Автор: Пользователь скрыл имя, 01 Ноября 2011 в 08:01, курсовая работа
Қазiргi металкескіш білдектер өңдеген бөлшектердi тек қана жоғарғы дәлдiктердi қамтамасыз етедi. Машиналар және құралдардың өте маңызды бөлшектерiн жауапты беттер микрометрлердiң еншiлерiндегi қателiгi бар білдектерде орындалады, беттiң кедiр-бұдырлығы жүзiншi алмас қайраудан аспайды. Машина жасаудағы дәлдiкке талаптары үнемi өседi, және бұл, өз кезегiнде, өте дәл білдек жасауды алдында жаңа есептердi құрады.
Кіріспе 4
1 Білдектің жалпы мінездемесі 5
1.1 Білдектің технологиялық мүмкіндіктері 6
1.2 Білдекте дайындаманы орнату тәсілдері 6
1.3 Білдекте кесу құралын тіркеу тәсілі 10
1.4 Өлшеу құралы 10
2 Білдектің қалыптасуы 11
2.1 Білдекте туынды түзулерді алудың тәсілдері 11
2.2 Білдектің кинематикалық құрамын құру 13
2.3 Білдектің үйлестіруі 15
2.4 Білдектің кинематикалық құрамының анализі 15
3 Білдектің техникалық мінездемесінің негізделуі 17
3.1 Шетжақты жоңғымен қара жоңу 17
3.2 Дискті жоңғымен қара жоңу 19
3.3 Шеткі жоңғымен жоңғылау 19
4 Басты қозғалыстың жетегінің кинематикалық есептеуі 21
4.1 Басты қозғалыстың жетегінің жылдамдық санын анықтау 21
4.2 Айналу жілігінің графигін құрастыру 21
4.3 Тісті доңғалақтардың тістер санын анықтау 25
5 Жетектің элементтерін есептеу 26
5.1 Біліктердің алдын-ала есептеуі 26
5.2 Тісті берілістің модулдерін есептеу 28
5.3 Тісті доңғалақтардың өлшемдерін анықтау 30
6 Тексеру есептеулері 31
6.1 Біліктің нақтылы есептеуі 31
6.2 Домалау мойынтіректерін таңдау 35
6.3 Оймакілтекті байланысты тексеру 36
6.4 Кілтекті байланысты беріктікке тексеру 36
6.5 Айналдырықты түйінді қаттылыққа есептеу 37
6.6 Айналдырықты түйінді дәлділікке есептеу 39
Қорытынды 42
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кесу
қуаты.
3.4
Шеткі жоңғымен жоңғылау
Жоңғы диаметрі:
Жоңғылаудың тереңдігі мен ені:
SZ
76 кесте бойынша [1, с. 403] анықтаймыз
SZ
=0,05 мм/зуб
Кесудi
жылдамдық - фрезаның округтық жылдамдығы:
,
,
,
,
,
,
,Т = 80 мин
Айналу
жиілігі:
Сила
резания.
Кесу
қуаты.
Жиiлiктердiң
табылған мәндерiнiң шпинделдiң
4 Басты қозғалыстың
жетегінің кинематикалық
есептеуі
4.1
Басты қозғалыстың жетегінің
жылдамдық санын анықтау
Айналдырықтың айналу жиіліктері геометриялық қатарды құрайды φ. Жиіліктің сатыларының саны – z.
Шпинделдiң айналу жиiлiгiнiң баспалдақтарының саны формула бойынша анықталады
(4.1)
мұнда
φ – геометриялық қатардың бөлiмi, фрезерлiк
станоктер үшiн тең 1, 41.
Шпинделдiң
айналу жиiлiктерiнiң мәнiн анықтаймыз
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
айн/мин;
4.2
Айналу жілігінің графигін
құрастыру
Құралған
құрылымы бар бас қозғалыс, өйткенi
қолдану көбейткiш құрылымның ерiксiз
келтiруiн 9-шы айналу жиiлiктерiнiң шпинделiне
берiлудiң мүмкiндiктерi үшiн 9-шы жылдамдықтары
бар жылдамдықтар қорабын жүзеге
асыруға мүмкiндiк бермеуге қабылдаймыз.
Құралған құрылым дәйектi түрде бiрлескен
топтық берiлулерi бар бiрлескен құрылымдардың
екi нақтылы түрiнен пайда болады. Бiрiншi
құрылым негiзгi, екiншi деп аталады - қосымша.
Ерiксiз келтiрудi структуралық формула
бас сияқты болады
Структуралық
формуладан сүйене құрылымдық торды
құрастырамыз. Тiк сызықтармен ерiксiз
келтiрудiң бiлiктерiн
4.1-сурет
– Негiзгi топтың құрылымдық торы
Станоктiң
бас қозғалысының ерiксiз келтiруiн
кинематиялық схемаға құрылымдық торды
қолдана кинематиялық схеманы құрастырамыз
шiре және. Кинематиялық схемада белгiсiз,
барлық тiстi доңғалақтар болғанша тiстi
доңғалақтардың зубьелерi сан өйткенi
бiрдей өлшемдi көрсетемiз.
4.2-сурет
– Бас қозғалыстың жетегінің кинематикалық
схемасы
Кинематиялық схеманы және құрылымдық торлар қолдана шпинделдiң айналу жиiлiктерiнiң графигi құрастырамыз. Берiлулердiң берiлiс қатыналарымен оны құрастыру үшiн берiлуге керек. Берiлiс қатыналарының тапсырмалары үшiн шарт 1:1-шi берiлулердi дерлiкшi болып табылады. Басқа жағынан, радиал өлшемдерiнiң кiшiрейтулерi құралмен сәулелердiң симметриялық орналастырылуына алып келген теңдiк қызмет көрсетедi.
Бас
қозғалыстың ерiксiз келтiруi үшiн
электр қозғағышын алдын ала таңдаймыз.
Қозғаушының қуаттылығын асты кесудi
процесстiң жүзеге асыруы үшiн қуат
барынша тиiсту үшiн керек, яғни.
N=1430 айн/мин, N=4 квт үшiн 100L4-шi қозғаушы
таңдаймыз.
Берiлулердi
берiлiс қатынасын анықтаймыз
4.3-сурет – Айналу жиілігінің графигі
4.3
Тісті доңғалақтардың
тістер санын анықтау
Тiстi
доңғалақтардың тістерін сандар [2 ] 4.2-4.5i
кестелер бойынша берiлулердiң табылған
берiлiс қатыналарынан сүйене теремiз.
; ; ; ; ; ; ;
5 Жетектің элементтерін
есептеу
5.1
Біліктердің алдын-ала
есептеуі
Екiншi бiлiктiң есептеуi
Бiлiкте
бұрау моментi формула бойынша
анықталады
(5.1)
мұнда – біліктегі қуат, кВт;
– біліктің минималды айналу жиілігі,
айн/мин.
Біліктің
қолданылатын қуаты
; (5.2)
мұнда - мойынтіректің жұптық ПӘК-і;
- тісті берілістің ПӘК-і;
х – сәйкес берілістер санына тең дәреженің
көрсеткіші.
Білік
диаметрі
(5.3)
мұнда
τ – бiлiктiң материалының берiктiк шегi
бұрауда, МПа. Болат үшін τ=15…20 МПа.
D
мәніне ең жақын стандартқа дейiн жуықтандырамыз..
5.2
Тісті берілістің модулдерін
есептеу
Модул
бiрiншi және соңғы тiстi берiлiстер үшiн
есептеймiз, яғни оның ең төменгi және максимал
мәнiн табамыз, аралық берiлу үшiн
модулдың аралық мәнiн аламыз.
Бiрiншi
тiстi берiлiстi модулдың есептеуi
; (5.4)
мұнда – модул берiлу iнiң тiстi доңғалақтарының зубьелерi иiлу берiктiгiнiң қамтамасыз етуi үшiн қажеттi;
z - берiлудегi тiстi доңғалақтың тістерін ең төменгi сан;
ψ - коэффициент, модулға тiстi доңғалақтың енiнiң тең қатынасына, ψ = 6…10;
y = 0,240…0,248;
- тiстi доңғалақтардың материалдың
айналмасының жiберiлетiн кернеуi.
Қыздыру
өңдеуiнiң жанында тiстi доңғалақтар
боқтады - жақсарту - маформула
бойынша анықталады
(5.5)
мұнда
–
тiстi доңғалақтардың материалының
қаттылығы.
(5.6)
мұнда – жүктеменiң динамикалылығының коэффициентi;
– жүктеменiң шоғырландыруын коэффициент.
Тек қана анықтауда есепке алынады
.
Коэффициент
тек қана үлген доңғалақтың округтық
жылдамдығының жанында
(5.7)
мұнда
z – берiлудегi үлкен доңғалақтың тістерін
саны.
Анықтаулар
үшiн бiз және табуға тырысқан модулдың
мәнi бiлуге керек. Доңғалақтың округтық
жылдамдығын өйткенмен анықталу
үшiнесептеулер үшiн 6 Н81дiң станогi
үшiн 2 тең станоктiң тiстi берiлiстерiн
модулдың мәнi аламыз.
м/с (5.8)
(5.9)
мұнда - модул берiлу iнiң тiстi доңғалақтарының зубьелерiн қалыпты кернеулерге арналған берiктiктiң қамтамасыз етуi үшiн қажеттi;
- жiберiлетiн шестерняның материалының түйiскен кернеулерi;
i - тiстi берiлiстi ең төменгi берiлiс қатынасы.
Қыздыру
өңдеуiнiң жанында тiстi доңғалақтар
боқтады - жақсарту - формула бойынша
анықталады
МПа (5.10)
мм (5.11)
Модулдың табылған екi мәндерiнен ең үлкен таңдаймыз, мм е m1=2дiң өйткенiсi.
Соңғы
тiстi берiлiстi модулдың есептеуi
5.3 Тісті доңғалақтардың
өлшемдерін анықтау
Мысал үшiн үшiн z1 тiстi доңғалағының параметрлерi есептеймiз z=43, m=2 мм.
Доңғалақтың
бөлгіш диаметрі
мм (5.12)
Доңғалақ
ұшының шеңберінің диаметрі
мм (5.13)
Доңғалақтың
бытқылдарының дөңгелегiнiң
(5.14)
Доңғалақ
ені
мм (5.15)
Өңге тiстi доңғалақтар сол сияқты есеп айырысады.