Елімізде зағип адамдарды екіге бөліп қарастырады

Еліміздегі офтальмолог мамандарына келсек, бүгінде кадр жетіспеушілігі өткір мәселе болып отыр. Қазір республика бойынша 1000 дәрігер-офтальмолог жұмыс жасағанмен, 160 ауданға небәрі 129 дәрігерден ғана келеді. Сондықтан да 10 мың тұрғынға қажетті 0,7 дәрігердің орнына, небәрі 0,2-ден айналуда. Әсіресе, балалар офтальмологының тапшылығы айқын сезілуде. Егер Қазақстанда небәрі 167 балалар дәрігері болса, елді-мекендерде тек 6 маман ғана қызмет істейді. Жақсы бір жаңалығымыз, 2010 жылы Қазақ көз аурулары ҒЗИ-дың Астана қаласында филиалы ашылды. Бұл Қазақстанның солтүстік аймақтарындағы тұрғындарға қызмет көрсетуге үлкен мүмкіндік туғызып отыр.

– Ал елімізде көзі мүлдем көрмейтіндер саны қанша?

–  Республикада қазіргі уақытта ресми түрде 7 мыңнан астам мүлдем көрмейтін және нашар көретін балалар тіркелген. Республиканың 14 облысында 8 ғана мамандандырылған мектеп жұмыс істеуде. Ондай арнайы мектептер мен балабақшалардағы күрделі мәселелер – жалпы оқу негіздерінің нашарлығы, білікті мамандардың жеткіліксіздігі, қазақ тілінде оқитын балалар үшін коррекциондық бағыттағы бағдарламаның жоқтығы, үйден оқитын балалардың дайындықтарының жеткіліксіздігі (аттестаттарында 4-5 пән ғана) болып табылады. Соңғы жылдары республикада тифлопедагогика мамандығы бойынша бірде-бір маман дайындалған жоқ. Қазақстанның жоғары оқу орындарында көзі көрмейтін 2 адам, ал республикалық медицина колледжінде 16 адам массажист мамандығы бойынша оқиды.

– Институт еліміздегі көз аурулары ғылымымен айналысатын бірден-бір ғылыми мекеме. Ендеше, институт қандай жұмыстар атқарып, қандай жетістіктерге қол жеткізе алды?

– Қазақ көз аурулары ҒЗИ – еліміздегі байырғы бірден-бір ғылыми-практикалық, әрі офтальмология қызметіндегі негізгі орталық болып саналады. Мұнда көз ағзасы патологиясын емдеу және диагностика жасауда қазіргі заманғы жаңа әдістемелер қолданылып, енгізілуде. Сондай-ақ, ғылыми-зерттеу, емдеу-сауықтыру, ұйымдастыру-әдістемелік, әрі педагогикалық жұмыстар атқарылады. Соңғы жылдары диагностикалық мүмкіндіктер анағұрлым кеңейді.

Институтта кең көлемде көптеген хирургиялық емдеу жолдары жүргізіледі. Мәселен, ультрадыбыстық әдіспен катарактаны алып тастауды алайық. Егерде бұрын катарактамен ауырғандар оның жетілетін уақытын күтетін болса, енді жаңа технологияны қолдану нәтижесінде ауру туындаған кезінде операция жасауға болады. Суқараңғылықты жаңа хирургиялық әдіспен емдеу, торлы қабықтың ауруларын, екінші қайтара катарактаны, суқараңғы және т.б. көздің қан тамырлары ауруларын лазермен ота жасайды. Сонымен бірге, көз қылилығының күрделі түрлерін болдырмау үшін жетілдірілген хирургиялық техника, миопия мен көздегі әр түрлі рефракцияның аралас кездесуін (астигматизм) емдейтін жаңа әдістер, көз жарақатынан кейінгі операциялар, т.б. емдеу әдістері қолданылады. Яғни, институтта офтальмология диагностикасы мен емдеудің жаңа тәсілдері үздіксіз даму үстінде.

Жыл сайын институт көлемінде 4 мыңнан аса науқас жоғары мамандандырылған көмекті алады. Олардың елу пайызы бір көзі асқынған ауыр патологиялы науқастар. Жылына 5 мыңға жуық операция жасалынады. Республикада 2010 жылдан Бірыңғай ұлттық денсаулық сақтау жүйесі енгізілгені баршаға аян. Міне, осы жүйемен былтырғы жылы институтта 5007 адам ем алды. Осы жылдан бастап институтта күндізгі стационар бөлімі жұмыс істеп, онда Алматы қаласының мыңнан аса тұрғыны емделді.