Корпоративтік қаржы

 

Бақылау түрі	апталар												Барлығы
	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12
Ағымдағы бақылау, соның ішінде:													24
Форумдарда (чаттарда) қатысу	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	12
Форумдарда (чаттарда) қатысу белсенділігі	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	1	12
Бағалау шаралар				12						12		12	36
Ағымдағы бақылау													60
Ауызша емтихан													40
Қорытынды баға													100

 

2.  Білімгерлердің оқу жетістігі ондық әріптік жүйесі бойынша бағаланады.

Әріп жүйесі бойынша бағалау	Баллдар	%- мәні	Дәстүрлі жүйе бойынша бағалау
А	4,00	95-100	Өте жақсы
А-	3,67	90-94
В+	3,33	85-89	Жақсы
В	3,0	80-84
В-	2,67	75-79
С+	2,33	70-74	Қанағаттанарлық
С	2,0	65-69
С-	1,67	60-64
D+	1,33	55-59
D	1,00	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанарлықсыз

 

Дистанциондық консультациялардың өткізу уақыты

1) Кузенбаева Э.Р.;

2) контактные  телефоны: 2294261 (вн.139);

3) электронный адрес: ely_05@mail.ru;

4) время пребывания  тьютора-  консультанта: согласно расписанию  занятий  

 

Теориалық материалдар

1 Тақырып. Корпорациялар  қаржысы: ұйымдастыру негіздері  және олардың қаржы ортасының  мазмұны

Корпорация  – бұл заңды тұлға, өз иелерінен жеке және ерекше құқығы бар, заңды тұлғалардың міндеттері мен артықшылықтары. Корпорация – қарыз алуына және меншікті иемденуіне, сонымен қатар олар талапкер және жауапкерде бола алады, келісімшарт жүргізе алады.

Бұл бизнес ұйымының негізгі ерекшелігі – корпорацияның жекеменшіктерінен тәуелсіз өмір сүруі болып табылады.

Кәсіпорынның  қаржылық қатынастарын келесі бағыттарда топтастыруға болады:

• құрылтайшылар арасында туындайтын кәсіпорынды құру кезінде және оның жарғылық капиталының құрылуы;
• кәсіпорындар мен ұйымдардың арасында өнімді сату және өндіру кезінде;
• кәсіпорын және оның бөлімшелері арасында айналым құралдары, табысты бөлу және қайта бөлу барысында;
• кәсіпорын және оның қызметкерлері арасында айналым құралдары, табысты бөлу және қайта бөлу барысында.

Сұрақтар:

1. «Корпоративтік қаржы» түсінігі  мен мазмұны,  атқаратын қызыметтері. 

2. Қаржыны ұйымдастыру және кәсіпкерлік  қызымет тиімділігі. Корпоратициялар   қаржы механизмі.

3. Корпорациялар қаржысын ұйымдастырудың  ішкі жүйесі.

4. Компанияның қаржылық құрылымы.

5. Корпорациялар қаржысының рөлі  мен ұйымдастыру принциптері:  олардың мазмұны және кәсіпкерлік  қызымет тиімділігіне әсері.

Әдебиет: 1, 7, 13

 

Тақырып 2. Қаржы- несие шешімдерін қабылдауға қаржы- экономикалық есептеудің математикалық негіздері

Қаржылық  математикалық жалпы түсінігін  білу келесі материалды түсінуге өте  қажет. Мұндай түсініктердің неггізгісі –проценттік (пайыздар) ақша болып  табылады. Оларды анықтағанда қаржылық есептеулердің көбінің мәні құрылады.

Пайыздар-әр түрлі формада қарызға берілген капиталдан түскен табыс (несиелер,

Ссудалық  пайыздардың жай қойылымдары. Ссудалық пайыздардың жай қойылымдары әдетте қысқа мерзімді қаржылық операциялар кезінде қолданылады. Онда есептеу аралығы есеп айырысу кезеңімен сәйкес келеді немесе әр есептеу аралығынан кейін кредиторға пайыздар төленеді:  Әрине ссудалық пайыздардың жай қойылымдары қатысушылардың екіжақты келісімдері бойынша басқада жағдайларда қолданылуы мүмкін.

Ссудалық  пайыздардың күрделі қойылымдары.(декурсивті әдіс). Егер есептеу аралығынан кейін  кіріс (табыс)  есептелмей (берілмей), ақша сомасына қосылса, алынған соманы анықтау үшін күрделі пайыз формуласымен анықтайды. Күрделі ссудалық пайыздар әр түрлі қаржылық операцияларды қолданғанда болатын кен таралған түрі.

Қарапайым есептік қойылмдар –антисипатиптік  әдіс бойынша пайыздарды есептеуде  алынатын табыстар сомасы есеп айырысу  кезеңінде түскен сомадан есептелінеді: Бұл сома алынатын кредиттің көлемі болып саналады. Осылайша пайыздар әр аралықтың басында есептелінеді. Мұндай операцияны есеп қойылымы бойынша  дисконттық, сондай-ақ коммерциялық және банктік есептік болып табылады.

Сұрақтар:

1. Ақшаның уақытша құны түсінігі.

2. Компания капиталының бүгінгі  және болашақ құны. Дисконттау  және компаундтау. 

3. Капиталдың балама құны және  дисконт нормасы. 

4. Дисконттау коэффициенті.

5. Жай және күрделі пайыздар.

Әдебиет: 2, 8, 14

 

3 Тақырып. Корпорацияның негізгі капиталы

Корпорацияның негізгі формалары:

- негізгі  капитал

- айналым  капиталы

Негізгі капитал  – дегеніміз айналымнан тыс активтердің  барлық түрін инвестицияландырған  корпорациялардың қолданатын негізгі  капиталы

Негізгі қорлар дегеніміз – корпорация мүлкі, өнім өндіруде қолданылатын еңбек қорлары ретінде, жұмыс істеуі және қызмет көрсетуі.

Негізгі құралдарға мыналар жатады:

• Жылжымайтын мүлік /жер, ғимарат, т.б./
• Транспорт
• Құрал жабдықтар

Өндіріске қатысты негізгі  қорлар келесі түрлерге бөлінеді:

1. өндірістік

2. өндірістік  емес

Амортизация

Амортизация – бұл тозу құны дегенді білдіреді, яғни активтердің амортизациялық құнының  қызмет ету уақытында тозуы. Амортизациялық құн өзінің алғашқы және жойылу құнының  айырмашылығын білдіреді. Амортизациялық аударым әр есептік кезеңде шығын  ретінде белгіленеді

Амортизациялық құнды  шығару үшін келесі әдістер қолданылады:

• Біркелкі жойылу құны
• Өндірістік әдіс
• Жылдамырақ жойылу:

* кумулятивтік  әдіс

* азаю қалдығы

Сұрақтар:

1. Негізгі құралдар мен бейматиматикадық активтердің экономикалық табиғаты, құрамы мен құрлымы.

2. Негізгі капиталды  бағалау әдістері.

3. Бастапқы, қалпына  келтіру, жою және қалдық құны.

4. Негзгі құралдарды  қайта бағалаудың маңыздылығы.

5. Амортизация,  оны есептеу және негізгі капиталды  жаңартудағы орны.

6. Амортизацияны  есептеу әдістері.

Әдебиет: 3, 9, 15

Тақырып 4    Корпорацияның айналым капиталы

Айналым құралдарының түсінігі мен  құрамы.

Шаруашылық тәжірбиеде айналым құралдары өндірістік  айналым қорлары және айналыс  қорлары  ретінде болады.

Өндірістік айналым қорларына  шикізат, материалдар, болашақ кезеңдегі  шығындар, құрал-жабдықтар, аяқталмаған  өндіріс жатады.

Айналым қорларының айналымдылығы  –дайын өнім, ақшалай қаражаттар, дебиторлық қарыздар, т.б  жатады.

Айналым құралдары негізгі  капиталға (Д) салынған ақшадан басталып, өткізілген өнімнен (Д1) түскен ақшамен  аяқталады.

Айналым құралдарының екі  құрамдас бөлігі өндірістік процестерде  әр түрлі қызмет етеді. Өндірістік айналым  қорлары өндіріс процесін қамтамасыз етеді және де жалпы құрылымында  70-80% -ға дейін құрайды. Айналыс қорлары  өтім ортасымен, ақша қаражаттарын құрумен, есеп айырусылармен (30% дан 50% дейін ) байланысты.

Өндірістік  қорлардың құрылу принциптері:

• өндірістік қорлар бойынша нақты мөлшерлерін анықтау;
• ағымдағы қорларға қызмет ету кезіндегі минимум шығындарды қолдану;
• жылдық айналымға қорларды жүйелі қатыстыру;
• инфляция жағдайында өнімнің өзіндік құны бойынша запастардың нақты көрінуі.

Инфляция  жағдайында запастарды есептеу тәжірбиесі іске асырылады.

1. ФИФО  әдісі кезінде запастардың құны өнімді алғашқы сатып алынған бағасымен есептелінеді. Сондықтан өнімнің өзіндік құны біршама азяады, ал табыс көбейеді.
2. ЛИФО  әдісі кезінде соңғы сатылымның бағасы бойынша запастарды алып тастайды. Бұл әдіс нақты бағаны анықтауға мүмкіндік береді де өзіндік құны өсіп, пайда төмендейді.

Дебиторлық борыштар. Дебиторлық борыштарды басқаруға мыналар жатады:

• дебиторлық қарыздың көлемі мен айналым активтерінің жалпы сомасындағы салыстырмалы салмағын бағалау қажет;
• дебиторлық қарыздардың орташа өтелу кезеңін есептеу қажет.

Сұрақтар:

1. Айналым капиталының мәні мен жіктелуі.

2. Айналым капиталын  ұйымдастыру принциптері. 

3. Мөлшерлі және  мөлшерсіз айналым қаражаттары.

4. Компанияның  өндірістік запастары: қалыптасу  және пайдалану саясаты.

5. Дебиторлық  қарыз: айналым капиталын қалыптастырудағы  мәні мен маңыздылығы.

Әдебиет: 4, 10, 16

 

Тақырып 5. Өнімді өндіріп өткізу шығындары мен корпорацияның басқа да шығыстары

Корпорация  шығындарының экономикалық жіктеуі.  Корпорациялардың әрекет ету барысында  экономикалық мазмұны мен мақсаты  белгілеулеріне байланысты әр түрлі  шығындары болады. Олар: өнім өткізу  мен өндіруге, өндірістің ұлғаюы, мен  жетілуіне кететін шығындар, коллективтің әр түрлі мәдени -әлеуметтік қажеттіліктерін  қанағаттандыруға жұмсалатын шығындар өзіндік құн формасына ие болады.

Өнімнің өзіндік  құны дегеніміз - өнім өндіру барысында  оған жұмсалған табиғи ресурстар, материалдар, шикізаттар, отын, энергия, негізгі  қорлар, еңбек ресурстары  және оны  өндіру мен өткізуге кеткен басқа  да шығындарды айтамыз.

Олар әрбір  өндіріс циклін өнімді өткізуден  түскен табыспен өтейді.

Олар көлеміне қарай шығындарды ауыспалы және тұрақты  етіп, ал өнімнің өзіндік құнына қосу тәсілі бойынша тікелей және жанама шығындар етіп бөледі.

Ауыспалы (өзгермелі) шығындар-деп өндіріс көлеміне тікелей  пропоционалды тәуелділікте болатын  шығындырды айтамыз. Оларға материалдар  мен енбек ақыға жұмсалатын шығындар жатады.

Тұрақты шығындарға өндіріс көлемі өзгерген кезде мүлдем өзгермейтін немесе аз ғана өзгеретін  шығындар жатады.

Тікелей шығындар өнім өндірудің технологиялық процесіне  шарттасқан, яғни нақты өнімді өндіруге кететін өндіріс шығындарына  (шығындарының құрамына) тікелей қосылады.

Сұрақтар:

1. Өнімнің, жұмыстар мен қызыметтерінің өзіндік құнын баптар мен элементтер бойынша қалыптастыратын корпорация шығындарының экономикалық жіктелуі.

2. Өзіндік құн  құрамы мен құрылымының салалық  айрықшалықтары.

3. Шағындар деңгейінің  көрсеткіштері, төмендету жолдары  мен резервтері.

4. Өнімді өндіріп  өткізу шығындарының сметасы.

Әдебиет: 5, 11, 17

 

Тақырып 6. Корпорация табысының қалыптасуы мен бөлінуі

Корпорацияның ақшалай табыстары (кірістері) өнім өткізуден (еңбек ету, қызмет көрсету), басқа да мүліктік өткізулерден (негізгі  қор, инвентарь, материалдық емес активтер және т.б), арендалық төлемдерден  тұрады.

Ақшалай табыстардың  негізгі көзі -өткізілген өнімнен  түсетін табыс болып табылады. Оның көлемі өткізілетін өнімнің  көлемі және бағасы арқылы анықталады. Өз кезегінде өткізілетін өнімнің  көлемі нарықтағы қажеттілікке және ондағы сұраныс пен ұсынысқа байланысты.