Мини макси әдіс

Әл-Фараби атындағы Қазақ  Ұлттық Университеті

Экономика және бизнес жоғары мектебі

Есеп және аудит кафедрасы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

СӨЖ

 

Тақырыбы: Жартылай айнымалы шығындарды элементтерге бөлудің мини-

    макси әдісі  

 

 

 

 

 
      

Орындаған: Коздібаева Г.

   Құрманова Э.

Тобы: УиА10К2

         Қабылдаған: Манапова Ш. М. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Алматы – 2012

Жартылай айнымалы шығындарды элементтерге бөлудің мини-макси  әдісі

 

Шығындардың жалпы сомасын тұрақты және айнымалы шығындарға дифференциалаудың негізгі статистикалық әдістерінің бірі – « Мини –макси» әдісі. Мини-макси әдісінің ерекшелігі: бұл әдісте берілген мәліметтердің ішіндегі ең кіші және ең үлкен көрсеткіштерінің қолданылуында. Яғни максималды және минималды көрсеткіштерді таңдап алған соң, айнымалы шығындардың ставкасы анықталады.

Мини-макси әдісінің есептелу жолы:

1. өндіріс көлемі мен кезеңдегі шығындардың мәліметтерінен ең үлкен және ең кіші көрсеткіштер алынады;
2. өндіріс көлемі мен шығындардың ең үлкен және ең кіші мәліметтерінің арасындағы айырымдар есептеледі;
3. шығындар бойынша айырымды өндіріс көлемі бойынша айырымға бөлу арқылы өнім бірлігіне шаққандағы айнымалы шығындардың ставкасы анықталады;
4. тұрақты шығындардың жалпы сомасы анықталады.

Бұл әдісте қолданылатын негізгі формула:

Y = а + b*V , мұндағы

Y – өндірістің ең үлкен және ең кіші көрсеткіштері бойынша жалпы шығындар

V – өндіріс көлемінің ең үлкен және ең кіші көрсеткіштері

а –  тұрақты шығындардың жалпы көлемі

b – өнім бірлігіне шаққандағы айнымалы шығындар ставкасы

Бұл формуланы қолдану үшін алдымен  өнім бірлігіне шаққандағы айнымалы шығындар ставкасын есептеп алу  қажет, ол үшін төмендегі формуланы  пайдаланамыз:

b = ; мұндағы

Vmax –

Vmin –

Xmax –

X min –

Мини-макси әдісін пайдалану оңай болып келеді, бірақ оның кемшіліктері де бар. Оның басты кемшілігі –  мұнда тек екі көрсеткіш қана қолданылады, сол себепті ауытқулар  орын алып, дәл анықталмайды.

Бұл әдіс өндірістің максималды және минималды көлеміндегі шығындарды бақылап отыруға негізделген.

Өндірілген өнім көлемі мен  оған жұмсалған шығындар туралы ақпарат:

Көрсеткіш	Шығындар	Көлемі
Максималды көрсеткіш	425	20
Минималды көрсеткіш	390	14
Айырымы	35	6

 

Өнім бірлігіне шаққандағы айнымалы шығындар=

Өнім бірлігіне шаққандағы айнымалы шығындар көлемі 5,83 екенін анықтаған  соң, тұрақты шығындар көлемін есептеуге  мүмкіндік туады. Бұл үшін, алдын ала берілген максималды және минималды өнім көлемдері қолданылады. Тұрақты шығындарайнымалы шығындардың сәйкес көлеміндегі барлық шығындардың сомасынан шегергенде анықталады.

425=а+5,83*20

a=425-5,83*20=425-116,6=308,4

Сонымен, шығындар формуласы  келесідей:

Y=308,4+5,83*X