Психология китап

 

2. Жетпей тұрған түсініктердітолықтырып жазыңыздар:

 

Жас ерекшелік психологиясының  бөлімдері.

1. Балалар психологиясы
2. Жасөспірім психологиясы
3. Жеткіншектер психологиясы

 

3. Эксперимент түрлері

 

1. Егіздер әдісі
2. Сауалнама
4. Өмірбаяндық әдіс

 

4. Детерминизм түрлері

 

1. Механистикалық
3. Психологиялық
4. Табиғи−ғылыми психологиялық

 

5. Адамның жеке дамуын суреттеуге бағытталған негізгі  терминдер (онтогенездегі)

 

1. Өмір уақыты
2. Өмірлік цикл

6. Адам жасының түрлері

 

 

2. Биологиялық жас
4. Психологиялық жас
5. Субъективті жас

 

7. Кестенің бірінші  бағанында теорияның атауы, ал екінші бағанда –авторлардың аты−жөні берілген. Сәйкестігін анықтап, авторларды дұрыс жазу қажет.

 

1	Рекапитуляция теориясы	З.Фрейд
2	Дамудың үш  сатылы теориясы	Л.С.Выготский
3	Екі фактордың конвергенция теориясы	С.Холл
4	Нормативтік сәйкестілік	Дж.Уотсон,Э.Торндайк
5	Үйрету теориясы	А.Гезелл, Л.Термен
6	психоанализ	В.Штерн
7	Жоғары психикалық функциялардың  пайда болуының мәдени тарихи теориясы	А.Н.Леонтьев
8	Іс әрекет сәйкестілігі	К.Бюлер

 

 

8. Жетпей тұрған ережелерді толытырып жазыңыздар:

 

8.1. Л.С.Выготский қалыптастырылған  психикалық даму заңдары.

А) уақытқа байланысты жас  шамасына қарай дамудың күрделі  ұйымдастыру заңдары

2)

3) жас шамасына қарай  дамудың біркелкі емес заңдары

Б) жоғарғы психикалық  функциялардың айрықша белгілері.

1. Орташалық
5. Жүйелілік

8.2 . А.Валлон негіздеген  психикалық даму теориясының  негізгі түсініктері.

1. Эмоция
3. Еліктеу

8.3.Ж. Пиаже бойынша  баланың ой өрісінің даму фазасы.

1. Сенсомоторлы
3. Формальды операциялар құрылымы

8.4. Д.Б.Эльконин бойынша  даму кезеңінің психологиялық  белгілері

1. Әлеуметтік даму жағдайы
2. Осы кезеңдегі негізгі жұмыс түрі
9. Сәйкестігін анықтап, түсініктерге дұрыс  анықтама беріңіздер.

 

Түсініктер	Анықтамалар
Детерминизм	Ұрық пайда болған кезден бастап, өмірінің соңында аяқталатын адамның  жеке дамуы
Филогенез	Даму теориясы,осыған сәйкес, тірі табиғаттың эволюциясы қатаң белгіленген бағытта  жүзеге асырылады, табиғаттағы бастапқы мақсатқа лайықтылық принципіне бағынады
Ортогенез	Түрлердің дамуы, өмірдің пайда болуын қоса есептегенде ақырғы уақытша  аралық, түрлердің туындауы, олардың  өзгеруі, дифференциация және сабақтастық, яғни қарапайымнан бастап, адаммен  аяқталатын барлық биологиялық эволюция
онтогенез	Психикалық құбылыстардың оларды тудыратын факторлардан заңды және қажетті тәуелділігі

 

10. Жеке өмірлік мақсаттарды талдау үшін тәжірибелік тапсырмалар.

 

1. 3 минут ішінде мына сұраққа жауап беріңіз: « Менің өмірлік мақсаттарым қандай?» 
2. 3 минут ішінде мына сұраққа жауап беріңіз: «Таяудағы үш жылда менің неге қол жеткізгім келеді?»
3. 5 минут ішінде мына сұраққа жауап беріңіз: «Ем қонбайтын ауруға шалдығуыма байланысты өмір сүруіме алты ай ғана уақыт қалғанын білсем,не істер едім?»
4. Жоғарыда жазылғандарды мұқият оқып шығып, өзіңіз үшін ең басты, ең маңызды деген үш мақсатты таңдаңыз.
5. Осы мақсаттарға жетуге шынымен де тырысасыз ба және оған жету қаншалықты сәтті (сәтсіз), осыған баға беріңіз.
6. Өзіңіздің өмірлік мақсаттарыңыз туралы жеке өзіңіз жиі ойланасыз ба, баға беріңіз.
7. Бала кезіңізде (4−5−6жасыңызда) қандай болдыңыз, есіңізге түсіріп, есте қалған эпизотты қағаз бетіне түсіріңіз.
8. Қазір қандайсыз, қазіргі күнделікті өмірлік  эпизодыңызды салыңыз.
9. Болашақта не күтіп тұр, сіз қандай боласыз, осыны қағаз бетіне түсіріңіз.
10. Сізге әсер еткен немесе тіптен, сіздің өміріңізді, тағдырыңызды өзгерткен өмірлік оқиғаларды есіңізге түсіріп, суреттеңіз.
11. Құндылық бағдарының өзгеруін анықтау үшін сауалнама жүргізіңіз.

 

1. Егер сізге жеке бақыт түсінігін бес сөзбен жеткіз десе,онда төменде келтірілген жауаптың қайсысын қолданар едіңіз? Өзіңіз ең маңызды деп тапқан жауапты 1 санымен көрсетіңіз, одан маңыздылығы сәл төмендеуді 2 санымен, ары қарай кете береді, осылайша 5 санына дейін.  Ал бұл сұраққа 10 жыл бұрын қалай жауап берер едіңіз (10 жыл бұрын өзіңіз үшін маңызды деп саналған  3−5 бақытты болу факторын көрсетіңіз).

 

Бақыт факторары:

• Белсенді жұмыс өмірі
• Қызықты жұмыс
• Материалды қамтамасыз етілген өмір
• Сенімді достардың болуы
• Бақытты отбасылық өмір
• Рахатқа, қызыққа толы өмір
• Еркіндік, тәуелсіздік
• Білімді, ой өрісті кеңейту
• Еліміздегі бейбіт жағдай
• Ар ұяттың тазалығы, адал өмір
• Қоғамдық белсенділік
• Ыңғайлы өмір, тыныштық
• Денсаулық
• Махаббат
• Бала сүю
• Билікке қол жеткізу
• Жаныңдағылардың құрметтеуі
• Шығармашылық
• Барлығы үшін теңдік
• Өнер
• Түрлі тәсіомен ақшаға қол жеткізу
• Мансаптағы табыс
• Адамдармен тіл табысу
• Сенім
• Басқалар....

2. Сіздің алдыңызда өмір баспалдағы тұр деп ойлаңыз, баспалдақтың ең  биігі −10 (ең жақсы өмір), төменде 0− өмір баспалдағының ең төменгі нашар сатысы. Сіз қай сатыда тұрсыз: а) 5жыл бұрын; б) қазір; в) 5жылдан соң.

11. Кестенің бірінші бағанында тітіркендіру тәсілдері, ал екінші бағанда жаңа туған нәрестенің шартсыз рефлекстері келтірілген. Олардың сәйкестігін табу керек.

 

 

1	Қатты жарық әсері	Иегі көтеріліп, оң қолы созылады,сол  қолы бүгіледі
2	Мұрын қырын жанай түрту	Баланың саусақтары бүгіліп, жазылады
3	Баланың басының тұсында шапалақ  соғу	Тізесі мен табаны бүгіледі
4	Баланың басын оңға бұру	Көздері жұмылады
5	Шынтақтарын екі жаққа жіберу	Бала басын көтеруге тырысады, аяқтарын созады
6	Саусақпен баланың алақанын басу	Қолдары бірден бүгіледі
7	Саусақпен баланың табанын басу	Аяқ башпайлары бүгіледі
8	Аяқ башпайларынан бастап, табанын  тырнағандай қимылмен өкшеге дейін  жүргізу	Аяқтың үлкен башпайы көтеріліп, қалғандары созылады
9	Түйреуіштің ұшын табанына тигізу	Көздері жұмылады
10	Жатқан баланы екі бетінен  көтеру	Көздері жұмылады

 

12. Баланың іс қимылының дамуындағы дұрыс реттілікті қалпына 

келтіріңіз:

 

      1)  Кудесін  көтереді;

2)  иегін көтереді;

3)  сүйеу арқылы отырады;

4) затты алуға ұмтылады, бірақ ала алмайды; 

5)  сүйемесе де отырады; 

6)  сүйеу арқылы тұрады, қарнымен жылжиды; 

7)  біреудің көмегінсіз  отырады;

8)  сүйемей ақ тұрады;

9)  затты қолымен алуға  ұмтылады;

10)  еңбектейді;

11)  екі қолымен қабырғадан  ұстап, жағалап жүреді;

12)  бір қолымен қабырғадан  ұстап жүреді.

 

13. Қалып қойған түсініктерді толықтырып жазыңыздар.

 

а) үш жастағы дағдарыс мінездемесі:

 

• Жағмсыздық
• Қырсықтық
• Наразылық, бүлікшілік
• Құнсыздану

 

       б) сәби  күніндегі және мектепалды жастағы  аралықта туындаған балалар ойынының  түрлері:

 

• Режиссерлік ойын
• Бейнелік рөлдік ойын
• Ережелері бар ойын
• Рөлдік (шығармашылық) ойын

 

в)  оқу ісінің компонеттері

• Мотивация
• Оқу операциялары
• Бақылау

 

г) мектепалды жастағы қабылдау мінездемесі

• Ұғыну
• Талдау

 

д) ой өрісіне байланысты мектепке бпруға дайын емес кездегі  баланың даму нұсқалары:

• Вербализм
• Үрейлік
• Ақиқаттан алшақтау

 

14. Ойлау қабілеті жүйесінің дұрыс реттілігін қалпына келтіріңіз:

1. Көрнекі бейнелік
2. Ауызша
3. Көрнекі әрекеттік

 

 

 

15. Түсінік (1 баған) пен оның анықтамасы (2 баған) арасындағы сәйкестікті көрсетіңіз.

 

1	Ғылыми әрекеттік ойлау	Баланың алдында ұқсас объект болмаған кезде есінде қалған бейнені қалпына  келтіру
2	фрустрация	Анасы кетіп қалған кездегі қатты  қорқыныш немесе мұңаю
3	Мектепке психологиялық тұрғыдан дайындық	Баланың өзінде бар бейнелермен жаңа әсерлерді байланыстыру қабілеті
4	рефлексия	Мәселенің шешілу жағдайдың нақты, физиклық өзгеріске ұшырауының, объект қасиетін пайдаланып көру  көмегімен жүзеге асырылатынын көрсететін ойлау түрі
5	Таным	Баланың өз әрекетін түсінуі,  яғни жағдайдың шарттарын талдау  тәсілдері  мен нәтижелерін  түсінуі
6	Қалпына келтіру	Ересектердің өмірін үлгі тұтатынбалалардың  өз бетіндік  әрекеті
7	Айрылысу үрейі	Мақсатқа жету жолында туындаған  қиыншылықтардың салдарынан орын  алған жағдай
8	Рөлдік  ойын	Еркіндік, ой өріс және мотивациялық саланың  жоғары даму деңгейін жорамалдайтын  күрделі білім

 

 

16. Жетіспейтін түсінікті толтырыңыздар:

 

1	Сәбилік кезеңдегі баланың жетекші  іс әрекеті
2	Мектепалды жасындағы баланың  жетекші іс әрекеті
3	Бастауыш сыныптық кезеңдегі баланың  жетекші іс әрекеті

 

 

17. Л.С.Выготский белгілеген жасөспірімнің жетілуінің үш  түрін ретімен анықтаңыздар;

Әлеуметтік, жыныстық, органикалық

 

18. Олардың түсінігі мен анықтамасын қажетті тәртіпте орналастырыңыздар:

Нақты Мен	Бұл мүмкін болған жағдайда субъектінің  болғысы келетін түрі
Мінсіз Мен	Бұл моральдық нормаларға сүйене отырып, субъектінің ойынша, болуы тиіс түрі
Динамикалық Мен	Қазіргі уақыттағы қзі туралы түсінік
Қияли Мен	Бұл субъектінің осындай болғысы  келген ниеті

 

 

 

ІСКЕРЛІК ТРЕНИНГІ

1. №1 іскерлік  тренингісі тапсырмаларын орындау үлгісі