Информатика курысында office бағдарламалы

Қазақ инновациялық гуманитарлық-заң  университеті

Ақпараттық технологиялар  және экономика факультеті

Информатика және математика кафедрасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ЭЕМ-ДІ ПРОГРАММАЛЫҚ ЖАБДЫҚТАУ

пәнінен тәжірибелік  тапсырмалар жиыны

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Семей 2012 г.

 

МАЗМҰНЫ

 

№ 1 тәжірибелік жұмыс. Ms Excel электрондық кестесі. Электрондық кестеде қарапайым формулалармен жұмыс (1 сағат)

№ 2 тәжірибелік жұмыс. Ms Excel электрондық кестесі. Электрондық кестеде беттер арасындағы байланыс (2 сағат)

№ 3 тәжірибелік жұмыс. Ms Access мәліметтер қорын басқару жүйесі. Кестемен жұмыс. «Фонетика» мәліметтер қорын құру және қолдану (1 сағат)

№ 4 тәжірибелік жұмыс. Ms Access мәліметтер қорын басқару жүйесі. Кесте құру. Мәліметтер схемасын және форма құру (2 сағат)

№ 5 тәжірибелік жұмыс. Ms Publisher электронды баспа жүйесі. Қазіргі заманғы басылымдарға талдау жасау (1 сағат)

№ 6 тәжірибелік жұмыс. Ms Publisher электронды баспа жүйесі. Microsoft  Office Publisher-де жаңа құжат дайындау. Басылым құжатымен жұмыс жасау (1 сағат)

№ 7 тәжірибелік жұмыс. Ms Publisher электронды баспа жүйесі. Microsoft  Office Publisher программасында буклет жасау (1 сағат)

№ 8 тәжірибелік жұмыс. Графикалық редактормен жұмыс. Corel Draw графикалық редакторы (2 сағат)

№ 9 тәжірибелік жұмыс. Ms PowerPoint  презентациларды даярлау бағдарламасы. Дизайн шаблоны және түстер схемасы (1 сағат)

№ 10 тәжірибелік жұмыс. Ms PowerPoint  презентациларды даярлау бағдарламасы. Автомазмұн шеберінің көмегімен презентация даярлау (1 сағат)

№ 11 тәжірибелік жұмыс. Бүкіләлемдік желі Интернет. Internet Explorer браузерімен жұмыс негізі. Internet Explorer-мен жұмыс істеудің жалпы принциптері (1 сағат)

№ 12 тәжірибелік жұмыс. Бүкіләлемдік желі Интернет. Электронды пошта (1 сағат)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

№ 1 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС

 

Тақырыбы: Ms Excel электрондық кестесі. Электрондық кестеде қарапайым формулалармен жұмыс

 

Тапсырманың орындалу реті:

1. Төмендегі үлгідегідей үш кестені бір бетке құрыңыз

 

2. Бос ұяшықтарға сәйкесінше формулаларды жазыңыз:

• Тенге бойынша окладты есептеу үшін доллармен алатын окладты, доллар бағамы берілген ұяшықты пайдаланып есептейміз.
• Сыйақы пайызы келесідей есептеледі: егер жұмысшы барлық жұмыс кундерінде жұмыста болса, онда 100 пайыз, ал егер 14 күн мен 22 күн аралығында жұмыста болса, онда 50 пайыз, кез-келген басқа жағдайда 25 пайыз сыйақы алады.
• Сыйақыны теңгемен есептеу үшін тенгемен берілген окладты сыйақы пайызына көбейту керек
• Барлығы (тенге) бағанасын есептеу үшін келесі формуланы пайдаланмыз: (жұмыс күндерінің саны*оклад (тг.)/жұмыс күні)+сыйақы тг.
• Салық (тг.): Егер Барлығы (тг.) 50 000-нан кем болса, онда 13% әйтпесе 25% салық төлейді.   
• Қолға алатыны бағанын есептеу үшін келесі формуланы енгізіңіз: Барлығы – Салық (тг.)

3. Барлык есептеулер жүргізілген ұяшықтарда екі ондық белгісі бар денежный формат болуын қадағалаңыз.

4. Файлды «Еңбекақы» атауымен сақтаңыз.
5. Орындалған жұмысты оқытушыға тапсырыңыз.

 

 

 

№ 2 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС 

 

Тақырыбы: Ms Excel электрондық кестесі. Электрондық кестеде беттер арасындағы байланыс

 

Тапсырманың орындалу реті:

Екі беттен тұратын жұмыс кітабын құрыңыз.

1 бет. НАЧИСЛЕНИЕ

 

Кәсіподақтық және зейнеткерлік салықтарды окладтан 1 пайыз деп есептеп келесі формуланы пайдаланып есептеңіз: =$C3*0.01

Кіріс бойынша салықты 12% деп есептеп (минималды жалақы 75900 болғанда) келесі формуламен есептейміз: =(C3-E3-75900)*0.12

Қолға алатын сумманы  есептеу үшін келесі формуланы пайдаланыңыз:

=C3-D3-E3-F3.

 

2 бет. ДИАГРАММА

Әрбір жұмысшының жалақы мөлшерін пайызбен көрсететіндей етіп диаграмма құрыңыз. Ол үшін кестеден бірінші қажетті бағандарыды  ерекшелеп алыныз. Олар аты-жөні, қолға алатын сумма бағандары қажет. Диаграмма типі – объемная круговая. Диаграмма келесідей түрде болады:

 

 

Диаграмма мен кесте  арасындағы байланысты тексеру үшін кестенің ортасынан 1 жол қосып тағы бір адам жайлы мәліметтер қосып, диаграммадағы өзгерістерді қараңыз.

Орындалған жұмысты  оқытушыға көрсетіңіз.

 

 

№ 3 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС

 

Тақырыбы: Ms Access мәліметтер қорын басқару жүйесі. Кестемен жұмыс. «Фонетика» мәліметтер қорын құру және қолдану

 

Тапсырманың орындалу реті:

1. Мәліметтер қоры құрылымын жобалау. Мәліметтер қоры,  үш кестеден тұрады: Альбомы, Стили және Носители. Альбомы кестесіндегі сәйкесткендірілген өрістер басқа кестелер өрістерінің құраушысы болады.
2. Мәліметтер қорында бос кесте құру. Альбомы кестесін конструктор режимінде құрамыз. Ол кестеде альбомы, исполнитель, стиль және  носитель. Название альбома (альбомның атуы) өрісі – кілттік өріс. Стили кестесінде бір ғана өріс – Стиль. Ал Носители кестесінде Носитель өрісі бар. Бұл өрістер кілттік өрістер.
3. Мәліметтер қорын схемасын құру. Схеманы 49 суретке қарап құру қажет.
4. Кестелерге берілгендерді енгізу. Алдымен Стили және Носители кестелері толтырылады, одан кейін Альбомы кестесін толтыру қажет. Кесте (таблицы) режимінде немесе форманы енгізуді құру арқылыда кестелерді толтыруға болады.

Ескерту: Оқушыларға кестелердің  берілгендер ақпараттарын олардың  үй фонотекасы туралы толтыру пайдалы  болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

сурет.

 

5. Мәліметтер қорын  қолдану. Сұраныс және есеп (отчет)  құру қажет және мәліметтер  қорымен жұмыс істеуге арналған батырмалы форма құру қажет.

Ескерту. Студенттер жұмысты орындау барысында келесі практикалық жұмысты пайдаланғандары дұрыс және өздері үшін пайдалы.

Жұмыстың  барысы.

1. тапсырма. Жаңа бос мәліметтер қорын құрамыз.

Жұмыстың  тәртібі:

• Access программасын жүктеңіз. Ол үшін сіздің алдыңызда мәліметтер қорының басқару жүйесінің терезесі ашылады.
• Тышқанмен Новая база данных (жаңа мәліметтер қоры) нұсқасын шертіп, ОК батырмасын басыңыз. Кей жағдайда Access программасы жүктеліп тұруы мүмкін. Ол жағдайда Файл- создать базу данных (мәліметтер қорын құру) - ОК командасын орындаңыз.
• Ашылған Файл Новой базы данных (жаңа мәліметтер базасы) сұқбаттық терезесіндегі Имя файла (файл аты) өрісіне Фонетика атауын енгізіңіз.

• Создать (құру) батырмасын немесе Enter пернесін басыңыз.

Экранда негізгі элементтері  бар мәліметтер қоры пайда болады.

2. тапсырма. Конструктор режимінде Носители терезесін құрыңыз.

Жұмыстың  тәртібі:

• Таблица (Кесте) объектісін таңдаңыз.
• Создать (Құру) батырмасын шертіңіз.
• Новая таблица (Жаңа кесте) терезесінен Конструктор режимін таңдап, ОК батырмасын шертіңіз. Осы кезде конструктор терезесі ашылады.
• Өрістің атына- носитель деп, типіне – текстовое деп енгізіңіз.
• Носитель өрісін кілттік өріс ету қажет, ол үшін мәзірді осы өрістің атына апарып           - кілттік өрісті шертіңіз.
•       батырмасын шерту арқылы, кестені сақтаңыз.
• Ашылған сұқбаттық терезеге кестенін атын Носители деп енгізіп, ОК батырмасын шертіңіз.
• Кестені жабыңыз.

3. тапсырма. Конструктор режимінде Стили кестесін құрыңыз.

Жұмыстың  тәртібі:

• Создать (құру) батырмасын шертіңіз.
• Новая таблица (жаңа кесте) терезесінде Конструктор режимін таңдап, ОК батырмасын шертіңіз. Конструктор терезесі ашылады.
• Өрістің атын-Стиль, берілгендер типі- текстовое. Стиль өрісі – кілттік өріс. Кестені сақтаңыз.
• Ашылған терезеде кестенін атын- Стили деп енгізіп, ОК батырмасын шертіңіз.
4. тапсырма. Альбомы кестесінің құрылымын Конструктор режимінде құрыңыз.

Жұмыстың  тәртібі:

• Создать (құру) батырмасын шертіңіз.
• Новая таблица (жаңа кесте)  терезесінде Конструктор режимін таңдап, ОК батырмасын шертіңіз. Конструктор терезесі ашылады.
• Өрістің атын және типін 10 кестедегідей етіп жазыңыз.

Имя поля	Тип данных
Название альбома	Текстовый
Исполнитель	Текстовый
Стиль	Текстовый
Носитель	Текстовый

• Название альбома (альбом атауы) өрісін кілттік өріс ету қажет. Ол үшін мәзірді өрісітін атына апарып,         батырмасын шертіңіз.
• Стиль өрісі үшін Подстановка (орнату) торабын таңдаңыз. Басқару элементінің типі- Поле со списком (тұтасымен берілген өріс), жолдардың көзі- Стили.
• Носитель өрісі үшін Падстановка (орнату) торабын, басқару элементінің типі- Поле со списком(тұтасымен берілген өріс), жолдың көзі- Носители деп таңдаңыз.
•       -батырмасын шерту арқылы кестені сақтаңыз.
• Ашылған терезеде кестенін атын Альбомы деп енгізіп, ОК батырмасын басыңыз.
• Кестені жабыңыз.
5. тапсырма. Берлігендер схемасы бойынша байланыс құрыңыз.

 Жұмыстың  тәртібі: 

• Схема данных (берілгендер схемасы) батырмасын шертіңіз.
• Давление таблицы (кестелерді қосу) терезесі пайда болады. Бір уақытта Носители, Альбомы, Стили кестелерін белгілеп алып. Добавить (қосу) батырмасын шертіңіз.
• Дабавление таблицы (кестелрді қосу) терезесіндегі Закрыть (жабу) батырмасын шертіңіз. Схема данных (берілгендер схемасы) терезесінде кестелердің шартты түрі пайда болады.
• Носители кестесіндегі Носитель өрісіне тышқанды апарып, оны жібермей Альбомы кестесіндегі Носитель өрісіне дейін тышқанды апарып қою қажет. Тышқанды босатқан кезде Связи  (байланыс) сұқбаттық терезесі ашылады.
• Обеспечение целостности данных (мәліметтер тұтастығын қамтамасыз ету) белгісін қосыңыз. Егер өрістердің типтері бірдей болмаған жағдайда, бұл жұмыс орындалмайды.
• Каскадное обновление связанных полей (байланысқан өрістерді каскадты түрде жаңарту) нұсқасын қосыңыз.
• Каскадное удаление связанных полей (байланысқан өрістерді каскадты түрде өшіру) нұсқасын таңдаңыз.
• Создать (құру) батырмасын шертіңіз. «Бірге көп (один – ко многим)» байланысы пайда болады.
• Альбомы кестесіндегі Стиль өрісін тышқанмен жібермей апарып, Стили кестесіндегі Стиль өрісіне қойыңыз. Тышқанды босатқан кезде Связи (байланыс) терезесі ашылады.
• Обеспечение целостности данных (мәліметтер тұтастығын қамтамасыз ету)  нұсқасын қосыңыз. Егер өрістің типтері бірдей болмаса, бұл жұмыс орындалмайды.
• Каскадное обновление связанных полей (байланысқан өрістерді каскадты түрде жаңарту) нұсқасын қосыңыз.
• Каскадное удаление связанных полей (байланысқан өрістерді каскадты түрде өшіру) нұсқасын таңдаңыз.
• Создать (құру) батырмасын шертіңіз. «Бірге көп (один – ко многим)» байланысы пайда болады.
6. тапсырма. Қосымша кестелерді толтырыңыз.

Жұмыстың  тәртібі:

• Стили кестесін мына берілгендер бойынша толтырыңыз: поп, рок, блюз, авторская песня, романс, джаз, бит.

Носители кестесін келесі мәліметтермен толтырыңыз: кассета, компакт- диск, пластинка.

 

 

№ 4 ТӘЖІРИБЕЛІК ЖҰМЫС

 

Тақырыбы: Ms Access мәліметтер қорын басқару жүйесі. Кесте құру. Мәліметтер схемасын және форма құру

 

Тапсырманың орындалу реті:

«Ғылыми зерттеу  жұмысы» МҚ құру.

Келесідей екі кестемен мәліметтер қорын құру: Список және Группы.

1. Мәліметтер қорының бос кестесін құрастыру

Таблицы режимінде кестені құру. Список кестесінде 7 өріс болады (код, фамилия, имя, отчество, год рождения, образование, стаж работы по специальности, должность, номер группы). Номера групп және фамилии руководителей тем НИР Группы кестесінде  бағана түрінде жеке сақталады.

2. Мәліметтер қорының схемасын құру керек.

Бұл жағдайда кесте «один-ко-многим» байланысымен байланысқан. Яғни, Группы кестесінде әр мән бір рет ғана кездесуі мүмкін, Список кестесінде - бірнеше (бірнеше адамдар бір топтан болуы мүмкін). Байланысты бос кестелерде орнатуға болады. Егер кестелер толтырылған болса, байланыс және қасиеттер байланыстарын құруда қиындықтар болуы мүмкін. Екі кестедегі байланыс үшін кілттік өріс болуы керек. Список кестесінде - Код өрісі, Группы кестесінде - Группа өрісі.

 

3. Кестеге мәліметтер енгізу

Мәліметтер  енгізу үшін форма құрып, оны пайдаланамыз.

Жұмыс барысы

1 тапсырма. Группы кестесін құру.

• Таблица қосымшасын таңдаймыз.
• Создать батырмасын тышқанмен шертеміз. 1 сурет пайда болады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1 сурет.

• Режим таблицы қалдырамыз және ОК батырмасын шертеміз. Бос кесте пайдаболады, оның өрістері анықталмаған және атаулары жоқ. Өріс типтері енгізілген ақпараттарға байланысты автоматты түрде таңдалады.
• Поле 1 атын өзгертеміз. Ол үшін курсорды Поля 1 бағанасының кез келген ұяшығына қоямыз. Формат - Переименовать столбец командасын орындаймыз. Группа өрісінің атауын енгіземіз және  Enter пернесін басамыз.
• Поле 2 атын өзгертеміз. Ол үшін курсорды Поля 1 бағанасының кез келген ұяшығына қоямыз. Формат - Переименовать столбец командасын орындаймыз.  Руководитель   темы өрісінің атауын енгіземіз және  Enter пернесін басамыз (2 сурет).