Жапонияның экономикалық – географиялық сипаттамасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды

 

Жапон машина жасау өнеркәсібінің  қарқынды дамығандығын біз Жапон кемелері, фотоаппараттары, транзистор қабылдағыштары және тiгiн машиналарының әлем нарығында жоғарғы сұраныста болғанынан көре аламыз. Жапон автокөлiктерi, автобустар, жүк машинасы және темiр жол жылжымалы құрамы ғаламшардың 5 континенттерiнiң жолдарындағы тасымалдауларын жүзеге асырады.

Жапония iстеп шығарған электр генераторлары Азиядағы өнеркәсiптiк кәсiпорындарын, Африкаға, Австралия, Солтүстік және Оңтүстiк Америка елдерін үйлерін және өндіріс орындарын жарықпен, энергиямен қамтамасыз етедi. Жапон иiретiн және тоқымашы жабдығы Азия елдерi және басқа континенттердiң тоқыма өнеркәсiбін дамуына әсер етіп отыр. Электр аппараттарының өндiрiсi машина жасауды өте өскелең саласы болып табылады. Бұл саланың қиял-ғажайып тез өсуi елдiң энергетика және ауыр өнеркәсiбi үшiн қуатты электр агрегаттар керек болуы, сонымен бiрге тұрмыстық электроприборларына сұраныстың өсуі әсер етті. Электр аппараттары, электрондық өнеркәсiптiң өнiмдері негiзiнде Солтүстiк Америка, Азия және Еуропаға экспортталады.

Жапония шаруашылығының аса  маңызды ерекшелігі – оның халықаралық  экономикалық байланысқа айрықша кеңінен  тартылуында. Елдің нашар қамтамасыз етілуі — өз отыны мен шикізатының  жетіспеуінде, сондықтан оның 9/10 бөлігін  сырттан алады. Екінші жағынан, елдің  экономикасы дайын өнімдерді  экспорттауға төтенше тәуелді. Жапония  белсенді сауда балансына ие. Дүние  жүзінің көптеген елдері жапон фотоаппараты, бейне үнтаспалары, калькуляторы, сағатың  автомобилі мен мотоциклін сатып  алады. Жапония – барлық Азия –  Тынық мұхит аймағы елдерінің  басты сауда серігі. Жапон бизнесмендерінің айтатын сөзі – «сауда жасау немесе өлу». Соңғы кезде бұл ел тауар  экспорттаудан капитал экспорттауға көбірек ойысып барады. Жапондық тікелей инвестиция негізінен Солтүстік Америкаға, Еуропаға, Азияның басқа да елдеріне бағытталған.

Қуат және шикізат көздерінің дағдарысынан кейін, яғни 70-жылдардың  ортасында өнеркәсіп дамудың  революциялық жолына түсті. Ел импортқа тәуелді отын мен шикізатты қажет  ететін өндірістерді (қуат көзі мен  металға қатысты болып келетін) барынша азайып, ал ең жаңа ғылымға  тікелей қатысатын салаларды  барынша көбейте бастады. Ғылым  электроника, жұмыс техникасы, биотехнология  салаларында жетекші орынға ие болып, дәстүрлі қуат көздерін пайдалануға  кірісті. Жапония ғылымды қаржыландыру үлесі жағынан дамыған елдердің ішінде бірінші орын алады, ал ғылыми қызметкерлірдің саны жағынан ГФР, Ұлыбритания және Францияны қосып  есептегендегіден асып түседі.

 

 

 

Әдебиеттер тізімі

 

1. Иванов А.С. Мировой рынок автомобилей — в авангарде процессов гло бализации // Внешнеэкономический бюллетень. 2003. № 2.
2. Мир на рубеже тысячелетий (прогноз развития мировой экономики до 2015 года) / Под ред. В.А. Мартынова и А.А. Дынкина. М.: Новый век, 2001.
3. Мировая экономика: глобальные тенденции за 100 лет / Под ред. И.С. Королева. М.: Экономиста, 2003.
4. Погребняк Е.В., Кузнецов Б.В, Автомобильная промышленность России: состояние и перспективы. М,: Институт комплексных стратегических исследований, 2002.
5. Родионова И.А. Промышленность мира: территориальные сдвиги во второй половине XX в. М.: Московский лицей, 2002.
6. Смирнов Ю.В., Блинов A.B., Григорьев М.Н. Экономические проблемы зарубежного судостроения
7. А.И. Громов. Тойотизм. Новая форма организации труда и производства // География, № 28/99, с. 3—4. — Прим. ред.
8. Тойота-Сити — гнездо Тойотизма // География, № 28/99, с. 4. — Прим. Ред
9. Бок Зи Коу. Экономика Японии. Какая она ? – М.: Экономика, 2001
10. Ломакин В. К. Мировая экономика. - М.: Юнити, 2007
11. Николаева И. П. Мировая экономика. – М.: Проспект, 2006

под ред. Хасбулатова Р. И. Мировая экономика и международные экономические отношения. - М.: Гардарики, 2006

12. ВТО о развитии мировой торговли в 2007 г.// БИКИ. –2008. -№ 69
13. ВТО о развитии мировой торговли в 2007 г.// БИКИ. –2008. -№ 70
14. ВТО о развитии мировой торговли в 2007 г.// БИКИ. –2008. -№ 71-72
15. Инновационный потенциал Японии.// БИКИ. - 2009.-№82
16. На японском рынке сервисных роботов.// БИКИ. - 2009.-№20
17. Трудности японских продуцентов бытовой электронной техники.// БИКИ. - 2009.-№90
18. Укрепление позиций Японии на азиатском рынке.// БИКИ. –2008. -№
19. География: Дүние жүзіне жалпы шолу. ТМД елдері. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. / Ә. Бейсенова, К. Каймулдинова, С. Әбілмажинова, т.б. – Алматы: «Мектеп» баспасы, 2006. – 296 б., сур.
20. Социально-экономическая  география  зарубежного  мира  /  Под  ред. В.В. Вольского. — 1999.
21. Страны мира. Справочник / Под общей  ред.  Иванова.  —  М.:  изд-во

«Республика», 1999.

 

 

 

 

 

ҚОСЫМША А

Сурет 1. Жапония халық  санының диаграммасы

 

Сурет 2. Жапонияның жиынтық  ішкі өнім диаграммасы

 

 

ҚОСЫМША Ә

Сурет 3. Машина жсау секторында орташа тапсырыс көлемінің диаграммасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ҚОСЫША Б

Сурет 4. Жапонияның экономикалық белсенді

халқының диаграммасы (2011 жыл)