Математика сабағындағы дидактикалық ойындардың және ұлттық ойындардың маңызы

 

Ойын әрекеті негізінен 3 түрлі  даму деңгейлерінен тұрады: кәсіптік ойындар, әуестену ойындары, оқу-жаттыу ойындары.

 

Ойын оқу үрдісінде оқытудың әрі формасы, әрі әдісі ретінде  дербес дидактикалық категория бола алады. Сол сияқты ойынды студенттер мен оқушылардың, мұғалімдер мен  оқушылардың, мектеп жасына дейінгі бала тәрбиешілердің бірлескен оқу әрекетінің өзара байланыста болатын технологиясы ретінде қарастыруға болады.

 

 

«Астанаға саяхат»ойыны.  1 «Астана-Бәйтерек» монументі.

• Метал  конструкция  салмағы  1000 тонна болса, әр метрге  қанша  метал жұмсаған егер  биіктігі105метр болса?  Әр метрге қанша діңгек  қада кетті? Осы  сияқты  шығармашылық  есептер құрастыруға үйрету.

 

«Аквариум тәсілі»

 

Мақсаты:

Берілген тақырып бойынша оқушылардың  теориялық білімін практикамен  ұштастыру

 

Ойынның барысы:

Сынып 3 топқа бөлінеді. Шаршы бойына орналасады. Әр топ арасынан өкіл сайланады  және 3 сарапшы сайланады. Олар әр топтың жұмысын бағалай отырып сараптама  жасайды. Әр топ өздеріне берілген тапсырма бойынша тықарыптарын қорғап  шығады. Өзге топ өкілдері бір-бірінің сөзінен  кейін сұрақтар қоюға құқылы. Әрбір  топтың іс-әрекетін сараптамашылар бағалайды. Мұғалім қорытынды жасайды.

Ойын  «Маркетинг »

Сынып  үш топқа яғни үш фирмаға  бөлінеді.Әр фирманың  банкте өз шоты бар,журналдағы бағалар.

Ойынның мақсаты:Әр фирма өзіне үстем ақы алу керек,ал біздің

жағдайымызда өздерінің терең  білімін көрсету керек.

Ойынның шарты:Алғашқы капиталдарын жинау тапсырмалармен,

7. рекламалар жасау,тапсырмалар интерактивті тақтада,математикалық эссе  құрастырады. Оқушыларды  банктен  алынған фишкалар арқылы бағалайды.

ІІІ.Қорыта айтқанда

 

Дидактиклық ойындар оқушыларды өз бетінше жұмыс істеуге дағдыландырады, олардың ойлау қабілеттерін, ізденімпаздылығын  арттырады, сөз қорын молайтуға  көмектеседі, сабақта дидактикалық ойындарды пайдалану мектеп оқушыларын сол пәнге белсенділігін арттырады, бағдарламалық материалдарды қажет  деңгейде меңгеруге ықпал етеді.

Балалар ойын барысында өздерін  еркін сезінеді, ізденімпаздық, тапқырлық  қасиеттері байқалады. Сезіну, қабылдау, ойлау, зейін қою, ерік арқылы түрлі  психологикалық түсінікпен сезімәрекетіне сүйенеді.Ойын үстінде бала қуаныш пен реніш сезімдерін сезінеді.

Көрнекті нидерланд оқымыстысы Иохан Хейзинганың «Ойнаушы адам»  деген дәлелдемесіне кең тараған  еңбегінде: «ойын адамзат әрекетінің Жан-жақты қамтылған әдісі, адамзат  тіршілігінің универсал категориясы» Ойын өмір сүру әдісі емес, бірақ  адам әрекетінің құрамды негізі. Ақылды адам дегеніміз ең алдымен ойнайтын адам»,-дейді.

Атақты француз ғалымы Луи де Брайль «Ең қарапайым мәселені қозғайтын  ойындардың өзінде ғылыми жұмысқа ұқсас  жалпы элементтер көп кездеседі» Екі жағдайда да (ойын мен ғылыми жұмыс) ең бастысы қойылған мақсаттың  болуы, сонан соң қиындықтың болуы, оны жеңу, жаңалықты ашу-қуаныш. Міне, сондықтан адамдарды жасына қарамастан ойын өзіне тартып тұрады»,-дейді. 

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

 

1. Хейзинга Иохан «Человек играющий»  2003-15стр
2. Равновесие Нэше, свободная энциклопедия
3. Қазақтың ұлттық ойындары
4. «Математика және физика» журналы  №1-2009, №2-2005, №2-2006, №2-2009, №3-2004
5. Рудик  Г. А. «Игры и их педагогическое значения»

    («Значение» 1949-90 стр)

        6. Дидактикалық  ойындар А.В.Фарков

           7.Математикалық   шкатулка

           8.Халық  есептері. Ә.Абдықасымов