Трудовой материальное ресурсы

2.2. кесте. «Орал Отын» ААҚ-ның негізгі құралдар көлемі мен құрылымы

«Орал Отын» ААК-ның ұзақ мерзімді міндеттемелері:

Ағымдағы міндеттемелер төмендегі кестеде көрсетілген:

2.2 Бухгалтерлердің саны аттары қызметтері

ІІІ бөлім. Негізгі құралдардың есебінің міндеттері.

3.1 Негізгі құралдар қозғалысының құжаттармен қамтамасыздануы.

Негізгі құралдардың  бухгалтерлік есебінің негізгі мақсаттары болып: негізгі құралдардың қауіпсіздігін бақылау  және негізгі құралдардың қолдану орындарына байланысты; дұрыс деректі дайындау және оларды тасуды дер кезінде тоқтату, ауыспалылықты бақылау реконструкцияәа құралдардың орынды шыәындауында негізгі құралдарды жаңарту жұмыс машиналарын қолдану нәтижелілігін бақылау; өндіріс аудандарын жабдықтау; транспорттық құралдардың және басқа негізгі құралдардың; - көшіріп жазып алудың нәтижелерінің дәл анықталуы, негізгі құралдардың объектілерінің шығуы.Бұл тапсырмалардың барлығы негізгі құралдардың қозғалысы мен ұйымның  дұрыс наличия есебі, оларды амортизациялау есебі және оларды жөндеу шығындарын есептеу.  Ол үшін жұмыс істейтін заңға байланысты негізгі құралдарды есептеу мынадай бағыттарда жүзеге асады: негізгі құралдардың маңызы  оларды топтастыру және  бағалау, олардың түсуінің және шығуының негізгі құралдардың амортизациялық есебі оларды жөндеудегі есеп саясатын таңдау, негізгі құралдарды қатау сұрақтары, негізгі құралдарды қайта бағалау, негізгі құралдардың есебі жүйесін жүзеге асырудың ұсынысы.

Негізгі қорлардың есебі өнеркәсіптің бухгалтериясында топталған топтар мен ұйымдастырылады.Инвентарлық объект арқылы біз аяқталған құрылғыны, затты немесе барлық қажетті нәрселерден тұратын кешенді түсіне аламыз.

Негізгі құралдардың жеке топтастырылған топтарында инвентарлық объект ретінде:

Ғимараттар бойынша  әрбір ғимаратттар (жылу жүйесі, су – газ құбырлары, желдеткіш құрылғылар) және сарайлар,

Жүк машиналар мен жабдықтар бойынша әрбір жабдықталған жүк машинасы.

Жұмыс машинасы мен өндіріс құрал – жабдықтарына әрбір станок немесе құрылғы және оның құрамына кіретін жабдықтар, қоршаулар.

Транспорттық құрылғылар бойынша әрбір транспорттық құрылғылар объекті (жеңіл және жүк машиналары);

Инвентарь және құрал – жабдықтар бойынша қандай да бір инвентарьлық объекттің негізгі құрамы бола алмайтын және дербес жұмыс істей алатын әрбір зат.

Негізгі құралдарды басқару үшін әрбір инвентарьлық объект үшін өзіндік жеке нөмір беріледі. Ғимараттардың инвентарьлық нөмірі 001-ден 099 дейін, жабдықтардың нөмірі 100-ден 199 дейін, құрылғылардың 200-ден 299 дейін бөлінеді.

Объектке берілген нөмір объектте  алғашқы қжаттарда да болады. Объекттің істен шығуы жағдайында оның инвентарьлық нөмірі жаңадан келген объектке берілмейді. Негізгі құралдардың келіп түсуі № ОС-1 формасындағы актпен құрастырылады. Акт әрбір объектке құрылады, оған лайықты салаға берілетін бухгалтерлердің инвентарьлық карточкасы ашылғаннан кейінгі берілген объектке техникалық құжаттау керек. Негізгі құралдардың қабылдау және беру актісі қабылданатын және беретін объектінің екі жағының да көмегімен құрылады. Бухгалтерия оны бухгалтерлік көшірмемен құрайды, яғни тозу соммасына аолғашқы есептеулерді көрсетеді. Негізгі құралдардың  есебін әрбір объект бойынша оларды алумен ұйымда стырылады.

3.2 Негізгі құралдардың түсуі мен шығуын жетілдіру жолдары.

Бұл негізгі құралдар есебімен және  әрбір инвентарьлық объектке ашылатын карточкалы негізгі құралдардың аналитикалық есебімен қамтамасыз етіледі. Мұндай карточканың бірнеше түрі бар:

№ОС – 6 формасындағы ғимараттарға,, №ОС -7 формасындағы машиналарға, құрал-жабдықтарға, №ОС- В формасындағы мал шыруашылығына және көпжылдық егулерге, №ОС – 9 формасындағы негізгі  құралдардың топтық есебіне. Негізгі құралдардың аз мөлшерімен қамтамасыз етілген өнеркәсіптердің министрліктерімен басқарушыларының қарауымен жасалатын есепті жұмыстардың жұмыс қабілеттілігін қысқарту мақсатында № ОС – 11 формасындағы  инвентарьлық кітапта ғана объектті есепке алу рұқсат етіледі.

Инвентарьлвқ карточкалар алғашқы құжаттар актілердің негізінде техникалық төлқұжаттар мен басқа да құжатнамалар негізінде толтырылады. Содан соңинвентарьлық карточкалар № ОС-Ю формасындағы арнайы тізімде тіркелген. Негізгі құралдардың әрбір түрінің описінде инвентарьлық нөмірлердің барлығының анықталған бөлімшелері бар. Мұндай тіркелуде объект қабылдау актінде жазылған инвентарьлық нөмірді алады. Объект өзінің өнеркәсіпте жұмыс істеу уақытының ішінде осы нөмірмен есепте тігкеулі тұрады. Істен шыққан негізгі құралдардың карточкалары бөлек топталады.

Негізгі құралдардың істен шығуы актінің көмегімен инвентарьлық карточкада көрсетеді, сонан соң картотізімнен шығарылады. Негізгі құралдардың қайта бағаланылған объектілері  «Қайта құру, дамыту» карточкасы бөлімінде жазылған. Қайта бағалауда құрылған тозу соммасы, карточканың берілген бөлімінде көрсетіледі. Негізгі құралдарды пайдаланылатын  жерлерінде (цехтар мен өнеркәсіп бөлімшелерінде) қанауда болған негізгі құралдар объектілері туралы қысқаша анықтамалар келтірілген опистер жүргізіледі, бюджетте төлем енгізілетін негізгі құралдардың топтары және төлем енгізілмейтін топтар да көрсетіледі.Өнеркәсіпте ауыстырылған немесе істен шыққан және керісінше іске қосылған негізгі құралдардың инвесторлар акрточкаларын айдың соңына дейін бөлек сақтайды. Бұл сол карточкалардың негізінде құралдардың топталған түрінде топталады. Карточкаларды сол жылдың қаңтар айының басында ашып алады. Ең алдымен оларда 1 қаңтарда бір ай бұрынғы айналым деректерін ай сайын анықтайды және келесі айдың бірінші күніне негізгі құралдардың  барлығы жазылады. Машиналарға, техникалық құрал-жабдықтарға және тағы да басқа үлкен заттарға өндіруші зауыт арнайы техникалық төлқұжат жібереді. Оларда машиналардың толық мінездемесі келтіріледі және олардың қанау деректері содан басқа машинаның жұмыс уақыты туралы деректер келтіріледі. Төлқұжаттар бас механик бөлімінде сақталады.