.........................................................................................
«Сұлтан» ЖШС-ның қызметінің пәні және мақсаттары .
«Сұлтан»
ЖШС-ның негізгі мақсаты
Бұл негізгі мақсатқа жету үшін серіктестік келесідей қызметтерге негізделеді.
Бұл қызметтер арқылы серіктесттік халықтың, аймақтық мекемелер мен ұйымдардың қажеттілігі қанағаттандыру; жаңа жұмыс орындарын және әлеуметтік мәселелерді шешуге мақсат құрып ықпал жасайды.
Жалпы өазіргі күнде «Сұлтан» ЖШС-ның негізгі қызметі ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіруге және өткізуге негізделген. Осы негізгі қызметті серіктесттіктің 94% табысының көзі болып табылады.
2011 жылдан бастап «Сұлтан» ЖШС-ның өз қызметін жетілдіруге тырысуда. Бұған серіктесттік жанынан Туркия компаниясымен бірлесіп диірмен құруды айтуға болады.
Жалпы серіктестіктің қызметін ұйымдастыру келесі кестеде көрсетілген 2.1.5 кесте: 2005 жылғы серіктестік қызметін ұйымдастыру
Қызмет түрлері |
Қызмет түсімдері (мың. т г) |
Үлесі % | |||
1 тоқсан |
2 тоқсан |
3 тоқсан |
барлығы | ||
Ауыл шаруашылығы өнімдерін Барлығы: |
3660669 |
1434272 |
1091755 |
618696 |
100 |
Соның ішінде: Өсімдік шаруашылығы |
1496390 |
556089 |
639702 |
444223 |
62 |
Мал шаруашылығы |
2164279 |
878183 |
452053 |
1742473 |
38 |
Құқықтық статусы «Сұлтан» ЖШС-гі Қ.Р-ның заңдарына сәйкес заңды тұлға болып табылады. Серіктестік өзін-өзі қаржыландыру және шығындарын өзі өтеу негізінде қызмет етеді. Серіктестіктің өзіндік жеке балансы несие мемлекеттерінен есептері, дөгелек мөр. белгі, фирмалық баланс және басқа да реквизиттре иелігінде бар. Серіктестік өз атынан келісін жасауға, мүмкіндік және жеке мүліктік емес құқықтары және міндетті болуы, үшінші тараптар тұлғасы ретінде сотта жауапты болуы мүмкін.
Серіктестік өзіне тиесілі мүлікпен барлық міндеттемелермен жуапты болады. Қатысушылардың қарыщына серіктестік жауапты болмайды.
«Сұлтан» ЖШС-ның шаруашылық қызметі.
«Сұлтан» ЖШС-сы ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруге негізделген серіктестік. Оның, меншігінде 841 га жер , 500 мың мал (сиыр, қой )бар. Қазіргі куйде жерге себілген өнімдер: бидай,арпа, сұлы, қант қызылшасы, сеннаж сияқты өнімдер жатады. Ал мал өсіруде: қой, сиыр – бұдан алынатын өнімдерге: сүт, жүн, тері сияқты өнімдер саналады.
Серіктестіктің шаруашылық қызметін жүргізуіндегі ең негізгі қызмет шикізатты тиімді, қымбат бағамен өткізу болып табылады.
Жерді өңдеудегі көмекші өндіріс құралдарына трактор, комбайын, машина- техникалық саймандар құрап отырады. Оларды үнемі жөндеуден өткізу, басқа кооперативтердің жерін жыртуға, өнімін жинауға, жалға беру сияқты қызметтерді жүзеге асырып отырады.
Қазіргі күнде шаруашылық қызметті серіктестік жетілдіре түсуде. Бұған бидайды өсірудегі мал жинауды, өткізуі дәлел бола алады. Оны елесі кестеде көре аласыз.
2.1.6. кесте. Шаруашылық қызметін талдау.
Атауы |
2009 |
2010 |
2011 |
өнімнің шығуы |
өнімнің шығуы |
өнімнің шығуы | |
Бидай өсірудің барлығы Оның ішінде: Күздік бидайы Яров. бидайы Яров. сұлысы Люцерн арпасы Сенаж Қант қызылшасы |
1077 тонна
413 тонна 529 тонна 135 тонна 306 тонна 820 тонна 1100 тонна |
1120 тонна
600 тонна 390 тонна 120 тонна 320 тонна 550 тонна 15000 тонна |
1379 тонна
620 тонна 591 тонна 168 тонна 382 тонна 558 тонна 2500 тонна |
Мал шаруашылығы: КРС барлығы Соның ішінде сиыр Қойдың барлығы Соның ішінде қойлар Тоқтылар Таналар |
122 бас 56 бас 277 бас 100 бас 80 бас 45 бас |
150 бас 70 бас 300 бас 130 бас 120 бас 60 бас |
150 бас 54 бас 380 бас 150 бас 200 бас 70 бас |
Бұл кестеден көргеніміздей өнімді өндіру жыл сайын артып отыр. Бұл дегеніміз серіктестіктің жылдан – жылға экономикалық ахуалы артып, өнімді өткізу көлемі де жоғарлауда. Бүгінгі күнде серіктестіктің шаруашылығы дами түсуде.
Бұнымен серіктестік сүт өнімдері, нан өнімдері, жүн, тері сияқты өнімдерді өткізуге де көңіл бөлуде.
«Сұлтан» ЖШС-ның негізгі шаруашылық қызметі ауыл шаруашылығын жүргізу және де осы негізгі қызметтен түсетін табыс көзі 94% құрайды. «Сұлтан» ЖШС-ны ауыл шаруашылығы саласында әмбебаб серіктестік саналады. Сондықтанда серіктес өсімдік, мал, бидай шаруашылығы қызметіне ерекше көңіл бөледі.
Серіктестің даму тенденциясы ретінде ауыл шаруашылығы өнімдерін дайындаудағы жоғары өнімділік болып табылады. 2009 жылы алынған өнім 2010 жылға қарағанда 28%-қа өсті. Осындай өнімділіктің жоғарлылығы арқасында Түрік фирмасымен бірігіп диірмен ашуды жоспарлар отырып, және осыған байланысты инвестициялық жобалар дайындалуда.
«Сұлтан» ЖШС-ның басқару құрылымы.
Құрылтайшылар кеңесі
Директор
Бас агроном
Бас миханик
Бухгалтер
Серіктестіктің басқарудың жоғары органы – серіктістіктің
қатысушыларының жалпы жиналысы. Қатысушылардың жалпы жиналысы серіктестіктегі ғалымдық мәселелерді шешуге және серіктестіктің мақсаты, миссиясының анықтауды жүзеге асырылады.
«Сұлтан» ЖШС – індегі ынталандыру шаралары. «Сұлтан» ЖШС – ында негізінен 37 адам қызмет жасайды. Олардың орташа айлығы 12 мың теңге шамасында айналады.
Әрбір кәсіпорын немесе ұйым өз қызметкерлерінің өнімділігін арттыру үшін ынталандыру шараларын жүргізіп отырады. Сол сияқты «Сұлтан» ЖШС – ында да ынталандыру шаралары дұрыс дұрыс жолға қойылған.
Серіктестік персонал мәселесінде ұйымдастырудың формасы мен әдісін анықтайды. Жалақы төлеу және еңбекті материалдық ынталандыру тарифтік қойылымдар мен окладтың көлемін премиялар мен серіктестік жұмысшыларының айлық төлемдерін, жұмыс күні және жұмыс аптасының ұзақтығын, төленетін және басқа да демалыстардың тізбегін жасауда серіктастік үнемі қызметкерлерге және жұмысшыларға көп көңіл бөледі.
Жұмысшыларда әлеуметтік жағынан қорғау серіктестіктің негізгі мақсаты. Серіктестік жұмысшыларын ынталандыру барысында қосымша жалақы төлеу, қиын жағдай туындаса сол жұмысшының отбасына көмек беру сияқты шараларды жүзеге асырады.
Бұл шаралар еңбек өнімділігінің артуына, жұмысшылардың отбасылық жағдайын көрсетуге, табыстылықтың, отбасылықтың артуына зор ықпалын тигізеді.
«Сұлтан» ЖШС – ның қаржылық жағдайын талдау. Серіктестік өзінің 6 жылдық ғұмырында өзіндік құралдарының көлемін тұрақты өсіріп отырды. Өзіндік құралдарының өсуі серіктестіктің қаржылық тұрақтылығын арттыруда. 2005 өзіндік құралдар 28,06% - ға өсті, немесе бұл 1435 миллион теңгені құрады. 2011 жылдың таза табысы 396 миллион теігенің шамасында болды.
Енді бұны графикте көрсетейік.
1107568
67938
1435038
357480
1397025
355507
1395126
395275
І - өзіндік капитал ІІ – таза пайда
2.1.1 сурет. Өзіндік құралдар мен таза пайда көлемінің динамикасы. (млн. тг.)
Қазіргі күнде «Сұлтан» ЖШС – інің қаржылық қоры 10 000 000 теңгені құрайды. Серіктестіктің қаржылық құралдарының түсімі ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізуден түседі. Жалпы бұл түсімдер серіктестіктің негізгі қызметінен түседі десе де болады. Себебі жылда егілген өнім жыл аяғында міндетті түрде өткізіліп отырады.
Осы жағдайды келесі кестеден көруге болады.
2.1.6. кесте. «Сұлтан» ЖШС – ның 5 жылдық негізгі көрсеткіштері. 17
Атауы |
2007 |
2008ж |
2009ж |
2010ж |
2011ж | |||||
Өлшем бірлігі |
Өнімнің шығуы |
Өлшем бірлігі |
Өнімнің шығуы |
Өлшем бірлігі |
Өнімнің шығуы |
Өлшем бірлігі |
Өнімнің шығуы |
Өлшем бірлігі |
Өнімнің шығуы | |
Бидай, барлығы |
951га |
1355тг |
865га |
1137тг |
813га |
1077тг |
800га |
1120тг |
841га |
1379тг |
Соның ішінде қыстық бидай |
565 га |
872тг |
450га |
668тг |
325га |
413тг |
400га |
600тг |
481га |
620тг |
Яров бидайы |
121 га |
172тг |
280га |
306тг |
358га |
529тг |
300га |
390тг |
170га |
591тг |
Ячмень бидайы |
265 га |
311тг |
135га |
163тг |
130га |
135тг |
100га |
130тг |
190га |
168тг |
Люцерн арнасы |
187 га |
183тг |
187га |
191тг |
147га |
306тг |
147га |
120тг |
157га |
382тг |
Сенаж |
- |
282тг |
- |
510тг |
- |
820тг |
- |
550тг |
- |
558тг |
Қант қызылшасы |
30 га |
609тг |
16га |
185тг |
40га |
1100тг |
50га |
1500тг |
80га |
2500тг |
Нан бөлке өнімі |
Бөлке |
86000 |
Бөлке |
91000 |
Бөлке |
100315 |
Бөлке |
115500 |
Бөлке |
106000 |
Мал шаруашылығы |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
Сиыр, барлығы |
Бас |
59 |
Бас |
76 |
Бас |
122 |
Бас |
150 |
Бас |
150 |
Соның ішінде сиыр |
Бас |
8 |
Бас |
28 |
Бас |
56 |
Бас |
70 |
Бас |
54 |
Таналар |
Бас |
12 |
Бас |
26 |
Бас |
41 |
Бас |
60 |
Бас |
45 |
Сүт |
Тонна |
24 |
Тонна |
39 |
Тонна |
69 |
Тонна |
80 |
Тонна |
105 |
Қой, барлығы |
Бас |
152 |
Бас |
214 |
Бас |
277 |
Бас |
300 |
Бас |
202 |
Соның ішінде тоқты |
Бас |
100 |
Бас |
100 |
Бас |
100 |
Бас |
130 |
Бас |
134 |
Қой |
- |
- |
Бас |
75 |
Бас |
80 |
Бас |
120 |
Бас |
70 |
Жалақы |
Мың тг |
19920,0 |
Мың тг |
1888,0 |
Мың тг |
2768,0 |
Мың тг |
3500,0 |
Мың тг |
5189,0 |
Өткізу |
Мың тг |
10217,0 |
Мың тг |
17300,0 |
Мың тг |
20136,0 |
Мың тг |
22000,0 |
Мың тг |
35000,0 |
Пайда |
Мың тг |
110,0 |
Мың тг |
228,0 |
Мың тг |
350,0 |
Мың тг |
650,0 |
Мың тг |
1900,0 |
Бюджетке төленер |
Мың тг |
330,0 |
Мың тг |
610,0 |
Мың тг |
832,0 |
Мың тг |
850,0 |
Мың тг |
1100,0 |
______________________________
17Серіктестіктің мәліметтері бойынша
Негізгі көрсеткіштер кестеден көргеніміздей жылдан – жылға артып отыр. Бұл серіктестіктің тұрақты, әрі тиімді жұмыс істеуінің жемісі болып саналады. Серіктестіктің жер көлеміне, мал басының, нан, сүт өнімдерінің өсуі қаржылық тұрақтылықты арттырып тиімді жұмыс істеуге мүмкіндік беруде.
Серіктестіктің таза табысы келесі қорларды құруға пайдаланылады.
Және басқа да қорлар құрылтайшылардың шешімінен құрылады.
2.1.7. кесте. Жалпы
капитал мен айналым
Көрсеткіштер атауы |
Көрсеткіштер мәні (мың тг) |
Жарғылық қор |
10 000 000 |
Резервтік капитал |
35 936 |
Қосымша капитал |
331 610 |
Бөлінбеген таза пайда |
636 552 |
Капиталдың жалпы саласы |
10 436 198 |
Айналым құралдары өзіндік жеке көздерден өткізу түсімдерінен құрылады.
Серіктестіктің шығыс пен табыс көздері 2011 жылы жалпы табыс 59% - ға және 17011 мың теңгені құрады.
Жалпы бұл көрсеткіш келесі кестеде берілген:
2.1.8. кесте. Серіктестіктің шығыс пен табыс көздері.
Көрсеткіштер атауы |
Көрсеткіштер мәні |
Табыс, мың теңге |
4802769 |
Жалпы пайда (мың теңге) |
17011 |
Таза пайда(бөлінбеген пайда)(мың тг) |
1746 |
Активтердің рентабельділігі% |
0,01 |
Өзіндік капиталдық рентабель – гі % |
0,08 |
Өнімнің рентабельділігі (сату) % |
22,6 |
Өткізілім қоры % |
1617 |
2011 жылы ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізу қызметтерінен түскен табыс мөлшері 1% - ға өсіп отыр.
2011 жылы «Сұлтан» серіктестігі үшін дамуында табысты жыл болып табылады. Табыстың көп бөлігін егінді өткізуден түскен түсімдер құрайды. Соның ішінде бидайды өткізу 11836 млн. тг құрайды.
Ал шығын бөлігі келесі кестеде көрініс тапқан.
2.1.9. кесте. «Сұлтан» ЖШС – ның 2011 жылғы шығындар тізбегі.