Автор: Пользователь скрыл имя, 28 Февраля 2012 в 11:36, реферат
Жастар социологиясы – жастар әлеуметтік топтарының әлеуметтік сана сезімі мен мінез – құлқын, жастар әлеуметтануы үрдісін, аға ұрпақтармен қарым – қатынастарын, қоғамдық түйінді мәселелерді шешу ролі мен орнын зерттейтін ғылыми сала.
Жастар социологиясы – жастар әлеуметтік топтарының әлеуметтік сана сезімі мен мінез – құлқын, жастар әлеуметтануы үрдісін, аға ұрпақтармен қарым – қатынастарын, қоғамдық түйінді мәселелерді шешу ролі мен орнын зерттейтін ғылыми сала.Жастар социологиясы жеке ғылыми сала ретінде 1970жылы Варна қаласында өткен Халықаралық әлеуметтанушылық конгресте мойындалды. Бұд осы салада теориялық та, қолданбалы-тәжірибелік те мазмұндағы ақпараттар көп жиналғанын көрсетті.Жастар әлеуметтік мәселелері әлемдік әлеуметтану ғылымының ең белсенді зерттеліп жатырған бағыттарының негізгісі болып табылады.Бұған 1960 жылы кеиін бірқатар елдерде орын алған бұқаралық жастар шерулері үлкен әсер еттік.Социологиялық ғылыми зертттеу бағыттары жастар қозғалыстары, жастар субмәдениеті, жастардың еңбек және қоғамдық белсенділігі, жастардың тәуелсіз еңбек жолына түсуі, құндылықтық танымдардағы өзгерістер , жастардың бейрәсми бірлестіктері, жастар әлеуметтік – психологиялық ерекшеліктері және т.б. көптеген мәселелерді қамтиды.
Жастардың негізгі мәселелерін зерттеумен Л.Розенмайер, К.Штарке, Э.Гидденс сияқты белгілі социологтар айналысты.
Жастар социологиясы көптеген арнайы социологиялық теориялармен тығыз байланыста дамиды.Көптеген әлеуметтік мәселелер жастар социологиясының дамуына үлкен әсер етті.Әлеуметтік ғылымда жастар өзекті мәселелері бүкіл қоғамның негізгі құрылымдық өзгерістерімен байланыстағы ерекше әлеуметтік топ ретінде зерттеледі.Қазақстандық жастар мәселелері бүкіл әлемде жүріп жатырған ғаламдастыру, урбанизация, ұлттардың қартайуы, дуниеге бала әкелудің кемуі мәселелерімен байланысты.
Жастық шақ – адамның балалық пен үлкен өмір араларындағы қалыптасу мен даму кезеңі. Адамныңи балалық шақтан үлкен өмірге аяқ басуы екі кезеңнен өтеді: жасөспірім және жастық бұл кезеңдердің хронологиялық шегі дәл айқындалмаған.
Қоғамда демографиялық топтың осы санатын айқындаудың әртүрлі әддістері бар.Марксистік терорияның жақтастары жастарды ұқсас антропологиялық ерекшеліктері және психологиялық қасиеттері бар жастық топ ретінде ғана қарамау қажеттілігн талап етті. Бұл жерде жастардың мәні олардың қоғамдық қатынастардың тарихи айқындалған сипатына негізделген әлеуметтік ерекшеліктері мен белгілерінде болады.
Басқа көзқарастардың жақтастары жастар социологиялық мағынада ол жас баланың рөлін аса көп ойнамайтын және де сонымен қатар үлкендердің рөлін толық құқықты тасымалдаушы болып табылатын адамдар өміріндегі мінез – құлық базасы болып табылады деп санайдыЖастардың барлық проблемелары кедейшілік құрылымды «бейтарап аумақтың» мәртебесіндегі үздіксіз үзілісінде құрылады деп санайтын американ социологы Г.Сиболд та осы көзқарасты ұсынады.
Көптеген батыстық социологтар жастарды «жаңа тап» деп айтады, олрадың өмірге деген көзқарасы бірдей, талғаидары ғ мүдделері және қажеттіліктер дәл келеді.Жастар «біз» деген сезім күшінде социологиялық тұтастықты білдіреді.Осылайша бұл жерде жастардың әлеуметтік – психологиялық құрамы және сапасы дербес және қоғамдық өмірдің сипатына қатысты емес ерекшелік ретінде қарастырылады.
Адамзат қоғамы түрлі кезеңдерде қоғамның жастар проблемалары ретінде айқындауға болатын ерекше проблемаларды шешу қажеттілігіне тап болды.Осы проблемаларды өзектілігі қажеттілігі барлық қоғамды біріктіреді: қоғам жастар арқылы биологиялық және сол сияқты рухани жаңғырады.
13 пен 18 аралығындағы жас «жасөспірім шақ» ұғымымен біріктіріледі және біршама дәрежеде жаңа белгілерге және әлеуметтік тәртіптің нысандарына әкелетін биопсихологиялық дамумен сипатталады.Бірақ адамды балалық шақтан бөлетін демаркациялық сызық 18 жаста өтеді.Бұл жас көптеген елдерде құқықтық дербестіктің басталуымен сипатталады, яғни ересектермен қалыпты теңестірумен және заңды құқықтарды алумен: еңбек үшін тең ақы төлеу, армияда қызмет ету, некеге отыру, сайлауға қатысу.
18 және 24 жыл арасындағы жаста жастардың отбаслық, кәсіби және құқықтық мәртебесі бойынша дифференциациясы неғұрлым нақты болады.Осы кезеңді Л.Розенмайер « Жас ересектер » деп атайды.
Жастық шақта әлеуметтік рольдерді белсенді игеру процесі болады.Олардың саны олар бәсең игерілетін немесе тоқтатылатын белгілі бір « толығу » шегне жылдам жақындайды.Социолог В.Н.Боряз «толығу» шегі жастық шақ деп түсінуге болатын жас ерекшелік кезеңдерінің шеңберіне жатады деп есептеді.Ал ожан әрі - әлеуметтік есею кезеңіне кіру.В.Н.Боряз жастар санатын айқындауға арналған аса кең шекараларды ұсынады, ол осы топқа 14-33 жас аралығындағы адамдарды кіргізеді.
Шопенгауэр аса маңызды кезең ретінде жастық шаққа ерекше мән берді.Ғалым бәрі де адамдардың жасөспірім шақтың жылдарын қалай пайдаланатына қатысты екенін атап көрсетті.Есейген жылдары олар әлемге көбірек әсер ете алады, жетіле түседі, сыртқы әсерге бағынбайда.Есейген шақ – іс – қимыл жасау және шығармашылық кезеңі , жасөспірім шақ – алғашқы массаттану және бірінші таным уақыты.
Экономикалық белсенді тұрғындардың халықтың жалпы құрамындағы үлесінің төмендеуі неғұрлым қарқынды бөлігі – жастар есебінен болады.Бүгін жұмыспен қамту қызметіне өтініш жасайтындардың әрбір екіншісі жастардың өкілі (16 – 29 жас).Олардың жартысынан азы ғана жұмыспен қамтылады. Сондықтан жастардың экономикалық іс - әрекеттегі үлесі халық шаруашылығында жұмыс істейтіндердің жалпы санының 24% құрайды Жұмыссыз жастардың саны 1993
Социальная работа с молодежью по необходимости предполагает взаимодействие с политическими партиями, движениями, в силу воздействия их на выработку властных решений в социально-экономической сфере, наличия в арсенале большинства из них программ в сфере социальной защиты и серьезности негативных следствий политического экстремизма в молодежной среде.
5. В работе с молодежью необходимо учитывать латентное состояние ее политической активности, нечеткость политических ориентаций. Эти обстоятельства и становятся условиями, в которых одним из возможных вариантов оказывается восприятие экстремистских ориентаций. В задачу социальных работников, безусловно, не входит политическое просвещение, но учет этих обстоятельств, прежде всего, в контексте взаимодействия с действующими в конституционных рамках движениями, необходим.
Социальная работа с молодежью по необходимости предполагает взаимодействие с политическими партиями, движениями, в силу воздействия их на выработку властных решений в социально-экономической сфере, наличия в арсенале большинства из них программ в сфере социальной защиты и серьезности негативных следствий политического экстремизма в молодежной среде.
5. В работе с молодежью необходимо учитывать латентное состояние ее политической активности, нечеткость политических ориентаций. Эти обстоятельства и становятся условиями, в которых одним из возможных вариантов оказывается восприятие экстремистских ориентаций. В задачу социальных работников, безусловно, не входит политическое просвещение, но учет этих обстоятельств, прежде всего, в контексте взаимодействия с действующими в конституционных рамках движениями, необходим.
Социоло́гия молодёжи - отрасль социологии, изучающая молодёжь как социальную общность, особенности социализации и воспитания, вступающих в жизнь поколений, процесс социальной преемственности и унаследования молодёжью знаний и опыта от старших поколений, особенности образца жизни молодёжи, формирования ее жизненных планов и ценностных ориентаций, в том числе профессиональных, социальную мобильность, выполнения социальных ролей различными группами молодёжи.