Мемлекеттік бюджетті теңестіру

6-тарау.  Ауданның (облыстық маңызы қаланың)  бюджеттінен қаржыландырылатын атқарушы органдардың стратегиялық жоспарларының жобалары мен бюджеттік өтінімдерді әзірлеу

32. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың)  бюджет шығыстарын жоспарлау  үшін жергілікті бюджеттiк бағдарламалардың әкiмшiлерi:

1) стратегиялық  жоспарлар жобаларын;

2) бюджеттiк өтiнiмдердi әзірлейді және мемлекеттік жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi органға ұсынады.

Ереженің  осы тармағында көрсетілген құжаттарға бағалау нәтижелері жүргізілген  жағдайда бағалау нәтижелері қоса беріледі.

33. Атқарушы органдардың жоспарлы кезеңге арналған стратегиялық жоспарларының жобалары жыл сайын Қазақстан Республикасының стратегиялық және бағдарламалық құжаттары және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әлеуметтік-экономикалық дамуының және бюджеттік параметрлерінің мақұлданған болжамы негізінде әзірленеді.

34. Бюджеттік  бағдарламалар ауданның (облыстық  маңызы бар қаланың) әлеуметтік-экономикалық  дамуының және бюджеттік параметрлерінің  болжамында жергілікті бюджеттік  бағдарламалардың әкімшісіне көзделген  бюджет қаражатының болжамды көлемі шегінде әзірленеді.

Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет шығыстарының болжамды көлемі осы Ереженің 29-тармағында айтылған шығыстар шегерімімен  базалық шығыстарға және жаңа бастамалар шығыстарына бөлінеді.

Тұрақты сипаттағы шығыстар, күрделі шығыстар, сондай-ақ бюджеттен бірлесіп қаржыландыру жағдайында басталған (жалғасып жатқан) бюджеттік инвестициялық жобаларға және концессиялық жобаларға жұмсалатын шығыстар базалық шығыстар болып табылады.

Мемлекеттік қызмет көрсетулер тізіліміне сәйкес мемлекеттік функциялар, өкілеттіктер және мемлекеттік қызметтер көрсетуге, сондай-ақ трансферттер төлеуге және жергілікті атқарушы органның басқа да міндеттемелеріне байланысты шығыстар тұрақты сипаттағы шығыстар болып табылады.

Жаңа  бастамалар шығыстарына:

кейіннен  жаңа бюджеттік бағдарламалар бойынша  қаржыландырылатын стратегиялық және бағдарламалық құжаттарға сәйкес әлеуметтік-экономикалық дамудың жаңа басым бағыттарын іске асыруға;

макроэкономикалық және әлеуметтік көрсеткіштердің өзгеруіне байланысты емес және іс жүзіндегі бюджеттік бағдарламалар шеңберінде бюджет қаражатын жұмсаудың қосымша бағыттарын (орындалатын мемлекеттік функциялардың, өкілеттіктердің және көрсетілетін мемлекеттік қызметтер көлемін кеңейтуді) көздейтін базалық шығыстарды ұлғайтуға бағытталған шығыстар жатады.

35. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың)  бюджет шығыстарының көлемі базалық  шығыстарға және жаңа бастамаларға  ауданның (облыстық маңызы бар  қаланың) бюджет комиссиясы мемлекеттік  жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті органның ұсыныстары негізінде жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің арасында бөледі.

Базалық шығыстар шығыстардың бар құрылымы мен болжамды макроэкономикалық  көрсеткіштер негізінде есептелген кезекті жоспарлы кезеңнің үшінші жылына арналған болжамды көлемдерді қоса отырып ағымдағы жоспарлы кезеңнің екінші және үшінші жылдарына шығыстардың бекітілген көлемі негізінде айқындалады.

Жаңа  бастамаларға арналған шығыстар жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің  арасында стратегиялық және бағдарламалық құжаттарда белгіленген облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың даму басымдықтарын, есепті қаржы жылының бюджеттік мониторинг нәтижелерін, есепті қаржы жылгы стратегиялық жоспарды іске асыру туралы есептерді, нәтижелерді бағалауды ескере отырып бөлінуге тиіс.

36. Бюджеттік  бағдарламалар әкімшісінің жаңа  бастамаларға арналған шығыстарды  жоспарлауы қосымша бюджет қаражатын  болу есебі сияқты бұған дейінгі  жоспарлы кезеңде ауданның (облыстық  маңызы бар қаланың) бюджет туралы мәслихат шешімінде бекітілген осы бюджеттік бағдарламалар әкімшісінің базалық шығыстар қаражатын бөлу есебіненде жүзеге асырылады.

37. Егер  жекелеген бюджеттік бағдарламалар  бойынша бұған дейінгі жоспарлы  кезеңнің екінші және үшінші  жылдарының шығыстар сомасы ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджеті туралы мәслихат шешімінде осы бағдарламалар бойынша бекітілген сомамен салыстырғанда өзгермейтін болса, онда осы бағдарламалар (кіші бағдарламалар) шығыстарының түрлері бойынша есептер жасалынбайды.

Осы бағдарламалар  шығыстарының түрлері бойынша есептер  тек қана үшінші жылға жасалады.

Егер  жекелеген бюджеттік бағдарламалар  бойынша бұған дейінгі жоспарлы кезеңнің екінші және (немесе) үшінші жылдарының шығыстар сомасы ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджеті туралы мәслихат шешімінде осы бағдарламалар бойынша бекітілген сомамен салыстырғанда өзгеретін болса, шығыстар түрлері бойынша есептер осы бағдарламаларға (кіші бағдарламаларға) жоспарланатын жоспарлы кезең жылдары бөлінісінде жасалады және ұсынылады.

38. Мемлекеттік  жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi орган жергілікті бюджеттiк бағдарламалар  әкiмшiлерiнің стратегиялық жоспарлардың  жобалары мен бюджеттiк өтiнiмдері  түскен күннен бастап он бес  жұмыс күнінің ішінде оларды  қарайды және олар бойынша ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясының қарауына енгізу үшін мемлекеттік жоспарлау жөніндегі жергілікті уәкілетті орган белгілеген нысан бойынша қорытынды дайындайды.

39. Мемлекеттік  жоспарлау жөніндегі жергілікті  уәкілетті орган стратегиялық жоспарлардың жобалары мен бюджеттік өтінімдерді олардың стратегиялық және бағдарламалық құжаттарға, ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әлеуметтік-экономикалық дамуының және бюджеттік параметрлерінің болжамына, Қазақстан Республикасының бюджет және өзге де заңнамасына, мемлекеттік қызметтің қолданылып жүрген заттай нормалары мен стандарттарына сәйкестігі мәніне қарайды, сәйкес келмеген жағдайда, жергілікті бюджеттік бағдарламалардың әкімшілеріне стратегиялық жоспарлардың жобалары мен бюджеттік өтінімдерді тиісті ескертулермен пысықтауға қайтарады.

Бюджеттік өтінім жасалуы мен ұсынылуы бойынша  Қазақстан Республикасы бюджет заңнамасының талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, мемлекеттік жоспарлау жөніндегі  жергілікті уәкілетті орган оны қарамастан жергілікті бюджеттік бағдарламалардың әкімшісіне қайтарады.

40. Жергілікті  бюджеттiк бағдарламалардың әкiмшiлерi  қайтарылған кезде стратегиялық  жоспарлардың жобалары мен бюджеттік  өтінімдерді пысықтайды және  оларды мемлекеттік жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi органға қайтарған күннен бастап бес жұмыс күннің ішінде ұсынады.

Жергілікті  бюджеттік бағдарламалардың әкiмшiлерi мен мемлекеттік жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi орган арасындағы келiспеушiлiктердi ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясы қарайды.

41. Мемлекеттік  жоспарлау жөніндегі жергілікті  уәкілетті органның стратегиялық  жоспарларының жобалары мен қорытындылары  ауданның (облыстық маңызы бар  қаланың) бюджет комиссиясы қарауына  енгізіледі.

Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясы жергілікті бюджеттік бағдарламалар әкімшілерінің бюджеттік бағдарламаларын мемлекеттік жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi органның стратегиялық жоспарларының жобаларымен, қорытындыларымен өзара байланыста қарайды және олар бойынша ұсыныстар әзірлейді.

42. Жергілікті  бюджеттiк бағдарламалардың әкiмшiлерi  стратегиялық жоспарларды ауданның (облыстық маңызы бар қаланың)  бюджет комисиясы ұсыныстарына  сәйкес келтіреді және ағымдағы  қаржы жылының 15 қыркүйегіне дейінгі мерзімде стратегиялық жоспарлардың жобалары мен бюджеттік өтінімдерді мемлекеттік жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi органға ұсынады. 

7-тарау.  Маслихаттың ауданның (облыстық  маңызы бар қаланың) бюджеті  туралы шешімінің жобасын әзірлеу 

43. Мемлекеттік  жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлеттi орган жергілікті атқарушы орган мақұлдаған ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) әлеуметтік-экономикалық дамуының және бюджет параметрлерінің болжамы және ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясының ұсыныстарын ескере отырып, жергілікті бюджеттiк бағдарламалардың әкiмшiлерi пысықтаған стратегиялық жоспарлардың жобалары негiзiнде жоспарлы кезеңге арналған ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет жобасын жасайды және оны ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясы қарауына енгiзедi.

Жоспарлы  кезеңге арналған ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет жобасын  қарау және айқындау ағымдағы қаржы  жылының 1 қазанынан кешiктiрілмей аяқталады.

44. Мемлекеттік  жоспарлау жөнiндегi жергілікті уәкiлетті орган жоспарлы кезеңге арналған ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджетінің жобасы бойынша ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет комиссиясы ұсыныстары негiзiнде жоспарлы кезеңге арналған ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджет жобасын әзірлейді және оны ағымдағы қаржы жылының 15 қазанынан кешiктiрмей ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органының қарауына ұсынады.

45. Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың)  бюджеті туралы мәслихат шешімінің жобасы Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 13-бабында көзделген бюджет құрылымы бойынша және Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 73-бабында көзделген талаптарды ескере отырып әзірленеді.

46. Жоспарлы  кезеңге арналған ауданның (облыстық  маңызы бар қаланың) бюджетінің жобасын жергілікті атқарушы орган Қазақстан Республикасы Бюджет кодексінің 75-бабының 1-тармағында көзделген тәртіппен ағымдағы қаржы жылының 1 қарашасынан кешiктiрмей тиісті мәслихатқа енгiзедi.

Ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) жергілікті атқарушы органы ауданның (облыстық маңызы бар қаланың) бюджеттің жобасымен бір мезгілде мынадай құжаттарды және материалдарды:

1) өңірдің  әлеуметтік-экономикалық дамуының  және бюджеттік параметрлерінің  болжамын;

   2) мемлекеттік органдардың стратегиялық жоспарларының жобаларын

4. жергілікті бюджет жобасына енгізілген шешімдерді ашып көрсететін тусіндірме жазбаны ұсынады.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

ҚОРЫТЫНДЫ 

     2006 жылы Қазақстан Республикасының  бюджет заңнамасына Ұлттық қордың жұмысы мəселелеріне қатысты біршама өзгерістер енгізілді. Ұлттық қордың қаражатын қалыптастыру жəне пайдалану тетігі айтарлықтай өзгерді.

     Ұлттық  қор:

     1) бюджеттік даму бағдарламаларын  іске асыру үшін Ұлттық қордан  республикалық бюджетке кепілдік берілген трансферттер түрінде (ағымдағы бюджеттік бағдарламалар экономиканың мұнайға жатпайтын бөлігінен аударымдар есебінен қаржыландырылады);

     2) Президент белгілейтін мақсаттар  үшін Ұлттық қордан республикалық  бюджетке мақсатты трансферттер түрінде;

3) Ұлттық  қорды басқаруға жəне жыл сайынғы  аудит жүргізуге байланысты шығыстарды  жабуға жұмсалады.

      Осылайша, Ұлттық қорды қалыптастырудың жəне пайдаланудың жаңа тетігіне сəйкес оған түсетін түсімдер бұрынғыдай мемлекеттік  бюджеттің кіріс жəне сол сияқты шығыс бөлігінде көрсетілместен Ұлттық қорға тікелей есептеледі.

      Ұлттық  қордан кепілдік берілген трансферттің мөлшері үш жыл бұрын белгіленеді, бұл неғұрлым жан-жақты ойластырылған  бюджеттік саясатты жүргізуге мүмкіндік  жасайды. Сонымен қатар кепілдік берілген трансферттің мөлшеріне Ұлттық қорды сақтауға мүмкіндік жасайтын жəне оның сарқылмауына жол бермейтін бірқатар шектеулер қойылады.

      2006 жылы мемлекеттік бюджеттің орындалуы  Қазақстан Республикасының экономикалық  дамуында оң процестерді сақтау, сондай-ақ қолайлы сыртқы экономикалық орта аясында жүргізілді.