Инвестициялар

 

Кесте 1

Қазақстан экономикасына 2002—2003 жж.  каңтар—қыркүйек  айларында түскен инвестиция ағымы

қаңтар-қыркүйек 2000 ж	344,0
қаңтар-қыркүйек 2001 ж	512,0
қаңтар-қыркүйек 2002 ж	671,0
қаңтар-қыркүйек 2003 ж	729,6

 

Қ.Р. Статистикалық. агенттік мәліметі

 

 

Қазақстан Республикасының Мемлекеттік бюджетіне түскен кіріс көлемі, еліміздің қаржы министрлігінің мәліметі бойынша 2003 жылдың соңына дейін 838,7 млрд тенгені құрады, бұл 2002 жылдық аталмыш кезеңімен салыстырғанда 26,2 % артық, ал шығындар мен несиелеу — 859,7 млрд теңгені құрады (35,1% артык).  Бюджет дефициті 21 млрд теңгені құрады [10].

Ел экономикасының приоритетті салалары мұнай мен  табиғи газ өндіру (негізгі капиталдағы инвестицияның жалпы көлемінін 44%), көлік және байланыс (19%), козғалмайтын мүлікпен операция (9%), өндеу өнеркәсІбІ (8%) болып табылады .

Екінші деңгейдегі банктердің экономика саласына салған кредиттік инвестицияны, ұлттық банктің мәліметі бойынша 2003 жылы 924,3 млрд. теңгені құрады, және олардын тұрақты өсуі байқалуда. Кредиттік салымдардың жалпы көлемінде ұзақ мерзімді кредиттік салымдардың үлесі 62,2%, шетел валютасы салымындағы үлес 54,9% құрады. Банк жүйесіндегі депозиттер көлемі 759,2 млрд. теңгені құрады, бүл 2002 жылмен салыстырғанда 36,4%-ке артық, оның ішінде түрғындардың депозиттік салымы 319,8 млрд. теңге болды, бұл 2002 жылымен салыстырғанда 36,7%-ке көп .

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

         Инвестиция – экономикалық дамудың жоғары және тұрақты қарқынын қалыптастыруды, ғылыми – техникалық прогресс жетістіктерін еңгізуді, инфра – құрылымды дамытуды көздейді.    

Табысқа: проценттер, роялти, дивиденттер, қысқа және ұзақ мерзімде инвестициялар бойынша жалдық төлемдер; қысқа мерзімді қаржылық инвестициялардың шығуының қаржылық нәтижелерін; ағымдағы құнымен есептелген, қысқа мерзімді инвестициялар бойынша жүзеге асырылмаған табыстар мен зияндар; қысқа мерзімді қаржылық инвестицияларды сатып алу және ағымдағы құнының ең төмендегі бағасы бойынша көрсету қажеттілігін жүзеге асыратын ағымдағы құнға дейін төмендеуі және құнының керісінше өзгеруі; мерзімді қаржылық инвестициялар құнының төмендеуі; ұзақ мерзімді қаржылық инвестициялар құнының сөзсіз төмендеуінен түсетін табыстар түріндегі инвестициялардан түсетін түсімдер кіреді. 

       Инвестицияны дамытуда ерекше рольді кәсіпорындарды қаржыландыруға және ұзақ мерзімге несие беруге мамандырылған салымдық банктер мен акционерлік қоғамдарды құру барысында шығарылған акциялардың мемлекеттік пакеттерімен айналысатын, кәсіпорындар акцияларын ауыстыру және оны сатумен айналысатын инвестициялық қорлар атқарады.      Сонымен қатар салым экономикалық өсудің негізгі бола отырып, елдің әлеуметтік дамуына жағдай жасайды. Осы айтылғандармен қатар инвестиция экономикалық дамудың жоғарғы тұрақты қарқынын қалыптастырудың, ғылыми-техникалық прогресс жетістіктерін өсірудің, инфрақұрылымдың дамытудың маңызды факторы болып саналады.

Қазақстан Республикасының  Президенті Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан - 2030» стратегиясында дамуымыздың сыртқы сипаттағы бірқатар мүмкіндіктеріне назар аударды. Біздің сыртқы мүмкіндіктеріміз ең алдымен еліміздің георафиялық, геосаяси және геоэкономикалық жағдайымен айқындалады – деді.

 

Қолданылған әдебиеттер

1. Бердалиев К.Б «Қазақстан экономикасын басқару негіздері», 

      Алматы – 2001.

2. Бейсенова М., Садықбекова А. «Кәсіпорын экономикасы», Алматы – 2002.
3. Банки Казахстана 2003 г. № 12, 26-30 бет.
4. Жатқанбаев Е.Б. «Аралас экономика негіздері», Алматы – 2000.
5. Жуков Е. Ф. «Деньги, кредит, банки», Москва – 1999 г.
6. Ихданов Ж.О., Орманбеков Ә.О «Экономиканы мемлекеттік реттеудің

      өзекті мәселелері»,   Алматы – 2002.

7. Қазақстан Республикасының Статистика  жөніндегі агенттігі. «Қазақстан Республикасының әлеуметтік – экономикалық дамуы» 1/2003 және 1/2004
8. Назарбаев Н. Қазақстан - 2030. Барлық қазақстандықтардың өсіп-өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-ауқатының артуы. Ел Президентінің Қазақстан халқына жолдауы.- Алматы - Білім, 1998 .-94 б.
9. «Қоғам және дәуір», ғылыми – сараптамалық, Алматы № 1, 2004
10. Мейірбеков А.Қ., Әлімбетов Қ.Ә. «Кәсіпорын экономикасы»,

      Алматы -   2003.

11. Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан 2030- стратегиялық бағдарламасы»,  А-1997
12. Радостовец В.К., Шмидт О.Т. «Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп»,

      Алматы – 2003.