Тексты для переводов

Резолюция: Б.п. мемлекеттің қылмыстық-атқару жүйесі азаматтық органға қарасты болуы керек деп есептейді.

Дефиниция: ҚР әділет органдарының қылмыстық-атқару жүйесі (ары қарай қылмыстық-атқару жүйесі) – соттармен тағайындалған қылмыстық жазалардың орындалуын қамтамасыз ету жөнінде атқару және бөлу функцияларын, сонымен қатар қылмыстық жазаны орындаушы мекемелерінің және органдардың тіршілік-әрекетін қамсыздандыратын ұйымдардың қызметін жүзеге асырушы мекеме және орган жүйелері.

ҚАЖК – сот  шешімімен бас бостандығынан  айырылғандардың жазасын өтеуді қамтамасыз ететін құрылым.

Қылмыстық-атқару қызметі саласында әділет органдары төмендегі функцияларды атқарады:

• жазаларды орындау, сотталғандарға байланысты соттарды және қаулыларды анықтау, заңмен бекітілген тәртіптің сақталынуы және қылмысты-атқару жүйесінің мекемелерінде жазасын өтеу шарттары;
• күдіктілерді және айыптаушылрды ұстау;
• соттың анықтамаларына және қаулыларына, кесімдеріне сәйкес қылмыстық-атқару жүйелері мекемелерінде сотталғандарды орналастыруды ұйымдастыру;
• сотталғандардың еңбекпен қамтуын ұйымдастыру;
• қылмыстық-атқару жүйелерінің мекемелерін және органдарды қорғау. жедел жағдайды бақылау, сотталғандарды босатуға дайындауды ұйымдастыру жұмыстарын қамсыздандыру. Рақымшылық және кешірім жасау кесімдерін орындау, қылмыстық-атқару жүйесі органдарының басқа құқық қорғау органдарымен, мемлекеттік басқару органдарымен және сотталғандарды түзеу, олардың еңбек және тұрмыстық орналасуларының нәтижелерін бекіту қоғамдық бірлестіктерімен қарым-қатынасы;
• жедел-іздестіру қызметін және Қазақстан Республикасы заңнамасына сәйкес анықтауды жүзеге асыру және ұйымдастыру;
• ұйымға жалпы және мамандандырылған білімді беруді және сотталғандарға мамандандырылған білім беруді ұйымдастыру;
• санитарлы-эпидемиологиялық хал-жағдайын қамсыздандыру және қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі ұсталынатын тұлғалардың денсаулығын қорғау;
• қылмыстық жазалауды өткеруші тұлғалардың әлеуметтік бейімделуін және сауықтыруын жүзеге асыру және ұйымдастыру;
• қылмыстық-атқару жүйелерінің қызметіне қоғамдық және діни мекемелерін біріктіру;
• қызметкерлердің әлеуметтік және құқықтық қорғалуын және мамандандырылған дайындығын қамтамасыз ету;
• қылмыстық-атқару қызметі саласындағы және мемлкеттік органдардағы ғылыми зерттеулердің координациясын ұйымдастыру.

Құқығын, бостандық және адамның заңды  мүдделерін қорғау, ұйымның жекеменшік және заңды мүдделері, қоғамдық тәртіп және қауіпсіздік, қоршаған ортаны, конституциялық дәрежелерінің және аймақтық тұтастықты қорғау «1997 жылғы 16 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыс Кодексімен» реттеледі.

Қылмыс  жасаған тұлғалардың барлығы  шығу тегіне, әлеуметтік, лауазымдық және мүліктік жағдайына, сонымен қатар жынысына, нәсіліне, ұлтына, тіліне, дінге қатыстылығына, қоғамдық бірлестіктерге кіруіне, тұрғылықты тұратын жеріне басқа да жағдайларға байланыссыз заңның алдында тең жауап береді.

ҚР қылмыстық атқару жүйесін  дамыту мəселелері

бойынша сарапшылар кездесуі

астана қ., 2008 ж. 14 тамыз

Түзету мекемелері азаматтық  министрліктің қарауына өтуі мүмкін

Еліміздегі түзеу мекемелері қайтадан азаматтық министрліктің қарауына өтуі мүмкін. Немесе жеке орган ретінде  құрылатын болады. Президент жанындағы  адам құқықтары жөніндегі комиссияның  хатшысы Тастемір Әбішев бүгін осындай  мәлімдеме жасады. Оның айтуынша, Әділет министрлігінен Ішкі істер министрлігінің қарамағына берілген қылмыстық атқару жүйесі қазір қатты сынға іліккен. 
ТАСТЕМІР ӘБІШЕВ, ҚР ПРЕЗИДЕНТІ ЖАНЫНДАҒЫ АДАМ ҚҰҚЫҚТАРЫ ЖӨНІНДЕГІ КОМИССИЯНЫҢ ХАТШЫСЫ: 
- Болашақта елбасы жанындағы адам құқы жөніндегі комиссяның пікірі бойынша қылмыстық атқару жүйесін жеке мемлекеттік орган басқаратындай етіп құру керек немесе азаматтық министрлікке беру қажет болады. 
Еліміздегі қылмыстық атқару жүйесінің бүгіні мен ертеңін талқылау үшін Астанада бас қосқан мамандар бұл салада жүргізілген реформалардың тиімсіз болғанын айтады. Халықаралық сарапшылар сотталғандардың саны бойынша Қазақстан 22-ші орында, яғни әр 100 мың адамға шаққанда 321 жазасын өтеушіден келеді, дейді. Биылғы жылдың 1-ші қантарындағы мәлімет бойынша, ел түрмелерінде 57 мыңнан астам адам отырған көрінеді. Және қылмыстық жауапкершілікке тартылғандардың 72 пайызы бас бостандығынан айырылады екен. Эксперттер жаңа қылмыстық-атқару заңнамасында жазалаудың басқа түрлерін қарастырып, катаң режимдегі жазасын өтеушілердің мерзімін азайту қажет екенін айтады.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Б.П. ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұра обьектілерінің тізіміне қосу үшін Қазақстанның мәдени ескерткіштер атайды.

Дефиниция: ЮНЕСКО

 

Әлемдік мұра (ағылш. World Heritage, фр. Patrimoine Mondial, ис. Patrimonio Mundial) — табиғи немесе адам қолымен жасалған объектілер, олардың адамзат үшін ерекше мәдени, тарихи немесе экологиялық маңызы бар деп танылған.

2011 жыл маусымның 30-на сәйкес Әлемдік мұра тізімінде — 936 объектілер (Францияда маусымның 19 мен 29 арасында өткен 35-ші сессиядан кейінгі өзгеріске сәйкес)^[1]. Тізімдегі 725 мәдениетке жатады, 183  — табиғи және 28 — аралас^[2].

Әлемдік мұраның негізгі  мақсаты — өз санатындағы ерекше болы табылатын ескерткіштерді дәріптеу және қорғау.

 

Статус  куо: Бүгінге дейін Қазақстандағы 32 мың мәдени мұра ескерткіштерінің ішінен тек Қожа Ахмет Яссауи мен Тамғалы тас шатқалы ғана ЮНЕСКО-ның тізіміне енген.

• Мавзолей Ходжи Ахмеда Ясави
• Петроглифы археологического ландшафта Тамгалы
• Сарыарка - степи и озера Северного Казахстан

Мәдени критерийлер

• I. Объект адамзаттық данышпанның біртума шығармашылығы болып табылады.
• II. Объект адамзат құндылықтарының сол замандағы немесе белгілі бір мәдени кеңістікте, сәулетте немесе технологияда, терең монументтік өнерде, қала жобалары немесе ландшафт үлгілеріндегі өзара зор әсерінің куәгері болып табылады.
• III. Объект әлі өмір сүретін немесе жойылып кеткен мәдени дәстүр немесе өркениет үшін ерекше маңызға ие.
• IV. Объект адамзат тарихының маңызды дәуірінің айрықша құрылымдық, сәулеттік немесе технологиялық ансамблінің немесе ландшафттық үлгісі болып табылады.
• V. Объект адамзаттың дәстүрлі құрылысының, жерді немесе теңізді дәстүрлі пайдалану үрдісінің айрықша керемет үлгісі, оның үстіне мәдениеттік үлгі немесе адамзаттың қоршаған ортамен қатынасының үлгісі (әсіресе бұл қоршаған орта кері қайтпайтын процестер себебінен өте әлсіреп тұрса) болып табылады.
• VI. Объект тікелей немесе жанама түрде оқиғамен немесе бар дәстүрлермен, идеялармен, сенімдермен, көркем немесе әдеби шығармалар байланысты, әрі айрықша әлемдік маңызға ие. (ЮНЕСКО комитеті ойынша бұл шарттың тағы бір немесе бірнеше шарттармен бірге орындалғаны жөн).

Табиғи критерийлер

• VII. Объект табиғи феномен немесе ерекше табиғи әдемілік пен эстетикалық маңызға ие кеңістік болып табылады.
• VIII. Объект жер тарихының негізгі кезеңдерінің айрықша үлгісі, сонымен қатар өткен шақтың ескерткіші, болып жатқан жер бедері дамуындағы геологиялық процестердің немесе геоморфтық немесе физиографиялық ерекшеліктердің нышаны болып табылады.
• IX. Объект құрлықтық, тұщы су, жағалық және теңіздік экожүйелер мен жануарлар қоғамдастықтары эволюциясы мен дамуындағы болып жатқан экологиялық немесе биологиялық процестердің айрықша үлгісі болып табылады.
• X. Объект биологиялық әр-алуандылық, соның ішінде ғылым мен табиғатты қорғау жағынан алғанда әлемдік маңызы зор, жоғалып бара жатқан түрлердің ең маңызды немесе ең негізгі табиғи өмір сүру ортасын қамтиды.

 

Ал Отырарға келсек, ол әл-Фарабидей әлемге әйгілі данышпан бабамызды дүниеге әкелген, Александрия мен Карфаген сияқты әлемдік тарихта теңдесі жоқ кітапханасы болған рухани бесік, Ұлы Жібек жолы бойындағы үлкен сауда кенті. 

 

 

Дүниежүзілік мұра тізіміне енуге үміткерлер қатарына: Мерке түрік ордасы, Беғазы-Дәндібай кесенесі, Тасмола мәдениетінің қорғандары мен тас құрылыстары, ешкіөлмес  петроглифтері, Арпа-Өзен петроглифтері, Қаратау жотасының палеолиттік  нысандары мен геоморфологиясы, Отырар оазисінің археологиялық  нысандары, Ұлытау мәдени ландшафты, Солтүстік  Тянь-Шань (Іле-Алатау ұлттық бағы), «Алтын-Емел»  мемлекеттік ұлттық бағы, Ақсу-Жабағлы  қорығы және Батыс Тянь-Шань жатады.