Автор: Пользователь скрыл имя, 04 Ноября 2012 в 08:29, реферат
Ел қатарына қосылумен бірге, мемлекет ішінде еңбектің барлық түрі мен және құру. Ал, экономиканың тұрақты дамуы тарихи ұгым. Қоғамның даму барысындағы кезеңдерде ... ... ... ... осы ... қарастырып барып, оның бүгінгі ... ... ...мақсат болып табылады.
Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаев біздің елде он жыл ішіндегі қол жеткен реформаландыру ... .
КІРІСПЕ
1 ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Экономикалық өсу және экономикалық даму, экономикалық өсудің
факторлары, көрсеткіштері.
1.2 Экономикалық өсудің типтері және негізгі модельдері.
1.3 Экономикада және оның өсуіндегі мемлекеттік реттеудің ролі.
2 ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, КЕЗЕҢДЕРІ МЕН
ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Қазақстандағы экономикалық өсудің ерекшеліктері мен даму кезеңдері.
2.2 ҚР-дағы қазіргі экономиканың жағдайы.
3 ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ БОЛАШАҒЫ.
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.
Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті
СӨЖ
Тақырып: « Қазақстан тұрғындарының жоғарылатудағы ең негізгі алты бағыт »
Орындаған: Сапишева А.Г.
504 топ “ҚДС”
Қабылдаған: Сұлтанов А.К.
Қарағанды 2012ж.
Жоспар
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1 Экономикалық өсу және экономикалық
даму, экономикалық өсудің
факторлары, көрсеткіштері.
1.2 Экономикалық өсудің типтері және негізгі
модельдері.
1.3 Экономикада және оның өсуіндегі мемлекеттік
реттеудің ролі.
2 ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ,
КЕЗЕҢДЕРІ МЕН
ҚАЗІРГІ ЖАҒДАЙЫ
2.1 Қазақстандағы экономикалық өсудің
ерекшеліктері мен даму кезеңдері.
2.2 ҚР-дағы қазіргі экономиканың жағдайы.
3 ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ БОЛАШАҒЫ.
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.
КІРІСПЕ
Ел қатарына қосылумен
бірге, мемлекет ішінде еңбектің барлық түрі мен және құру. Ал, экономиканың
тұрақты дамуы тарихи ұгым. Қоғамның даму барысындағы кезеңдерде ... ... ... ... осы
Қазақстан Республикасының Президенті
Н. Ә. Назарбаев біздің елде он жыл ішіндегі қол жеткен
реформаландыру ... ... ... ...
Нарыққа көшу ... ... және ... ... ...
кезде қаралуын талап
етеді.
Қойылған мақсатқа қарай, қаралатын міндеттер:
- экономикалық өсу
түсінігін қарастыру;
- ... ... әсер ... ... ... ...
- экономикалық өсудің
типтерін қарастыру;
- экономика дамуын
жоғарлатудағы мемлекеттің ролін анықтау;
- ҚР-ның қазіргі экономикалық
даму ... ... ... ... ... жұмыс
Берілген тақырып өзінің белсенділігінің
арқасында көптеген ... Ж..Б. Сэй, Дж. ... ... Сакс және... озық
ғалымдар К.Н. Нарыбаев,
С.С. Оспанов, Б.М. Мұхамедиевпен қарастырылған.
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ
ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1
Экономикалық өсу және экономикалық даму,
экономикалық ... ... өсу – ... ... өнім ... ... яғни
халықтың өмір сүру
деңгейінің жоғарлауы.
Экономикалық
өсу – ұзақ уақыт аралығындағы нақты және
әлуетті (мүмкін) ұлттық табыстың ... даму ... ... қара
толығырақ сипаттайды.
Ол тек қана өндірістің көбеюін ғана емес, ... ... ... жаңа ...
Графикалық
түрде (1-сурет) экономикалық өсу ұдайы
түрде өндіру
мүмкіншілігі қисығының
оңға ... ... Бұл ... экономика
яғни графикалық түрде
экономика «ОАВ ... ... ... ... ... СD қисықтарында қалу
үшін, жиынтық сұраныс тез өсуі және өсіп
келе жатқан ... ... ... толығымен пайдалану
керек.
Егер
экономиканың кез келген ресурстарының
біреуі ... ... ... және пайдалы жерде
қолданылмаса, онда экономика өндіріс қисығында жұмыс істемейді.
2-суретте тиімді ... ... ... ... ... ...
... ... ... ... беру және ... деңгейін көтеру; ... ...және өз ... ... арттыру; |
|кедейлік пен
өмір сүру деңгейлерінің
... ... ... ... ... экономикал
Экономика баяу оңға жылжитын өндіріс
қисығында әрекет етуі ... ... оның ... толығыме
Еңбекпен толық қамтымуды жою және экономиканың
өсіп келе ... ... ... ... және қаржы полициясы
жиынтық сұраныстың жылдам өсуін
қамтамасыз етуі керек.
Экономикалық
өсу – бұл ... ... ... ... өнімнің сандық және сапалық
жетілдіру.
Экономикалық өсудің
факторлары, ... өсу ... ... ..
| Өндіріс
факторлары ... | |жер | ... ... ... үш ... ... өндір
Оларға жатады:
- еңбек;
- жер;
- капитал;
- кәсіпкерлік ... ... ... ... ..
Сонымен
қатар, бұл ірі факторлар кешенді ... ... және олар ... ... кішігірім факторлардан
тұрады.
Сонымен,
сыртқы және ішкіэкономикалық элементтер
бойынша бөлуге болады:
- сыртқы;
- ішкі факторлар.
Сонымен ... өсу ... ... ... ..
1. Интенсивті факторлар:
- ғылыми-техникалық ... ... ...
- мамандар біліктілігін
көтеру;
- негізгі және айналым
фондтарын пайдалануды жақсарту;
- шаруашылық қызмет
тиімділігін ... ... ... ... ..
- пайдаланылатын шикізат,
отын, материал және де басқа айналым капитал
көлемін өсіру.
Интенсивті
факторларды жиынтық ұсыныстың факторлары
деп те ... ... өнім ... ... фактор
сұраныспен байланысты
факторларға ресурстарды тиімді бөлу
жатады.
Факторлардың
ең ... ... ... ... ... Бұл ...
Еңбек шығынының
(жұмыс істейтіндер саны) бұл көрсеткіші
нағыз шын
жағдайды көрсетпейді.
Еңбек шығынының ... ... ... уақытыны
көрсете алатын, жасалған
адам-сағат саны болып табылады.
Жұмыс уақытының
өсуі келесі факторларға байланысты:
- халықтың өсу қарқынынан;
- ... ... ... жұмыссыздық деңгейінен;
- зейнеткерлік қамтамасыз
етуге.
Сандық
факторлармен қатар еңбек күшінің сапалығы
өте ... ... ... тағы да ... ... ... ... табылады.
Капитал
– бұл ғимараттар, товардың қосалқы қорлары.
Негізгі қор ... ... ... ... үйлерде тұратын адамдар
бұл ... ... ... ... ... ... ша
жоғары болса, соғұрлым
күрделі ... ... ... ... ... де байланысты: неғұрлым
олар көп болса, соғұрлым капиталдың өсу жылдамдығы
төмен болады. ... АҚШ және ... ... жинақталған капитал
мөлшері өте үлкен және оның өсу ... ... ... ... сияқты елдерден 3-5
есе кем.
Экономикалық
өсудің маңызды факторы – жер, дәлірек
айтқанда, табиғи
ресурстардың мөлшері
мен ... Әр ... ... ... үлкен қоры,
құнарлы жерлер, қолайлы
климат және ... ... ... ... ... ... е
Экономикалық
өсуді өлшеу ұлттық табыстың өсу көрсеткішімен
немесе
ішкі өнімнің ... ... ... адам жаны ... жүзеге асырылады.
Ұлттық табыстың
өсу қарқыны былай көрсетіледі: Х=(Yt-Yt-1):Yt-1
Мұндағы х – ... ... өсу ... Yt – осы ... ... Yt-1 – алдыңғы жылдың
ұлттық табысы.
Экономикалық
өсу физикалық (физикалық өсу) және ... ... ... ... әрқайсысы экономикалық
өсудің көрсеткіштерін инфляциялық құрағыштан
тазалап отырады. Ұлттық табыстың ... ... оның ... ...
1.2 Экономикалық өсудің ... және ... ... ... ..
Экономикалық өсу экстенсивті
деп аталады, егер ол қосымша ... ... ... ... орта өндіргіштігін
жоғалтпаса. Бақаша
айтсақ, экономикалық
өсу жұмсалатын факторлар - өндіріс қаражаттары ... күші ... ... .
болып табылады. Оның
бірқатар теріс мінездемелері бар және
олар үшін ... ... ... болып саналады.
Экстенсивті жол өндіріске
жұмысшы ... көп ... ... ... ет
өнімге аударғанда,
бұл ... ... ... ... ... көрсет
түсінік береді. Одан
басқа жұмыссыздықты 6-дан 3%-ке ... ... ... ... қарқынын қосымша 3%-ке
(немесе 3/94) өсіре аламыз. ... ... ... ... ... он
Экстенсивті типтегі
тағы бір проблеманы қарастырып өтуге
тура ... – ... ... ... ... ...
Экстенсивті экономикалық
өсуде қанша деңгейде пайдаланылатын ... ... ... ...
шығару да өседі. Сондықтан
да ... ... ... ... ... және ғылыми-техникалық
жаңалықтар енгізілмейді.
Мысалы,
СССР-да 1986-1990 жылдар аралығында ... ... ... 38 %-тен 41%-ке ... ... өсу табиғи ресурстарды
тез меңгеруге мүмкіндік береді. ... ... ... ... ... ..
Интенсивті
типте ең ... - ... ... ... ... өнім
- ҒТП ... ... ... ... ... білікт
- шығарылатын өнімнің
сапасын жақсарту, тауар түрлерін жаңарту.
Интенсивті экономикалық
өсудің ең маңызды факторы – ... ... ПТ – ... өнімділігі, П – табиғи
немесе ақшалай мәнердегі жасалған ... Т – ... ... ... ... адам-сағат).
ХХ ғасырдың
ортасынан құлаш жайған ҒТР шарттары бойынша,
батыстың индустриалды елдерінде
интенсивті жол ... ... ... ... тип ... ..
Анағұрлым
тиімді болып өндіріс ... ... ... сапасының, өмір
сүру деңгейінің жоғарлауына
алып келетін алып келетін ... ... және ... ... .
Инвестициондық
процесті жүзеге асыру қоғамнан бірқатар ... ... ... ... ... .
қор жинай алатындай
табысты бере алмайтын ... онда ... ... ...
- Дамыған қаржы нарығы.
Инвесторлардың қолдарына қорлар ағымын
әкеле
алуы қажет. ... бұл ... жеңе ... ..
- Инвестициялардан
түсетін ... ... ... ... туында
тәуекелділіктер неғұрлым
жоғары болса, соғұрлым бизнес инвестициялар
тиімділігіне жоғары
талаптар ... өсу ... ... мен .
тиімділігін жылдамдатады.
Егер қорлар инвесторлардың қолына түсетін
болса, онда кейнсиандық теория
бойынша тұжырым ... ... ... ... және инвестициялар
тиімділігіне тікелей тәуелді.
Тұрақты
экономикалық өсу. ... ... ... тап ... ... .
Экономикалық
өсуді ... ... ... ... ... өзге
- әлеуметтік жанжалдардың
алдын алатын ... ... ... ... ... ...
мүддесін үйлестіру;
- экологиялық апаттардан
сақтап қалуға мүмкіндік беретін экономикалық
өсуді биосфераның
даму ... ... және ... ... өсу. Егер ... өзінің тұрақтылығы мен туындайтын
үйлесімсіздіктерді дер ... ... ... ... ... ... ұл
Экономиканы
теңгеру процесі тұрақты және шексіз ... ... ... ... жаңа өнім ... ... өнім түрлерін және сапасын
көтеруді талап етеді. Сондықтан да теңгеріліске деген ... ... ... қала ... ...
теңгерілімдікке мұратқа
сияқты жылжиды.
Үйлесімсіздіктерден
босаған емес, бар әлуеттерді жия ... ... ... тез шыға ... экономика тиімді.
Экономиканың
теңгерілімді траекторияға шығуы тұрақты
дамудың кепілі
болып табылады.
Екінші ... ... ... Дж.М. ... .
модельді ойлап ... өз ... ... ... ... .
1. Ұлттық табыстың
өсуі – тек қана ... ... ... ал ... әсер .
Берілген капитал ... ... ... ... тек ..
2. Капитал сыйымдылығы
өндіріс факторларының баға ... ... ол тек қана ... ... ... ... ... ойынш
болып инвестициялар ... ... ... ...
жатқан өндіріс мүмкіншілігін
тұрақтандыру үшін, ... өсуі ... ... ... ...
Ақшалай ... ... = ... ... қуат
ΔI×1/a=I×δ, немесе ΔΙ/
Ι =δ×a, мұндағы
Ι – жылдық таза күрделіжұмсалым;
ΔI – ... таза ... ... ... – таза ... жұмсалымның өсу қарқыны;
1/а – мультипликатор,
мұндағы а – ұлттық табыс ... ... ... ... иілімі;
δ – күрделі салымдардың
мүмкін ... ... ... ... таза ..
Р. Харрод моделі ... ... ... шартына
негізделген: I=SxP. Харрод
біреуі статистикаляқ макроэкономиканың
шартын көрсететін 2 формуланы
қолданады. Ал екіншісі – ... ... ... ... ... ... нақт
С – капитал сыйымдылығы.
2-теңдік:
Gw x Cr=S.
S – ескі (ex post) уақыт ... ... x Cr – ... ... ... (ex ante) ... – капиталдық коэффициенттің
қажетті шамасы;
Gw – қажетті, нақтырақ
айтқанда, өсудің кепілді екпіні.
Неокейнсиандық адамдардың
ойынша, нарықты ... ... ... ... ... ав
Экономикалық
өсудің неоклассикалық ... ... ... жас
Неоклассиктердің
моделі ... ... ... ... болып келеді.
Экономикалық теорияда
ex ante және ex post ... ... ... алғы ... ...
ҒТР экономикалық
өсу теориясындағы зерттеулерге қуатты
демеу берді.
Интенсивті типке көшу
ҒТР-дың экономикалық өсуге және оның ... ... ... ... ... құбыл
американдық ғалымдар
– экономист П.Дуглас және математик Ч.
Кобб әр ... ... ... ... ... ...
қандай үлес қосатындығын
бағалай алатын макроэкономикалық модельді
жасады.
Бұл функция мынадай
түрде болады:
Ү=AK L, ... Ү - ... ... К – ... L – ... А, α ... - ... функциясының параметрлері
немесе коэффициенттері: А ... ... α және β – ... және капитал шығындары
бойынша өндіріс ... ... ... ... капита
арқылы Ч. Кобб пен
П. Дуглас эмпиристік ... ... ... ... аны
Кейінірек Коббс-Дугластың
өндірістік функциясы жаңа ... ... ... ... өзгерген болатын.
Бұл амалды ең алғашқы болып голландық экономист,
Нобель сыйлығының лауреаты Ян ... ... ... ... ... ... түр
Y= AK L1 e.
e – уақыт факторы.
Уақыт факторын ... тек қана ... ... ... ... де көрсетуге мүмкіндік
берді.
Одан кейінгі
өндіріс функцияларының анализі ... ... ... Дж. Мид, Э. ... және тағы ... атымен байланысты.
«Нөлдік экономикалық
өсудің» концепциясы ХХғ 70-жылдарының басында ... ... даму ... сақта
«Нөлдік өсуді» жақтаушылар
техникалық прогресс пен экономикалық ... ... ... ... .
қана түрлендіретіндіктен,
уақыт өткеннен кейін олар қоршыған ... ... ... өсудің түрін жақтаушылар
экономикалық өсу әрқашан да өмір сүрудің жоғары
деңгейін қамтамасыз ете алмайтындығын
айтады.
Салааралық ... ... ... ... ...
АҚШ-тағы
салааралық байланыс шахматтық тип түріндегі
кестелерді ... ... ... қолдану арқылы 30-жылдары
В. ... ... ... үшін қолданылған болатын.
Бұл әдісте
В.Леонтьев ең бірінші экономикадағы мөлшерлік
байланыстарға назар ... Сала ... бұл ... ...
Салааралық
баланс төрт квадрант арқылы берілген.
Бірінші ... ... ... материалды
көрсеткіштер дербес
қолдануға, жинауға, ... ... ... ... ... .
Салааралық
байланыс ... ... ... шығындард
саланың бағасын жасайтын
өнім элементтерін және жолдар бойынша ... ... ... ... ... ..
Осылайша, ... ... ... ... тек қана ... арасындағы байланысты
ғана емес, сонымен елдің экономикасының дамуын болжауға ... ... және оның ... ... реттеудің ролі
Өнеркәсібі
дамыған барлық елдерде экономиканың
мемлекеттік секторлары бар. ... ... ... ... ... ... .
Олар күрделі салымдарды
көбейту үшін проценттік ... ... ... ... ...
Кейнстің
теориясы нарықтық экономиканың ... ... ... ... .
Кейнс «Жаңа курс»
негізіне кірген дамудың басқа жолын көрсетті.
Бұл
нарықпен үйлескен ... ... ... ... ... .
Халықаралық
банкті, ал қазір ... да ... ... Дж. Буш ... ... қолданатыны қызық.
Ол шағын бизнеспен айналысатын ... үшін орта ... ... шамамен салықты 2 мың ... ... бұл ... тек қана инвестицияларға ... ... ... Бу
де қысқартылады - ... ... үшін 1000 ... ... мемлекет өзінің қатысуын
тура ... ... ... көрстетеді.
Мемлекеттің
тура араласуына нарықтық жүйенің барлық
элементтері
арасындағы қатынастарды
дамытуға бағытталған ... ... ... Ал жанама араласу
оның ... – ... ...және ... мен инвестициялар
арасындағы тепе-теңдікті қайта
орнатуға, халықты
толық еңбекпен қамтуға, товардың экспорты
мен импортын, капитал мен ... ... ... ... мақсаттары
ортақ деңгейіне әсер
етуге, тұрақты экономикалық өсуді қамтамасыз
етуге
және де ... да ... ... ... әрдайым көңіл бөліп
отыратын объект болып ... ... ... ... ... төнд
болып табылады. Ақша
айналымын реттеу ... ... қор ... ... ...
жоғарлату, халықаралық
экономикалық интеграция арқылы ... ... ... жүзеге асырады.
Мемлекеттік
реттеу инстанциялары экономиканың мемлекеттік
реттеудің
басқа да объекттеріне
ықпал етуге тырысады. Мысалы, жеке фирмаларды ... және ... ... ..
маңызды. Біздің мемлекетіміздегі
мемекеттік ... ... ... ... жән
Үкімет
1997 жылы ... ... ... елдің ұзақ мерзімді күн тәртібін,
басты мақсаттар мен басымдықтарын ... олар 2010 ... ... ... ... қисынды түрде дамытылды.
Сөйтіп
қалай жоспарласақ, солай өмір сүрдік
және мынадай ... ... ... ... 2008 жылы-ақ, жоспарланғанынан
екі жыл бұрын, республика ІЖӨ-сінің
көлемін екі еселедік және мемлекеттің ... ... ... ... жа
Халық
денсаулығының негізгі көрсеткіштері
жақсарды. ... ... ... 68 ... .
туу бір ... ... ... ... 652 ... жә
Бүгінде
елімізде әлемдік деңгейдегі медициналық
орталықтар – Ана ... ... ... және ... ... .
Біздің
еліміздің жетістіктерімізді мойындай
отырып, БҰҰ өзінің ... ... ... адам ... ..
жылу трассасы, автожолдар,
жүздеген мектептер мен ауруханалар, мәдениет ... ... ... ... ...
жүргіздік. ... ... риза – біз ... жұмыс атқардық.
2009 жылы
экономиканың артуы 1,1%-ды, өнеркәсіпте
1,7%-ды ... ... өсу ... бар елдердің “серіппелі
тобына” жаттық.
Ұлттық
қордың жалпы халықаралық резервтері
мен активтері ... 50 ... ... асып түсіп, соңғы он
жылда 25 еседен астамға
өсті.
Өткен
жылы Қор ... бір ... ... ал ... ...
Қордың
арқасында дағдарысқа қарсы шараларды
жүргізіп қана ... ... ... ... қиын болған кезде,
сатуға мәжбүр болған
маңызды активтерді ... Бұл – ... 1-ші ... ... Қашағандағы біздің
үлесіміз, Маңғыстаумұнайгаз және барлық
үш мұнай ... ... ... ... құрады, ал бұл ... ... ... іске ... ... .
мыңнан астам жұмыс
орындары ашылды.
«2020 Стратегиялық
жоспары ... ... ... ... міндет
1. Экономиканы дағдарыстан
кейінгі дамуға әзірлеу;
2. Жедел индустрияландыру
және инфрақұрылымды дамыту ... ... ... қол ... Ада
белсенді инвестициялау;
4. Қазақстандықтарды
сапалы әлеуметтік және ... ... ... ... ... ... .
халықаралық қарым-қатынасты
одан әрі ... ... ... ... ... қабіле
мерзімді дамуындағы
тұрақты экономикалық өсу қарқынымен
анықталады. Елдің бұл экономикалық өсуіне ... ... ... ... ... мен
Ғылым
мен технология да елдің экономикалық
өсуіне әсер ... ... бірі ... ... Оны қолданыста жүрген
ресурстарымыздың
басым бағыттарының
өзгеруінен, яғни шикізаттық бағытта ғана ... ... ... ... ... қарай ауысқанымыздан
көруге
болады. Әлемді шарқыған ... ... ... ... елдің даму стратегиясының негізі
ретінде қалыптасты.
Қазақстанның
дамуының ... ... - ... мен технологияны
дамыту, яғни олардың
нәтижелерін жаңа бағытта дамытуы мен
коммерциялық пайда ... ... және де, ... өсуді қолдайтын қолайлы
инновациялық ортаны
құру арқылы ... ... ... ... Ұлттық инновациялық
жүйенің қалыптасуы және экономиканың
барлық секторының ақпараттық-коммуникациялық
технологияларының дамуы да, ... ... ... жағдай туғызады.
Мемлекеттік реттеу
әлеуметтік саясатты жүзеге асыру үшін
аса қажет.
Ұжымдық тұтыну немесе ... ... ... ... ... ...
2. ҚР ЭКОНОМИКАЛЫҚ
ӨСУДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ,
2.1 Қазақстандағы
экономикалық өсудің
Республикамыздың ... ... ... ш
объективті қажеттіліктен
туындағаны даусыз. Мәселе басқада — оның ... ... ... ... ... ...
сай жүргізілді. Олар:
1. бағаны ырықтандыру,
бағаларды ... пен ... ... ...
секторларында өндірісті
монополиясыздандыру;
3. жеке ... ... ... оның ... ...
қорғау мен жүзеге
асыруды қамтамасыз ету, монополияға қарсы ... ... ... ... салық және ақша саясатын
жүргізу, тұрғындарды ... ... ... ... ..
(көлік, байланыс);
5. монетарлық сипаттағы ... ... ... ... яғни инфляцияны ауыздықтау
мақсатында мемлекеттік бюджет
тапшылығын жою, ... ... ... мен ... ... .
6. әлеуметтік бағдарланған
ашық ... ... ... ... ... еркін сауда қатынастары,
шетелдік
инвестицияларды тиісінше
қорғау, пайданы репатриациялауға мүмкіндік
беру.
Қазақстан экономикасының ... ... ... ...
озық дамыған мемлекеттерде
(Германия, Жапония, Швеция) нарықтық шаруашылық
эволюциялық ... ... ... ... ес
сатылы түрде ұзақ
мерзімде қалыптастырылса біздің елімізде ... ... ... ... қайта құруды радикалды,
тітіркендіру
терапиясы таңдалды.
Экономикалық өсу резервтерінің ... ... ... ...
орнатты. Өндірістің
терең құлдырауы орын алып, мәселен ... ... 1995 ... 1991
1990 жылмен — 57 пайызды
[7, 25б]. 1989 ... — 53 ... ... ... ... шаруашылық аралық
байланыстар үзілді,
тұрғындардың өмір
сүру ... күрт ... ... ... ...
аяқсыз қалу ... ... ... ... ... мен .
Нарықтық шаруашылыққа
өту ... ... ... ... ... ... ..
Бағаны ырықтандыру
нарықтық қатынастарға өтудің негізгі
шарттарының
бірі екендігі күмәнсіз
еді, ... ... ... ... ... (
тәжірибеге ... ... таза ... ..
әлеуметтік тұрғыдан
жалаң нарық механизмдерінің ... ... аз ...
менеджменттік араласуы
мен ... ... ... ... ... ... ..
сапасында дайын болуға ... бұл ... ... бір ...
асыруға кірісуден
бұрын олардың салдарын болжау жәнеауыртпалылықгарын
жұмсартудың жолда-рын
белгілеу ... еді. ... ... ...
Нарықтық ... ... ... ... ... .
Бағаны ырықтандырумен
байланысты бірінші қағиданы қадағалаудың
салдары
— инфляцияның ... тыс ... (1992 жылы — 3061, ... 1993 жылы — ... ... ... дәуір мұрасы ретінде
жасырын формада болған ол ашық
аласұрған сипат алды.
Әлеуметтік-экономикалық феномен ... ... ... пен ... ал
экономиканың қан айналу
жүйесі саналатын ... ... ... ... ...
дағдарыстың алғышарты
жасадды.
1992-1993 жж., экономиканы
ырықтандырудың тағы бір ... ... ... ... ... алу мен жекешелендіру
процесі
басталды. Оның қандай
формада ... ... ... жеке меншік
институтын тезірек
қалыптастыру мақсатында бүл да тым ... ... оның ... өтуі үкімет өкілдерімен
жымдасқан кәсіпорын басшылары мен
коммерсанттарға тиімді
болды. Инфляцияның асқынғандығын тек ... ... ... олар ... тым арзанға сатып
алғанымен қоймай,
негізгі қорды талан-таражға салды. Осы
жыддар ... 8,9 мың ... ... мен ... ...... 21
пайызы занды түлғалар
билігіне ауысты. Жекешендірілген ... ... ... са
5,7 пайыз, ауыл ... — 9,8 ... ... — 2,5 ... ... ... тамақтандыру — 36,3
пайыз, тұрмыстық қызмет көрсету — 23,7 ... ... ... — 3,1 ... ... [6, 16-17 б]. ... 60 пайызы өндірістік
емес сферада жасалды. Материалдық
өндірістік жетекші
салаларының үлесі 20 пайыздан ... ... ... ... болды
27 пайызға, өнеркәсіп
өнімін шығару 28 пайызға және халық ... 33 ... ... [4, 23 б]. 1991 жылмен салыстырғанда
1993 ... ... ... ... ... 40 ..
жж. нарықтық экономиканы
қалыптастыруға ... ... ... ...
мемлекеттік менеджменттің
жоқтығынан туындаған және әлеуметтік
салдары
халықтың өмір сүру ... күрт ... ... ... ...
кезеңі ретінде сипатталады.
Бұл ... ... ... пен
әлеуметтік әділеттілік
қағидаларының (принциптері) екеуі де
ескерілмеді [5.
63б]. Айта кету қажет,
1993 ж. қарашасында ұлттық ... ... ... ... ... ...
қабылданатын үйымдардан
тәуелді болды. Үкіметтің 1993-1995 жж. арналған
дағдарысқа қарсы ... ... ... ... атап ...
жеткенде-ақ белгілі
болды. 1994 ж. ортасында ... ... ... министрл
Қазақстан үшін 1994
ж. ... ... ... ... ... ... ...
өкілеттілігі артты.
Сол жылдары қазіргі уақытта ... ... ... ... салала
бойынша Қазақстан
14 жылға кері, яғни 1980 ж. деңгейіне ... ... ... ... ...
жетілдірудің 15 айға
(1994-1995 жж.) ... ... іске ... ... ...
мүмкіндік беру үшін ... ... ... ... ... ... .
дейін шегерудің амбициозды
міндеттерін алға тартты. Алайда, 1994 ... ... ... ... ... 1258
мөлшері 105 пайыз), ал
1995 ж. — 160,5 пайызды (орташа ... ... ... ... ... ..
ақша эмиссияның қысқартуға
негізделген қатаң ... ... ... ... болды. Экономиканы
монетизациялау коэффициенті
(ақша массасының ЖҰӨ-ге
қатынасы) 1995 ж. 5,4 пайызды ғана құрады.
Дамыған
елдерді айтпағанда, ... ... ... Латвия
Венгрия сияқгы өтпелі
экономика ... бұл ... 25 ... .
дағдарысы ушығып,
жаппай ... ... жол ... ж. басында республикамызда
реформаларды тереңдетудің 1996-1998 жж.
арналған ортамерзімдік
бағдарламасы қабылданды. Бұл бағдарлама ... ... ... ... ...
бұрын алдыға қойылған
міндетті — инфляцияның айлық деңгейін ... ... 9-12 ... ...
макроэкономикалық
тұрақтандырудың критерийі мен белгісі),
меже 1997 ж.
аяғына ... ... ... ... ... ...
бағдарламалардың
сәтсіздігінен туындады. Сонымен қатар, ... жаңа ... ... ... ..
біртіндеп орнатудың
әдістері күшіне енгізілу тиісті екендігі
кеш те болса,
түсінілді, сөйтіп
институционалдық ... ... ... .
ақша-несие саясатының
арқасында инфляцияның айлық ... ... ... 9-12 ... дей
критерийі мен белгісі),
меже 1997 ж. ... ... ... ... ... мүндай бәсеңдік өткен
бағдарламалардың ...... ... ..
қалыптастыруда нақты
бәсекелестікті біртіндеп орнатудың ... ... ... ... кеш те ... түйсінілді, сөйтіп
институционалдық
реформалау процестерінің
күрделілігі ... ... ... ... 19
иняфляцияның алғашқы
көзделген межесіне жетудің арқасында
қысқа мерзімдік
макроэкономикалық ... ... деп жар ... ... ... ... үлкендігі, салық саясатының
икемсіздігі, нақты
сектордың құлдырауы,
төлем дағдарысының асқынуы ... ... ... оның ... .
деп сипаттайды. 1998
ж. жалпы ішкі өнімнің құлдырауы 1991 ж. ... ... ал 1989 ж. ... 53,5 ...құрады. Соның әсерінен
оның орнын толтырудың
мүмкіндігі 2010 ... ерте ... ... ... пен
жөніндегі 1997 ж. есебінде ... ... ... бері ...
де, ол өміршеңдігін
жоғалтқан жоқ. ... ... ... ... ... ... а
өндеуші өнеркәсіп
рөлін күшейтуге бағытталған. Индустриалды-инновациялық
стратегия бойынша
2010 ж. белгілегендіктен, осы тұжырымның ... ... ... ... ...
ғалымдардың іскерлік
белсенділіктің циклдік толқуын мойындауы
үлкен ықпал
етті. ... ... ... ... ... ...
мамандарымыз (қысқа
мерзімдік макроэкономикалық ... ... құру тек да ... еді. ... ... уақытта ұлттық
шаруашылықгар мен
әлемдік шаруашылық қозғалысының жалпыға
ортақ формасы
ретінде экономикалық
дамудың циклділігі ... Цикл ... ... ..
(фазаларын) бейнелейді
және шиыршық (спираль) бойымен дамудың
өзегіне
(трендіне) байланысты
макроэкономикалық ... ... ...
бірі. Ағылшын ғалымы
X. Кларк тұңғыш рет ұзын ... ... ... оның
жерлесі В. Джевонс
толқынды ... ... үшін ... ...
туындайтын кезендік ... ... ... ... ... .
аударды.
Н.Д. ... С. ... А. ... отандық М. Кенжегузин,
Ж.
Кулекеев, А. ... ... ... ... жалпы
қорытындылары циклділікке
қарсы реттеудің және тұрақтандыру ... ... ... ... .
төрт жыл) мен республика
экономикасы дамуындағы ауыткулардың
терендігі мен
ұзақтығы жөнінен әртүрлігі
қысқа мерзімді тұрақтандыру жөнінде
ғана ... ... ... ... ... даму
ретінде жинақтау нормасының
артуы. Сыртқы сауданы ырықтандыру, Дүниежүзілік
сауда ұйымына мүше ... ... ... үшін ... баст
макроэкономикалық
көрсеткіштердің өзгеру қарқынын нақты
фактілер негізінде
алдыға ... ... ... ... ... 200
салалары нарықтық
бәсекелестікке төтеп беретіндей қарқын
ала алмай отыр.
Сондықган бөл ... ұзақ ... ... оң ... ..
инвестициялық ... ... шикі ...
пайданың есебінен
қаржыландырып ... ... ... тиім
жақтарынан, келешек
тұрғысынан бұрыс жақтары басым. ... ... ... ... ... оры
астарлау тұрғысынан
экономиканың бекем өсу ... ... ... соңғысының негізгі
шарты ретінде ... ...... ... айту ..
уақытта инфляцияның
ауыздықталуының және шикізат нарығында
оңтайлы ... ... ... ... жандан
байқалады, солардың
арқасыңда 2000 ж. бері экономикалық өсу ... ... ел үшін ... ... даму ерекшеліктеріне
байланысты
экономикалық өсуді
бастауға ... ... ... ... үшін ол ... жж. ... ... аркасында қаржы секторы
өрістеді де, нәтижесінде
1999 ж. ... ... ... ... өндіру) көтерілуіне
әкедді. Жоғарыда атап кеткеніміздей,
өндеуші
салаларымыз ... ... ... сапалы
қолға алмаудың салдары
ауыр болмақ.
Инфляцияны ... ... ... ... ...
қалыптың деп ... ... ... ... ... ... ең
пайыз шамасында болуы
тиіс. ... ... ... ... ... 9 ..
деректер бойынша 8-12
пайыз ... ... ... ... ... ...
оның 10 пайыздық мөлшерін ... ... сол ... де, .
тигізбей қоймайды.
Сонымен қазіргі уақытта ... ... ... ... ... ..
тұрақтандыру орнатылды.
Бұл — ... ... тән ... ... ... Алды
тұрғысынан ұзақ мерзімдік
макроэкономикалық тұрақтандыруға қол ... түр. Бұл ... ... ... ... ... ...
шарты және өркениетті
нарықтық қатынастарға өтудің ... ... ... ... әлеумет
сенеміз.
2.2 ҚР-дағы қазіргі
экономиканың ... ... ... ... ә
байланыстардың қиылысында
орналасқан Қазақстан өткен ... мен ... ... ... көп
көлемі жағынан 9-шы
орынды алатын, халқының саны 16 миллионнан ... ... ... ... ...
бірқатар ... ... және ... ...
аймақтағы тез экономикалық
өсуді бастан өткізді. 2000 ... ... ... ... ... ... 8
басқа мемлекеттердің
барлығынан да озып ... ... ... ... ... ... қ
2001 жылы ЕО-тағы нарықтық
экономикалы елдің мәртебесі ұсынылған
ТМД-ғы
алғашқы ел ... 2002 ж. ... ... ... ... ... ... сау
айырбасталымдылығы,
жалақының нормалары, шет елдік инвестицияларға ... ... ... жә
қыркүйек айында Қазақстан ... ... ... ... ...
2005 жылдың қаңтар айында
Экономикалық әріптестік және Даму ... ... ... тәуекелдер тобының
5-нен 4-ге дейін ... ... ... тәуекелін бағалауды
өзгертті.
БҰҰ-ның, өмір сүру
деңгейінің әлемдік
рейтингінде келтірілген деректері бойынша,
Қазақстандағы
білім беру деңгейі ... ... ... ... ... 72 елінің
арасында білім беру
деңгейінің индексі бойынша Қазақстан
жаңа мың ... 35 ... ... Және де бұл... ... ... ... Швеция, Люксембург,
Сингапур сияқты дамыған елдерін ... ... ... мен ... ..
Соңғы 3 жыл (2007, 2008,
2009) ... ... ... ... ... ...
қарқынмен өсіп ... ... он ... ... орташа өсу қарқыны
19,1 %
құрай отырып (әлемдегі
ең жоғары көрсеткіштердің бірі), ... ... 2009 жылы 109,1 ... АҚШ ... ...2008 ...
млрд. АҚШ долл. асатын
әлемнің жетекші 35 елінің ... ... өнім ... көлемі 2009 жылы 71,2 млрд.
АҚШ долл.
құрады және 2008 жылмен
салыстырғанда (47,8 млрд. АҚШ ... 49,1% ... ... ... көп
млрд. АҚШ долл. сомасында
(15,6%) ... ... ... ... негізг
көлемінің 16,7%), Швейцария
(15,8%), ... (10,8%), ... ...
Жалпы экспорт көлемінде
2009 жылы ең көп үлес ... ... ... ... ... метал
- малдардан және өсімдіктен
алынған өнімдер, дайын азық-түлік тауарлары
(4,2%),
- химиялық және ... ... ... ... ... (
мен пластмассаны қоса)
(3,5%),
- машиналар, құрал-жабдықтар,
көлік құралдары, аспаптар және аппараттар
(1,8%).
Қазақстан нарығына
импорттың көлемі 2009 жылы 37,9 ... АҚШ ... және 2008 ... ... (32,8 ... АҚШ...
Импорттық өнімнің
негізгі жеткізушілері: Ресей Федерациясы
(жалпы ... 36,3%), ... (12%),
Италия (3,3%), Франция
(2,1%) болып табылады.
Жалпы импорт көлемінде
2009 жылы ең көп үлес ... ... ... ... ... құрал
(40,8%),
- минералдық өнімдер
(15,8%),
- металдар және олардан
жасалған ... ... ... және ...
мен пластмассаны қоса)
(10,5%),
- малдардан және ... ... ... ... ... ... а
Қазақстанның БСҰ-на
жұмыс тобының мүдделі мүше-елдерінің
қатысуымен
енуі жөнінде келіссөздер
жүргізілуде. Жалпы ... ... ... ... жеті ...
бойынша, келіссөз
үдерісінің елдің БСҰ-ға болашақ мүше
болуының өлшемдерін
жан-жақты талқылаудың
арнасына ... ... ... деп ... .
шет елдік инвестициялар
үшін ең тартымды елдерінің қатарына кіреді.
Тікелей
шет елдік ... ... ... ... ... Қаза
Республикасы 2008 жылы
141 елдің арасынан 23-ші орынды ... ... «Doing ... Банк
ішінде жоғары қарай
он ... ... ... ... шет ... ...
көзі ретінде ЕО елдерімен
бірге, Орталық Азия экономикасына құйылған
барлық
капиталдың шамамен
80 % құрайды.
Қазақстан Республикасы ... ... ... бойын
2009 жыл аралығындағы
қоса алғандағы ... ... шет ... ...
166 млрд. АҚШ долл. құрады.
2009 жыл ішінде ... ... ... 19,8
млрд. АҚШ долл. құрады.
Қазақстанның негізгі
инвестор – елдері: АҚШ – 32 ... АҚШ ... ... ... ... ...
АҚШ долл. (18.1%), Ұлыбритания
– 14.1 ... АҚШ ... (8,5%) ... ..
құрылымында тікелей ... ... ... ... ... ме
ақ қаржылық делдалдыққа
– 15,7% (2,9%). ... ... 2009 ... ... .
сондай-ақ экономикалық
және саяси тұрақтылықпен қолдау көрсетілетін ... ... ... ... .
негізгі факторлардың
бірі ... ... ... ... ... ресур
айналдырады. ҚР Индустрия
және сауда Министрлігінің бағалауы ... ... және ... шека
нарықтары жарты миллиардтан
астам адамды қамти алады.
Қазақстандағы инвестициялық
қызметті жүзеге асырудың құқықтық ... ... 8 ... ... ...
Заңымен реттеледі,
ол өтпелі экономикалы елдердегі ең үздік
заңдардың бірі
ретінде танылған.
Бұл ... ... ... ... ... барлық кепілдіктері
көзделген, мысалы, табыстарды
пайдаланудың кепілдіктері,
мемлекеттің қарамағына алу және ... ... ... ... тұрақтылы
басқалары. Сондай-ақ,
Заң Қазақстан экономикасының ... ... ... асы
шараларын да көздейді,
олар ... ... ... шет ... ... т
2011 ж. 15% ... ... ... Бұл Қазақстанның инвестициялық
тартымдылығын недәуір ... ... ... ... ... ..
жоғары.
Жергілікті заңнамамен
қатар, қазіргі ... ... ... ... ынтала
қорының деңгейімен
әлемде 9-шы орынды иеленеді. Оның алдында
тек ... ... ... ... БАӘ, ...
Республиканың әлемдік
барланған қорлардағы үлесі мұнайдың
3,2% және ... 1% ... ... ... және..
деректері бойынша,
мұнайды өндіру, газ конденсатын қоса
алғанда, 2009 ... ... ... ... және газ... ... алдыңғы жылмен
салыстырғанда 5%-ға
артты. Мұнайдың таза экспорты 62.8 миллион ... 12,3 ... ... ... .
дизель отыны – 3 898,0
мың ... ... – 3 134,7 мың ... ... ... мың ... ... Қа
Тауарлық газды ... ... 16,1 ... ... м құрады. Республика
облыстарының табиғи
газды тұтынуының көлемі 8,9 млрд. текше
м. құрады, ... ... ... ... 3,9% .
бойынша республиканың
жер астындағы газ сақтау қоймаларындағы ... ... 1,9 ...
өндіруді 2010 жылы 80
млн т ... және 47 млрд м3 ... ... ... ал
2015 жылы – сәйкесінше,
130 млн т және 50 млрд м3 ... ... ... аудандары, оларда
172 мұнай кен орны және 42
конденсатты кен орны
орналасқан (соның ішінде 80 ... ... ... ... ... 62% алып жатыр. Қазақстандағы
мұнайдың негізгі
қорлары (90% астамы)
аса ірі 15 кен орнында шоғырланған – ... ... ... ... ... ... ...
Солтүстік Бозашы,
Әлібекмола, Прорва Центральная және Восточная,
Кенбай,
Королевское, жартысы
– аса алып ... және ... ... кен орындарында.
Мұнайгаз қорларының
молынан болуымен қатар, Қазақстан әлемде
хромның
қорлары бойынша бірінші ... ... ... ... – екінші орында,
мырыштың қорлары ... – ... ... ... ...
алмастарды да экспорттайды.
Ауыл шаруашылығы 2009
жылы Қазақстанның ЖІӨ-не 7 ... ... ... ... Астық және үй малы
– ауыл шаруашылығы өндірісі өнімінің
негізін құрайды. Ел
аумағының шамамен 85%-ы ауыл ... ... ... ... жұмыс күшінің 47%-ы
аграрлық секторда жұмыспен
қамтылған. ... ... мал ... – ауыл ... ... ... Мал шаруашылығының
басты өнімдері – сүт өнімдері, тері, ет ... ... ... ... ... ... арп
Тұрақты валютаның
негізгі көзі ... ... ... саудасындағы жетекші
тауарлардың арасынан орын алады. ҚР Ауыл
шаруашылығы министрлігінің ... ... ... аст
экспорттаушы әлемдік
8 елдің ... ... ал ... ... ... 2
жылы әлемде бірінші
орынды иеленді. Астықтың ... ... ... АҚШ, Канада, Австралия,
Еуропалық Одақ, Ресей, ... ... ... ... алда ..
өнімнің 15,6 млн ... ... 6 млн ... ... ... ... ұнды ... т
долларын құрады. Жалпы,
соңғы 3 ауыл шаруашылығы маусымында астықтың
орташа
жылдық ... 17,4 млн ... ал ... ... ұнды астыққа балама
түрде есепке алғанда
– 8 млн ... ... ... ... 2007 ... о
экономикалық тез өсуіне
жаһандық дағдарыс қолайсыз әсер етті.
Капиталдың
құйылуының төмендеуі, ... және ... да ...
2009 жылы өсу қарқынының
2-3 % ... ... ... ... ... ретінде, Қазақстанның
үкіметі қаржылық секторды
тұрақтандыру және
ауыл ... ... және ... қоса ...
қолдау жолымен жаһандық ... ... ... ... ... ж
Ағымдағы экономикалық
саясаттың басым ... – бұл ... атап ... ... ... ... .
үшін өндірістің басқа
салаларын нығайту.
Қазақстанның экономикасы,
2009 жылғы негізгі ... ЖІӨ – 135 ... ... ... – 84 ... ... 2,1 %)
- ... капиталға инвестициялар
– 31,7 млрд.USD (өсім 4,6%)
- Орташа жалақы – 59
722 теңге
- Елдің ... ... ... ... ... – 46,7 ... қаржыландыру мөлшерлемесі
(%) -10.5
- Тікелей шет елдік
инвестициялар, 2008 –19.8 ... АҚШ ... ... ... айна
- 283744 заңды тұлға тіркелді
Анализдің нәтижелері ... БҰҰ ... ... ...
Бұл әлемдік сұранысқа
және бағаның маусымдық ... аса ... ... ...
беріп отырған мүмкіндіктерді
біздің халқымыздың ... ... ... ақша .
номиналды жалақысы
26,7 мыңға жетті.
«Сыртқы сауда мен ... ... ... – ... ... оң
көрсеткіштері», - деді
президент. Тек бірінші жартыжылдықта
ғана ... ... ... ... өсіп, 14,2 млрд. долларды
құрады. Негізгі
капиталға құйылатын
инвестициялар 12%-ке өсті. [24, 15б.]
2000 жылы ... ... ... ел ... ... ал
соңғы бес жыл ішінде
ел экономикасы тұракты түрде өсу ... ... ... ... ... 1999 жылдан бастап 62%-ға
өсіп, 5 542 миллиард
теңгені құрады, бүл
ретте жан басына шаққандағы жалпы ішкі
өнім 3 260 ... ... Осы ... ... ...
Казақстанның экономикасына
2009 жылы 1530 миллиард теңге тартылды. 2008
жылмен салыстырғанда
инвестиция ... 5 ... ... бұл .
тұрақтылығын жоғары
бағалаудың куәсі.
Сыртқы сауда айналымының
көлемі 2005 ... ... 3 ... ... 2008 жылы ол 7 ... ... астам оң салъдомен ... АҚШ ... ... ...
құрылған Ұлттық қорда
5 миллиард 300 миллион АҚШ ... ... ... ... ... алтын-
АҚШ долларынан асады.
Казіргі кезде Қазақстан
үшін ... ... бірі — ... ... кұру ... табылады. Ел ДСҰ-ға
кіруге және өндірісті
әртараптандыруға
ниеттеніп отыр. Орта ... ... ... ... ... ... 5
қазақстандықтар үшін
өмір сапасының жаңа жоғары стандартын ... ... ... ... ...
оған қол жеткізуге ... Ел ... қоры ...
2008 жылмен салыстырғанда
көмірсутегі шикізатын өндірудің көлемі
225
пайызға ұлғайды, ал
осы кезеңде оны ... ... ... 1,3 ... ... ..
миллион тонна — темір
рудасын, 4,5 миллион ... — ... 500 мың ... мыс пен ... ... ... марганец, күміс және
фосфат өндіруден
мемлекеттердің алғашқы
әлемдік дюжинасына кірді.
Ауыл шаруашылығы ... 2008 ... ... .
соңғы бес жыл ішінде
Қазақстан 5.5 миллион тоннадан ... ... ... оның ...
Сонымен қорыта келе
біз соңғы 3 жыл негізінде жасалған сараптамадан
қай
саладан болмасын экономикалық
өсу ... ... ... ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨСУДІҢ БОЛАШАҒЫ
Алдыңғы қатарлы халықаралық
қаржы институттары өте ұстамды ... ... құру мен ... ... банкі (ЕБРР) өзінің
сараптамасында 2011
жылы ТМД ... ... өсу 5,6% ... яғни алдыңғы жылмен
салыстырғанда, 2проценттік деңгейге
төмендейтінін анықтаған.
2010 жылы Қазақстанның, Ресейдің, ... ... ... ... ...
инвестициялардың
жоғары деңгейі бұл елдерге енді ... өсу ... ... ... ... Т
әртараптандыруға
аз ... ... ... ... ... ЕБРР ..
бірқатар ... ... ... көрсетсе, Қазақстан
экономикасын сол
баяғы бағада қалдырған.
ЕБРР-ге ... ... ... ... ... (
құраса, 2012 жылы 5,2% ... ... Және де атап ... жайт, біздің
еліміздің атауының
қасында «асыл» 8 саны тұр. МВФ сарапшылары
2010 ... ... ... ... ... ... ө
айтты. Мысалы, негізгі ... ... ... 2010 жылы ... ... құрады, бұл 2009 жылға
қарағанда, 10,6%-ке көп. ... ... 24,5 ... ... ...
сұраныс пен инвестициялық
ағымның ... ... ... ... 2010 жылы шетелдік инвестициялардың
40% пайдалы
қазбаларды табуға,
тағы 40% ... ... ... тек қана ... өңдеуші кәсіпорындарға
жұмсалған болатын. Өзінің экономикалық
өсуін тұрақтандырғысы
келетін мемлекет классикалық ... ... ... төрт «дөңгелегі»:
адамдық ресурстар, табиғи
ресурстар, ... ... және ... ба
тиіс. Өкінішке орай,
мұнай, газ және басқа пайдалы қазбаларды
иелене
отырып, Қазақстанның ... бір ғана ... ... келе ... бұл әдісті Канада
және ... ... ... ... ... ... т
құнмен жоғары технологиялық
өндірісті, кәсіпкерліктің ... ... ... ...
туралы заңдар қайта
қарастырылып жатыр. ... ... ... ... қарапай
беруді қысқартуды
көздеп отыр.
Дамуымыздың маңызды
алғышартына айналған қазақстандық ... ... ... ... б
лайықты бағасын алды.
Осылайша Қазақстан
қуатты да ... ... ... ... ... ... хал
Жасампаздық қуатымен
дүние жүзінде даңқы артқан Қазақстан
әлемді өз
жетістіктерімен таң ... ... ... ... және ... .
«Қазақстан 2020» стратенгиясында
ел басының қойылған міндеттеріне
байланысты 2014 ... ... ... 3 ... ... зау
реконструкцияланады
және бүкіл мұнай өнімдерінің түр-түрі
бойынша ішкі
қажеттіліктер ... ... ... басқ
дамыту болып ... Оның ... ... үш ...
Біріншіден, негізгі
салмақ еңбек өнімділігінің артуына түсірілуі
тиіс.
Ауыл шаруашылығындағы
еңбек ... ең ... және ... бір
50-70 мың долларды құрайды
екен.
Ауыл үшін өсу ... міне ... ... – 2014 ... ... ... ... кем дегенде екі есе
арттыру керек.
Бұл күрделі міндетті
аграрлық-индустриялық ... ...
жаңа технологиялар
мен ауыл шаруашылығындағы жаңа көзқарас
шеше ... ... ... ... оны ...
Екіншіден, елдің азық-түлік
қауіпсіздігін қамтамасыз ету.
2014 жылға қарай азық-түлік
тауарлары ішкі рыногының 80%-дан астамын
отандық тағам өнімдері ... ... ... бұл үшін ... ... экспорттық әлеуетті
іске асыру, бірінші кезекте бұл Кеден
одағы, Орталық Азия,
Кавказ бен Таяу Шығыс ... ... ... ... және ...
шекара” темір жол
желілерін салынып жатыр, олар іс жүзінде
біздің өнімдерге
Қытай мен Парсы ... ... ... жол ... Біз
Бізде қазірдің өзінде
бұл ... ... бар. Жаңа ... Астанада үш жаңа ғылыми
орталық құрылатын болады.
Өмір туралы ғылымдар
орталығы органдарды көшіру, жасанды жүрек
және
өкпе, бағаналы ... және ұзақ ... ... ... ... ... ... б
Энергетикалық зерттеулер
орталығы қайталанба энергетика, жоғары
энергиялар физикасы
мен техникасы мәселелерімен ... ... ... ...
және конструкторлық
бюро болып табылады.
Бұл біздің болашақ
дамуымыз үшін маңызды.
Банктерді ашық ... ... ... ... ... ... т
барынша мөлдір болуын
қатаң бақылауға алу керек.
Дағдарыс жағдайында
Ұлттық қор біз үшін ... бір ... ... Оның ...
болу.
Үстіміздегі жылдан
бастап республикалық бюджетке ... ... ... – 8 ... ... көлемінде бекітілетін
болады.
Бұл трансферт ең алдымен
индустрияландыруды жүзеге асыру мақсаттарына
бағытталуы тиіс.
Бюджетке Ұлттық қордан
ешқандай ... өзге де ... ... ... ... ... ... Ұлт
қарай 90 миллиард долларға
дейін өсуі тиіс, мұның өзі ... ... ... ... ... үстімі
әртараптандырудың
төмендегідей ... ... қол ... .
ға дейін ұлғаюы ... ... ... ... ... 2 есе, ... кем дегенде 4 есе артуы
керек.
ІЖӨ-нің энергия ... ... кем емес ... ... ... ... активтері
керек. 2015 жылдың өзінде-ақ
аграрлық ... ... ... 4-тен ...
құрылыс материалдарымен
қамтамасыз ... ... ... ... ...
еселенуін, химия өнімдері
өндірісінің үш еселенуін қамтамасыз
етуі керек.
2015 жылға қарай бюджет ... ... ... ... отырып,
жаңа жобалар есебінен
300-400 миллиард теңгеге өсіп шығуы тиіс.
2020 жылға қарай қалалық,
сол ... ... ... ... ... жасына дейінгі тәрбие
беру және оқытумен қамтылатын ... ... ... зор әлеуеті бар. Жеке
меншік
отбасылық балабақшалар
мен шағын орталықтар – бұл мемлекеттік
мекемелерге
балама.
Үкіметке ... ... ... ... ... ж
балаларды мектеп жасына
дейінгі оқытумен және тәрбиемен ... ... ... “
кірісуді тапсырамын.
2020 жылға қарай орта ... ... 12 ... оқыту моделінің табысты
жұмыс істеуі үшін
Үкімет барлық қажетті шараларды қабылдауы
тиіс.
Кәсіптік және ... ... беру ... ... ...
Жоғары білім ... ең ... ... ... ... .
Елдегі жоо-лар әлемнің
жетекші университеттерінің рейтингіне
енуге
ұмтылулары ... ... ... ... ...
жылға қарай елде енгізілетін
талдаулар, патенттер мен ... ... өз ... ... ... біз
мен ақы төлеу жүйесін
енгізуді ... ... ... ... ... ү
Дәрілердің 50%-ы біздің ... ... ... беру мен ... ... салаларындағы мемлекеттік
кәсіпорындардың қызмет ... ... ... ... ... ...
Саламатты өмір салты
мен адамның өз денсаулығы үшін ... ... – ... ... ... ...
2011 ... Азия ... үшін біз ... ... ... өңірлерді Астана мен
Алматыдан қалып ... ... ... дене ...
алғышарттар жасайтын
болады.
Туризм және ... ... ... ... елде ...
тиіс.
30%-ға дейінгі қазақстандықтар
бұқаралық спортқа тартылуы керек.
Осындай ... ғана біз ... көре ... ... ... ... д
Денсаулық сақтау нысандарын
салу және жабдықтау, кадрларды даярлау,
саламатты өмір салты ... ... ... кешені 2020 жылға қарай
ана мен бала өлімін
екі есе ... ... ... 30%-ға ... ...
Бұл ретте өмір сүрудің
күтілетін ұзақтығы 72 жасқа дейін ұлғаяды.
Осынау құрғақ ... ... ... ... аман алып ... өмірлері тұр. Бұл өте
маңызды мақсат. Біз оған ... ... ...... ... ... ..
деңгейі көлемінің
60%-ы ... ... ... ... ... ...
Біз өз ... ... ... ... ... ... ...
ға өсірілді. Әлеуметтік
жәрдемақылар орта ... 9%-ға ... ... ... ...
пайдалану шығындарын
төмендетумен және ресурс сақтаушы ... қоса ... ... ...
қажет. Шағын қалаларда
халықтың 100%-ы үшін сапалы су қолжетімді ... ... ... халықты
шаруашылық және агро-өнеркәсіптік
секторларға назар бөлуі ... ... ... ... талаптар
секторында да ... ... жөн ... ... ... 201
"Әлемдік тауар нарығында
оң баға динамикасы байқалатындығын ескере
келе
әлемдік мұнай бағасының
болжамы 2011 жылы бір ... 50 ... ... ... ... ...
ескеру ... ... ... ... 2010 жылы 2% ... өнімінің көлемі 3,3%-ға
өседі. Мұнай өндіру көлемі 2011 жылы
80 млн ... ... деп ... 2011 жылы ... $49,6 млрд, импорт
- $34,2 млрд көлемінде
болжануда.
Сондай-ақ, министрдің ... ... 2011 жылы 6 - ... ... ... жолдауынан туындайтын
іс-шараларға ... ...... 1,2 трлн ... ... ... Ұлттық қордан қосымша
124,3 млрд ... ... ... ... болжамы (трансферт
түсімдерінсіз) 103 млрд
теңгеге ... ... ... ... ... ..
салағы бойынша, 22,1
млрд ... - ... ... ... бойынша
түсімдер. Бұл ретте
жергілікті атқарушы билік органдарына
баспана ... ... ... ... ... ба
бюджет түсімдері 13,7
млрд теңгеге қысқарады деп күтілуде".
Сондай-ақ, Экономика
және бюджетті жоспарлау ... ... ... ... нақт
бойынша қалған бос
қалдық - 24,1 млрд ... ... ... ... ... ... 2
соның ішінде ішкі
нарықтан - 13,4 млрд ... ... ... - 13,2 ... тарту көзделген.
Жалпы ішкі өнімнің
өсімі 2011 жылы 1,5 - 2% құрайды деп болжануда.
Баяндалған жайлар ... ... ... ... жасалға
белсенді әрекеттер
болып табылды. Тәуелсіздік алып, ... ел ... ... ... ... .
экономика мен реформаларды
жүзеге асыруда Казақстанның зор нәтижелерге
қол
жеткізгенін көрсетеді.
ҚОРЫТЫНДЫ
Экономикалық өсу ... ... ... ... ... және
қызмет көлемінің өсу
түрінде көрсетілуі мүмкін. Экономикалық
өсуге ... тек қана ... ... ...назарға алынатындығы
маңызды болып
келеді. Номиналды
өзгерістердің көрсеткіштері ... өсу ... ...
экономикалық мәселелерді
шеше алатын өндіріс өсуін ... ... ... типтерін қарастырғанда,
экстенсивті типте
жұмыссыздық деңгейі
қысқарады, ... ... ... ... ...
және физикалық жағынан
да тозады. Біз жасайтын қорытынды: ... ... ... ... әлі
шарттарында бұл тип
тек қана ... ... ... ... ... ... б
типті ауыстырып, халық
шаруашылығын интенсивті даму ... ... ... ... ... ... т
болуына негіз ... ... ... ... ... салы
экстенсивті тип бүкіл
әлемнің ұлттық шаруашылық дамуына үлес
қосты. Осы
таңда ... ... ... ... ... түрд
типтің белгілерін
анықтауға ... олар ... ... қат
үйлеседі. Бірақ, ХХғ.
ортасынан ... ... ҒТР ... ...