Заключэнне
Рэлігійны
дыскурс як адзін з самых старажытных
тыпаў зносін уяўляе сабой сукупнасць
маўленчых актаў, якія выкарыстоўваюцца
ў рэлігійнай сферы. Рэлігійны дыскурс
займае годнае месца сярод іншых тыпаў
дыскурсу. Мэтай яго ёсць
наблізіць чалавека да Бога праз свядомае
разуменне маральнай і духоўнай каштоўнасці
веры. Больш блізкі шлях да душы чалавека
рэлігійны дыскурс мае
праз родную мову: Слова ёсць святым у
Бібліі, зневажаць роднае слова, матчыну
мову – вялікі грэх. Беларускамоўны рэлігійны
дыскурс рэалізуецца ў вусным і пісьмовым
маўленні праз сродкі масавай інфармацыі.
Моўна-стылёвы аналіз рэлігійнага
дыскурсу паказвае, што
прычыны яго недасканаласці хаваюцца
не толькі ў вялікай колькасці варыянтных
перакладаў рэлігійных тэрмінаў і неапраўданых
лексічных трансфармацый, а значна глыбей
– у адсутнасці перакладных і тлумачальных
слоўнікаў, а таксама слоўнікаў сінонімаў.
Такім
чынам, мы мяркуем, што паколькі беларуская
мова мае месца існаваць
ў святынях, яе выкарыстанне павінна быць
унармаваным, а не стыхійным. Бо менавіта
рэлігія можа стаць той урадлівай глебай
для яе развіцця, дапамагчы беларускім
вернікам, шануючы сваё мінулае, ўпэўнена
крочыць да зменаў. Гэта яшчэ ў XVI ст. выдатна
разумеў Францыск Скарына, які невыпадкова
першымі на родную мову пераклаў кнігі
Бібліі. Аднак
са скарынаўскіх часоў наша грамадства
дасягнула значных посьпехаў у сферы інфармацыйных
тэхналогій. Гэта выявілася і ў магчымасці
выкарыстоўваць электронныя сродкі стварэння,
захавання і апрацоўкі інфармацыі. З’явіліся
аўдыё-кнігі, электронныя бібліятэкі,
не кажучы ўжо пра праграмы працы з тэкстамі,
якімі карыстаюцца не толькі мовазнаўцы,
але і хімікі, і фізікі, і біёлагі звычайныя
школьнікі. Аднак здавалася б, самыя рапаўсюджаныя
праграмы не ёсць дасканалымі. А ў рэдактарскай
працы менавіта яны шмат у чым вызначаюць
паспяховасць вынікаў. Удасканаленне
праграм, што ўжо існуюць, распрацоўка
больш дзейсных, адаптаванне іх да ўжывання
ў дачыненні да беларускамоўных тэкстаў,
а таксама пашырэнне іх функцый для працы
з тэкстамі рэлігійнага
характару паспрыяюць унармаванню функцыянавання
беларускай мовы як у рэлігійнай сферы,
так і ў грамадскім жыцці.
Спіс
літаратуры да рэферата
Тэарэтычныя
крыніцы
- Аб праграме
"Правапіс". – [Электронны рэсурс].
– Рэжым доступу: http://pravapis.tut.by/a.php?Link=about – 22.12.08.
- Біблія беларуская
ў перакладзе Васіля Сёмухі. – [Электронны
рэсурс]. – Рэжым доступу: http://www.isuspan.com/b/Biblia_bel/ – 10.05.08.
- Біблія ў
беларускім перакладзе: праблема высокага
стылю. – [Электронны рэсурс]. – Рэжым
доступу: http://churchby.info/bel/183/ – 22.12.08.
- Бобырёва,
Е. В. Религиозный дискурс: ценности, жанры,
стратегии: (на материале православного
вероучения) : автореферат диссертации
на соискание учёной степени доктора филологических
наук: 10.02.19 / Екатерина Валерьевна Бобырёва;
[Волгоградский государственный педагогический
университет]. – Волгоград, 2007.
- Будзько,
І. У. Рэлігійны слоўнік старабеларускай
мовы / І. У. Будзько. – Баранавічы, 2003.
- Вежбицкая,
А. Сопоставление культур через посредство
лексики и прагматики / А. Вежбицкая. –
М., 2001.
- Вікіпедыя.
– [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://be.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D0%B5%D1%80%D1%88%D0%B0%D1%8F_%D1%81%D1%82%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%BA%D0%B0 – 22.12.08.
- Завальнюк,
У. Узняліся крыжы над святынямі / У. Завальнюк.
– Мінск, 1999.
- Канфесіі
на Беларусі (канец XVIII–XX стагоддзяў) /
нав. рэд. У. І. Навіцкі. – Мінск, 1998.
- Кот, С. О.
Дискурсний аналіз проповіді як морально-духовного
жанру словесности (на матеріалі православной
Різдвяноі проповіді) : автореферат диссертаціі
на здабуття наукового ступеня кандідата
філологічних наук: 10.02.02 / Кот Сергій Олександрович.
– Киів, 2006.
- Мусорын,
А. Ю. Хрысціянская тэанімічная лексіка
беларускай мовы праваслаўнага і каталіцкага
ўжывання / А. Ю. Мусорын // Беларусь і беларусы
ў прасторы і часе : зборнік да 75-годдзя
прафесара Адама Мальдзіса / пад рэдакцыяй
Сяргея Запрудскага, Аляксандра Фядуты,
Захара Шыбекі. – Мінск, 2007.
- Станкевіч,
А. Родная мова ў сьвятынях
/ А. Станкевіч // З Богам да Беларусі. –
Вільня, 2008.
- Фурс, В. У.
Польскамоўны ўплыў на беларускі пераклад
чатырох’евангелля ксяндза Вінцэнта
Гадлеўскага (1939) / В. У. Фурс // Сучасны стан
і дынаміка норм беларускай літаратурнай
мовы: Матэрыялы міжнароднай навуковай
канферэнцыі, Мiнск / Інстытут мовазнаўства
НАН Беларусі; нав. рэд. А. А. Лукашанец.
– Мінск, 2006.
- Хромчанка
А. Р. Канфесійная лексіка сучаснай беларускай
мовы. / А. Р. Хромчанка // Журналістыка-2004.
– Мінск, 2004.
- Чарота, І.
А. Беларуская мова і царква
/ І. А. Чарота. – Мінск, 2000.
- Шакун, Л.
М. Значэнне царкоўнаславянскай мовы ў
развіцці беларускай літаратурнай мовы
/ Л. М. Шакун. – Мінск, 1958.
Практычныя
крыніцы
- Бажэственная
літургія : дыск / пер. С. Гардуна.
- Біблія. Кнігі
Сьвятога Пісання Старога і Новага Запавету
/ пер. В. Сёмуха. – 2002.
- Голас душы.
– 2001. – №№ 11, 23, 35. – 2002. – №№ 1, 7-9, 14, 15,
38. – 2003. – № 15.
- Дыялог. –
1999. – № 12. – 2003. – № 2-3. – 2004. – № 4. – 2005.
– № 11. – 2006. – № 4. – 2008. – № 1.
- Каталіцкія
навіны. – 2005. – № 1. – 2007. – № 5. – 2008. –
№ 1.
- Наша вера.
– 2008. – № 1 (43).
- Наша вера.
– [Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://media.catholic.by/nv/n42/aboutus.htm – 22.12.08.
- Ойча наш
: малітоўнік / Мітрапалітарная камісія
па перакладу літургічных тэкстаў. – Мінск,
2000.
- Царкоўнае
слова. – 2007. – №№ 5-12. – 2008. – №№ 8, 9, 10,
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19.
- “Ave Maria”.
– 2003. – № 5-6. – 2004. – № 1-2. – 2005. – № 1-2.
– 2006. – № 1-2. – 2007. – №№ 3, 10.
- “Ave Maria”.
[Электронны рэсурс]. – Рэжым доступу: http://media.catholic.by/ave/index.htm?/ave/n83/art2.htm – 22.12.08.
- Эвангелле
паводля сьв. Яна / пер. Ян Пятроўскі. –
Мінск-Лондан-Нью-Йорк, 1991.
Предметны
паказальнік да рэферата