Салықтық бақылау

Бұл тексеру оның нәтижелері бойынша көп дау туғызбайды, өйткені  тағайындалған тәртіп бұзушылықтар мен енгізілетін өзгерістер салық  төлеушінің келісімімен іске асырылып, тексеру кезінде акт жасалмайды.

Тәжірибеден байқағанымыздай  құжаттық тексерулердің нәтижелері бойынша көптеген хаттар, арыздар  мен шағымдар келіп жатады.

Ірі салық төлеушілерге деген  қарым-қатынас олардың көлеміне, бақылау әдісіне қарай болуы  тиіс. Оларға қатысты атқарылған шаралар  салықтың төленуіне игі әсерін тигізіп, салық төлеуге қатысты ақпарат  алып тұруға, ол ақпараттарды ірі кәсіпорындармен  есеп айырысатын аз айналымы бар кәсіпорындарды тексеруде қолдануға болады.

Салықтық бақылау тиімділігін  арттыруға менің ойымша төмендегі  мәселелерді шешкенде қол жеткізуге  болады:

• Салық төлеушілер мен салықтық бақылау субъектілері арасындағы қарым-қатынасты реттеуде заң жобалары мен басқа да нормативті құжаттарды дайындауда ғалымдар мен маман-практиктерді тарту. Заң немесе басқа нормативті актілер қабылданғаннан кейін салықтық бақылауды іске асыру бойынша әдістемелік материалдарды жасаудың мерзімін мейлінше қысқарту қажет.
• Мемлекеттік салық қызметінің жариялылық, біртұтастық және тәуелсіздік принциптері тек салықтық бақылаудың қалыпты инфрақұрылымы процессін қалыптастыру жағдайында ғана мүмкін.
• Мемлекеттік бюджетке жетіспеушілікті төмендету бойынша шаралар қолдану және бюджетке қарыз салық төлеушілермен жұмысты күшейту;
• Салықтық құқық бұзушылық, қылмыстарға қоданылатын салықтық санкцияларды тиімді үйлестіру  және азаматтық құқық негізінде кейбір бұзушылықтардың алдын алу парктикасын қолдану;
• Құқық қорғау және салық органдарының қызметтерін бір жүйеге келтіру, олардың жоғары техникамен қамтамасыз етілуін және шаруашылық жүргізуші субъектілер мен азаматтардың салықтық беделін, мәдениетін арттыруды жүзеге асыру; 
• Салық органдары жұмысының бірқатар объективті және субъективті себептер салдарынан толық жетілмегендігі, салықтан жаппай шеттеу жағдайлары, елдің ауқымы және тағы басқа да жағдайлар салық органдарының басқа шет мекемелермен бірлесе жұмыс істеуді, әсіресе ақпарат алмасуды, қажет етіп отыр. Қазіргі уақытта осы процессті реттейтін құқықтық нормалар жоқ. Сондықтан салық органдарының билік, басқару орындарымен, құқық қорғау органдарымен және банк жүйесімен жүйеаралық ақпараттық қарым-қатынас жасау бүгінгі күні өзекті болып отыр.